Επώδυνος ο νέος γύρος συγχωνεύσεων στις τράπεζες

Θα οδηγήσει σε κλείσιμο καταστημάτων και μείωση των θέσεων απασχόλησης Του Αλεκου Λιδωρικη
Συγχωνεύσεις μεγάλων τραπεζών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας θα έχουν αναπόφευκτα ως αποτέλεσμα την απώλεια θέσεων εργασίας, εκτιμούν διευθυντικά στελέχη εταιρειών συμβούλων επιχειρήσεων, μιλώντας στην «Κ» επισημαίνοντας επίσης ότι θα υπάρξει κλείσιμο καταστημάτων, ο αριθμός των οποίων θα εξαρτηθεί από το μοντέλο ανάπτυξης που θα ακολουθηθεί από την νέα τράπεζα.
O επικεφαλής των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της Accenture στην Ελλάδα Νίκος Χριστοδούλου αναφέρει ότι στις προ της κρίσης τραπεζικές συγχωνεύσεις οι εκτιμήσεις αναφέρονταν για συνέργειες που θα προέρχονταν κατά 60% από μείωση κόστους και κατά 40% από αύξηση εσόδων. Σε μια χρονική περίοδο όμως όπου η αύξηση εσόδων δεν φαίνεται εφικτή σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο διάστημα, η όποια συγχώνευση ανακοινωθεί στην Ελλάδα, θα έχει νόημα μόνον εάν στοχεύει σε μια ουσιαστική μείωση του λειτουργικού κόστους των υπό συγχώνευση τραπεζικών Οργανισμών.
Οι μέτοχοι και επενδυτές των ελληνικών τραπεζών -οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό είναι ξένοι θεσμικοί- θα απαιτήσουν από τις υπό συγχώνευση τράπεζες μια συνολική μείωση κόστους της τάξης του 20% με 25%, ώστε να διασφαλιστεί μια μελλοντική κερδοφορία, γεγονός που για να επιτευχθεί απαιτεί απαραίτητα αντίστοιχη μείωση στο κόστος προσωπικού, που συνεπάγεται και απώλειες θέσεων εργασίας.
Στην Ελλάδα η μείωση του κόστους προσωπικού γίνεται ακόμη πιο επιτακτική για δύο ακόμη λόγους. Γιατί οι τράπεζές μας έχουν ήδη εξαντλήσει αρκετά από τα περιθώρια για μείωση εξόδων σε άλλους τομείς όπως ενοίκια, μεταφορικά κ.λπ.,. αλλά και το βασικότερο διότι το κόστος του προσωπικού κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα, από 50% του συνολικού κόστους για τις ιδιωτικές τράπεζες μέχρι και το 75% για τις κρατικές ή πρώην κρατικές τράπεζες. Γεγονός που συνεπάγεται κλείσιμο ή ενοποίηση καταστημάτων, τηλεφωνικών κέντρων καθώς και ενοποιήσεις ενεργειών προώθησης και μάρκετινγκ.
Γενικότερα, το παραδοσιακό μοντέλο συγχώνευσης που είχαν ακολουθήσει μέχρι σήμερα οι ελληνικές τράπεζες δεν επαρκεί πλέον για να φέρει τα αναμενόμενα οφέλη. Απαιτείται ο μετασχηματισμός του λειτουργικού μοντέλου που μεταξύ άλλων θα προβλέπει εκτεταμένη κεντροποίηση επιτελικών υπηρεσιών, με ό,τι συνεπάγεται αυτό στις θέσεις εργασίας, καθώς και κεντροποίηση προϊοντικών μονάδων, όπως της στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης τόσο σε επίπεδο χώρας όσο και ομίλου. Επίσης, θα πρέπει να προβλέπει υλοποίηση βέλτιστων πρακτικών του εξωτερικού (π.χ. ελαχιστοποίηση της διακίνησης εγγράφων), εκτεταμένη χρήση του outsourcing.
Δεδομένη θεωρεί τη μείωση του προσωπικού στην περίπτωση συγχώνευσης δύο μεγάλων τραπεζών και ο Βαγγέλης Αποστολάκης, γενικός διευθυντής, επικεφαλής Συμβουλευτικού Κλάδου της KPMG. Ποιες βαθμίδες προσωπικού θα υποστούν τη μεγαλύτερη μείωση θα εξαρτηθεί από το στρατηγικό πλάνο του νέου οργανισμού και από τις επικαλύψεις που υπάρχουν στις υπό συγχώνευση τράπεζες, αναφέρει στην «Κ». Και προσθέτει: το ποσοστό μείωσης του προσωπικού μπορεί να είναι αντιστρόφως ανάλογο της διεύρυνσης των προϊόντων και των νέων υπηρεσιών και προϊόντων που θα προσφέρει η νέα τράπεζα, της ανάπτυξης δικτύου καταστημάτων και της μορφής τους. Δηλαδή όσο περισσότερα νέα και διαφοροποιημένα προϊόντα προσφέρει τόσο λιγότερους εργαζόμενους θα χρειαστεί να απομακρύνει. Ομοίως και με το δίκτυο καταστημάτων, αν επιλεγεί αυξημένη γεωγραφική διασπορά και διευρυμένη μορφή καταστημάτων (παραδοσιακά, για συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών, για μικρές επιχειρήσεις κ.λπ.), μπορεί να απαιτηθεί μεταφορά προσωπικού και επανεκπαίδευση με αποτέλεσμα να μειωθούν οι απολύσεις. Επίσης, οι εργασίες και οι απαιτήσεις έχουν αλλάξει. Για παράδειγμα, απαιτείται πλέον αυστηρότερος πιστοληπτικός έλεγχος όλων των πελατών, αυστηρότερη παρακολούθηση των υπολοίπων τους και εντατικοποίηση των εισπράξεων, άρα οι αντίστοιχες υπηρεσίες κεντρικές ή και στο δίκτυο αναμένεται να απορροφήσουν περισσότερους εργαζομένους, με την προϋπόθεση ότι τέτοιες εργασίες θα παραμείνουν στην τράπεζα και δεν θα εκχωρηθούν σε τρίτους.
ΣτρατηγικήΑναφορικά με τη δυνατότητα να διατηρηθεί αθροιστικά το σύνολο των καταστημάτων των υπό συγχώνευση τραπεζών ο κ. Αποστολάκης αναφέρει ότι εκ πρώτης όψεως φαίνεται ανέφικτο, καθώς είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι για λόγους ανταγωνισμού και οι δύο τράπεζες έχουν παρουσία σε κοινές γεωγραφικές περιοχές. Η στρατηγική, αυτή που αφορά τη διαφοροποίηση του δικτύου, αλλά και οι εκτιμήσεις της νέας πελατειακής βάσης, σε όγκο αλλά και κατηγορίες, θα καταδείξει τελικά εάν μπορεί να διατηρηθούν ορισμένα καταστήματα σε ίδιες περιοχές. Ως προς το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί για να ολοκληρωθεί στην πράξη η συγχώνευση μεγάλων τραπεζών ο κ. Αποστολάκης επισημαίνει ότι εξαρτάται και από την ενοποίηση της κουλτούρας τους και εκτιμά ότι τούτο θα απαιτήσει τουλάχιστον δύο χρόνια.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyepix_1_25/09/2010_416295