Πολύ αργά για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους

Συνέντευξη στους Σωτηρη Nικα και Σοφια Σκουλικαρη
«Ποιος θέλει να σκοτώσει το ευρώ»; Μια ερώτηση που όσο περνάει ο καιρός γίνεται ολοένα και πιο επίκαιρη. Πρόκειται, όμως, και για ένα ντοκιμαντέρ του βραβευμένου Γάλλου δημοσιογράφου της εφημερίδας Liberation, κ. Jean Quatremer, που μάλιστα θα προβληθεί την Τετάρτη 19 Ιανουαρίου στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Ο κ. Quatremer μιλάει στην «Κ» και επισημαίνει ότι μια αναδιάρθρωση του χρέους θα έχει συνέπειες και στους Ελληνες συνταξιούχους.
– Τελικά ποιος θέλει το τέλος του ευρώ;
– Οι αγορές δεν έχουν συναισθήματα: θέλουν απλώς να διατηρήσουν τα χρήματα που διαχειρίζονται για λογαριασμό επενδυτών (ιδιωτών, συνταξιοδοτικών ταμείων, επιχειρήσεων κ.λπ.) και να τα αυξήσουν. Οσο για τους κερδοσκόπους, αμελητέα ποσότητα στις αγορές, περιμένουν την ευκαιρία. Αλλά δεν επιτίθενται παρά μόνο όταν εντοπίσουν ένα αδύναμο σημείο στην άμυνα. Ακριβώς αυτό συμβαίνει με την κρίση χρέους. Εχουν καταλάβει ότι η Ευρωζώνη ήταν μια ατελής ένωση, χωρίς οικονομική κυβέρνηση και χωρίς δημοσιονομική αλληλεγγύη. Οταν το χρέος των κρατών έφθασε σε μη βιώσιμα επίπεδα, εν μέρει λόγω της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2007-2008, κατάλαβαν ότι υπήρχε κάτι αφύσικο στον δανεισμό σχεδόν επί ίσοις όροις στην Ελλάδα και στη Γερμανία, αφού επικρατούσε αβεβαιότητα για την ικανότητα της πρώτης να εξυπηρετήσει τα χρέη της. Οι κερδοσκόποι επιτέθηκαν, λοιπόν, όχι για να ρίξουν το ευρώ, αλλά γιατί ένιωθαν ότι μπορούσαν να κερδίσουν εύκολα χρήματα χωρίς ρίσκο, καθώς οι χώρες-μέλη δεν διέθεταν κανένα εργαλείο αντιποίνων. Σε πρώτο στάδιο, η επίθεσή τους υπήρξε άκρως επιτυχημένη, πυροδοτώντας πανικό στο σύνολο των επενδυτών που πίστεψαν πως απειλούνταν οι θέσεις τους. Ετσι, σήμερα, η Ελλάδα θεωρείται χώρα λιγότερο αξιόπιστη από την Αίγυπτο ή τον Λίβανο – κάτι που είναι απόλυτη ανοησία, κι αυτό ακόμα και με την ευρωπαϊκή προστασία... Απλώς, αυτό που δεν είχαν προβλέψει είναι η πολιτική αποφασιστικότητα των κυβερνήσεων να προστατεύσουν το νόμισμά τους, καθώς το ευρώ δεν είναι μόνο ένα οικονομικό εργαλείο: αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου γεωπολιτικού σχεδίου, της οικοδόμησης μιας ισχυρής Ευρώπης. Γι’ αυτό δεν πιστεύω ότι το ευρώ απειλείται ως νόμισμα. Αλλωστε, οι αγορές δεν «σκότωσαν» ποτέ ένα νόμισμα, έστω κι αν είναι ικανές να αποδυναμώσουν για μεγάλο διάστημα μια οικονομία...
– Ποια είναι η άποψή σας για τη θέση της Γερμανίας απέναντι στην κρίση;
– Πρέπει να καταλάβουμε ότι η πολιτική κατάσταση στη Γερμανία είναι πολύ περίπλοκη. Στις αρχές του 2009, όταν τα επιτόκια που ζητούνταν από τα κράτη της περιφέρειας άρχισαν να ανεβαίνουν, ο τότε υπουργός Οικονομικών, ο Σοσιαλδημοκράτης Πέερ Στάινμπρουκ, διαβεβαίωνε ότι η Ευρωζώνη δεν θα εγκατέλειπε κανέναν, κι αυτό καθησύχασε αμέσως τις αγορές χωρίς να δαπανηθεί ούτε ευρώ. Αυτή η διαβεβαίωση, όπως αποκαλύπτω στην ταινία μου, δόθηκε μετά μια σειρά μυστικών συναντήσεων ανάμεσα στη Γερμανία, τη Γαλλία, την ΕΚΤ, την Επιτροπή και τον πρόεδρο του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. Ομως, στις 30 Ιουνίου 2009, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης εξέδωσε απόφαση που περιόρισε δραστικά το περιθώριο ευρωπαϊκών ελιγμών της κυβέρνησης. Ιδίως τον Οκτώβριο που άλλαξε η πλειοψηφία, τότε που οι Φιλελεύθεροι του FDP, οι επαίσχυντοι ευρωσκεπτικιστές, πήραν τη θέση των Σοσιαλδημοκρατών, ήταν τότε ακριβώς που ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανακάλυπτε το εύρος της τρύπας που άφησε ο προκάτοχός του. Η σύμπτωση δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη. Από εκείνη τη στιγμή, χρειάστηκε η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, να ελιχθεί ανάμεσα σε αυτούς τους δύο σκοπέλους για να διαχειρισθεί την κρίση του δημόσιου χρέους, κι αυτό εξηγεί τους δισταγμούς και τις παλινωδίες της.
– Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει σε αναδιάρθρωση των χρεών της;
– Μια αναδιάρθρωση θα έπρεπε να είχε γίνει από την αρχή της ελληνικής κρίσης, στις αρχές του 2010. Αυτό θα ήταν επώδυνο για κάποιους «δικαιούχους», αλλά λιγότερο από το καθεστώς που υφίσταται σήμερα ο ελληνικός λαός. Δυστυχώς, είναι πολύ αργά: η Ευρωζώνη υποσχέθηκε ότι η Ελλάδα θα τηρούσε τις προθεσμίες της. Αν δεν το έκανε, θα πυροδοτούσε μεγάλο πανικό. Αν κηρυχθεί στάση πληρωμών, θα είναι μια στάση πληρωμών ολόκληρης της Ευρωζώνης και θα τη διαπραγματευθεί έξω από κάθε κρίση. Οι οικονομολόγοι ζητούν ψυχρή αναδιάρθρωση των δυτικών χρεών για να πληρωθούν οι αγορές τη διάσωσή τους. Πρέπει όμως να συνειδητοποιήσουμε ότι οι πολίτες που έχουν οικονομίες ή των οποίων η σύνταξη είναι τοποθετημένη σε συνταξιοδοτικά ταμεία θα γίνουν και εκείνοι θύματα μιας τέτοιας στάσης πληρωμών.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_16/01/2011_428928