Μία ασφαλής διαδρομή για την ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας

Tου Γιαννη Σιωτου

Ποια είναι η «συνταγή» για την ανάκαμψη της αγοράς; Η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό ακόμα και ενός πρωτοετούς φοιτητή οικονομικών σπουδών είναι: η ανάκαμψη της ζήτησης για αγορά ακινήτων. Με απλά λόγια, η διαμόρφωση του επιπέδου τιμών σε ένα επίπεδο που θα καταστήσει ελκυστική την αγορά ακινήτου σε όσους μπορούν να την χρηματοδοτήσουν. Παράλληλα, καταλυτικά σημάδια έχει η πεποίθηση που διαμορφώνεται στην αγορά ότι οι τιμές βρίσκονται σε επίπεδα τέτοια ώστε μία επένδυση να χαρακτηρίζεται ως ευκαιρία. Για να λειτουργήσει αυτός ο κανόνας απαιτείται, πρώτον προσδοκίες για επικερδή τοποθέτηση κεφαλαίων και δεύτερον επαρκής χρηματοδότηση της επένδυσης, η οποία στην ελληνική αγορά σημαίνει είτε διοχέτευση κεφαλαίων που είναι επενδεδυμένα σε άλλες μορφές είτε εύκολη πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό. Το μοντέλο αυτό φαίνεται ότι λειτουργεί από τον προηγούμενο μήνα στην αγορά των ΗΠΑ όπου έπειτα από πολύ καιρό καταγράφηκε αύξηση των πωλήσεων των μεταχειρισμένων σπιτιών σε ποσοστό που ξεπερνά οριακά το 5%. Οπως μάλιστα υποστηρίζουν οι αναλυτές αυτό οφείλεται κυρίως στα πολύ χαμηλά επιτόκια χρηματοδότησης της αγοράς κατοικίας και στα χαμηλά επίπεδα των τιμών (τον Ιανουάριο 2009 οι τιμές ήταν 15,5% χαμηλότερες σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2008). Η εξέλιξη αυτή μάλιστα επέτρεψε σε κάποιους αναλυτές να μιλούν για πρώτη φορά μετά το καλοκαίρι του 2006 για κάποια αχνά σημάδια ανάκαμψης.

Πόσο κοντά βρίσκεται η ελληνική αγορά κατοικίας σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον; Μάλλον βρίσκεται αρκετά μακριά, αφού ούτε οι τιμές δεν φαίνεται να διαμορφώνονται σε επίπεδα που να θεωρούνται ελκυστικά για τους υποψήφιους αγοραστές ούτε οι τράπεζες φαίνονται διατεθειμένες να ακολουθήσουν μια πιο επιθετική πολιτική χρηματοδότησης της κατοικίας. Για όσους πιστεύουν το αντίθετο αρκεί μία βόλτα σε μια τοπική αγορά και μία επίσκεψη σε κάποια τράπεζα. Στη βόλτα θα διαπιστώσουν ότι οι τιμές στις οποίες προσφέρονται τα νεόδμητα ακίνητα κινούνται στα επίπεδα της προηγούμενης χρονιάς. Στην επίσκεψη θα βιώσουν την απροθυμία των τραπεζών να προχωρήσουν στις εκταμιεύσεις δανείων με ρυθμούς ανάλογους των προηγούμενων ετών. Αυτό άλλωστε γίνεται φανερό και με την πολιτική των επιβαρύνσεων όσο και με την πολιτική εκτιμήσεων που ακολουθούν. Το αποτέλεσμα είναι να μην εκταμιεύονται δάνεια οι αιτήσεις των οποίων έχουν υποβληθεί τον προηγούμενο Δεκέμβριο.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Δύο τινά: είτε ότι η κρίση δεν είναι τόσο έντονη όσο εμφανίζεται, είτε ότι η ανάκαμψη θα αργήσει πολύ ακόμα. Πάντως και στις δύο περιπτώσεις η εικόνα δεν θα αλλάξει αν οι μεν αγοραστές δεν σιγουρευτούν ότι η αγορά δεν πάει πιο κάτω και οι τράπεζες δεν συνειδητοποιήσουν ότι η συρρίκνωση της αγοράς κατοικίας μεσοπρόθεσμα δεν συμφέρει ούτε κι αυτές τις ίδιες...

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_1_04/04/2009_309842