Καθώς ο όγκος συναλλαγών αυξάνεται, βοηθούμενος από την είσοδο της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ”μικρό” Χρηματιστήριο της Σόφιας προχώρησε σε συμφωνία για αγορά πλατφόρμας συναλλαγών από το Deutsche Boerse. Πρόκειται για το πρώτο βήμα εδραίωσης στρατηγικής συνεργασίας με τη γερμανική χρηματαγορά. Οι χρηματιστές της Σόφιας είναι κατενθουσιασμένοι με την απόφαση να ”ενωθούν” με ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. ”Η Σόφια θα ”αποτυπώνεται” στις οθόνες των χρηματιστών της Φρανκφούρτης. Θα βρισκόμαστε μόνο ένα ”κλικ” πλησιέστερα, κάτι που θα μας προσφέρει καλύτερη πρόσβαση στους διεθνείς επενδυτές”, υπογραμμίζει ο κ. Kamen Kolchev, επικεφαλής της Elana, βουλγαρικής χρηματιστηριακής εταιρίας και διαχειριστής κεφαλαίων. Το ηλεκτρονικό σύστημα συναλλαγών της Φρανκφούρτης επιλέχθηκε έναντι των αντίστοιχων του OMX, της σκανδιναβικής χρηματαγοράς, του Χρηματιστηρίου Αθηνών και του Borsa Italia. Όλοι εμφανίζονται ως οι κατάλληλοι συνεργάτες για μία αναδυόμενη αγορά, η οποία βρίσκεται στα πρώτα στάδια ανάπτυξής της. Μέσω της συμφωνίας το Deutsche Boerse έχει τη δυνατότητα εξαγοράς του 44% που κατέχει στη βουλγαρική αγορά το κράτος, αν και ο υπουργός Οικονομικών της Βουλγαρίας δηλώνει ότι δεν υπάρχουν, άμεσα, σχέδια πώλησης.
Η δραστηριότητα στην αγορά ενισχύθηκε σημαντικά στο α’ εξάμηνο.
Ο όγκος συναλλαγών σχεδόν διπλασιάστηκε στα 22 εκατ. λέβα ημερησίως, ενώ ο αριθμός των συναλλαγών ενισχύθηκε περισσότερο από 60%, βοηθούμενος από την αύξηση ”δημοτικότητας” των online συναλλαγών μεταξύ των ιδιωτών επενδυτών.
Όμως με αξία κεφαλαιοποίησης ύψους 10 δισ. ευρώ –περίπου το 40% του ΑΕΠ– το Χρηματιστήριο της Σόφιας βρίσκεται ”πίσω” από τα υπόλοιπα της περιοχής. Ο δείκτης των μετοχών υψηλής κεφαλαιοποίησης της αγοράς ενισχύθηκε 15% στο α’ εξάμηνο, ενώ ο αντίστοιχος του Βουκουρεστίου σημείωσε άνοδο 20%, αυτή του Βελιγραδίου στο 68% και του Ζάγκρεμπ στο 51%. Οι αναδυόμενες αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης
δεν έχουν υψηλή ρευστότητα και καταγράφουν χαμηλούς όγκους συναλλαγών συγκρινόμενες με τις ”ώριμες” αγορές της Αυστρίας και της Ελλάδας. Το Χρηματιστήριο της Σόφιας δεν αποτελεί εξαίρεση. Με μέσο free float στο 25% και με περίπου 20 εταιρίες να αντιστοιχούν στο 70% της κεφαλαιοποίησης. Η μεγαλύτερη εταιρία του χρηματιστηρίου,
το πρώην τηλεπικοινωνιακό μονοπώλιο BTC, το οποίο αντιστοιχεί στο 12% της συνολικής αξίας κεφαλαιοποίησης της αγοράς, ενδεχομένως να ”αποχωρήσει” από το χρηματιστήριο μετά την εξαγορά του από την αμερικανική χρηματιστηριακή εταιρία AIG.
Όμως πληθώρα δημόσιων εγγραφών φέτος, μεταξύ των οποίων και αρκετές ταχύτατα αναπτυσσόμενες βουλγαρικές επιχειρήσεις, απομακρύνουν τους φόβους ότι η αποχώρηση της BTC θα πλήξει τις προοπτικές της αγοράς. Αρκετές βουλγαρικές επιχειρήσεις οι οποίες δημιουργήθηκαν προχωρούν στη δημόσια εγγραφή θυγατρικών τους, προκειμένου να αντλήσουν κεφάλαια, τα οποία θα χρησιμοποιήσουν για την επέκταση των δραστηριοτήτων τους και την εξαγορά εταιριών σε άλλα βαλκανικά κράτη. ”Πέρα από την αύξηση της ρευστότητας, οι εταιρίες αντιμετωπίζουν τις δημόσιες εγγραφές ως μια χρήσιμη μέθοδο αύξησης της αξίας τους”, υποστηρίζει ο κ. Alex Bebov, στέλεχος της Balkan Advisory Company, χρηματιστηριακό όμιλο με έδρα τη Σόφια.
Στους πρώτους εννέα μήνες του έτους οι βουλγαρικές επιχειρήσεις συγκέντρωσαν 236 εκατ. ευρώ μέσω του χρηματιστηρίου, από μόλις 164 εκατ. για το σύνολο του 2006. Οι δημόσιες εγγραφές στο τελευταίο 12μηνο είχαν ως ”ηγέτες” δύο κορυφαίες τράπεζες, τις First Investment Bank και Corporate Commercial Bank, την Kaolin, εταιρία που δραστηριοποιείται στις κατασκευές, και την Todoroff, μια ταχύτατα αναπτυσσόμενη οινοποιία. Η ζήτηση τόσο από διεθνείς επενδυτές όσο και από τοπικούς διαχειριστές κεφαλαίων αλλά και συνταξιοδοτικά κεφάλαια οδήγησε στην υπερκάλυψη τέσσερις ή πέντε φορές των προσφορών μετοχών. Σύμφωνα με τους χρηματιστές, οι επόμενες δημόσιες εγγραφές θα περιλαμβάνουν ασφαλιστικές εταιρίες αλλά και περισσότερες θυγατρικές από τη βιομηχανία και τον κλάδο μεταποίησης. ”
Οι εταιρίες μέχρι στιγμής στήριζαν την ανάπτυξή τους στον τραπεζικό δανεισμό. Όμως από ένα σημείο και έπειτα θα πρέπει να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις τράπεζες προκειμένου να στηρίξουν την ανάπτυξή τους και να προετοιμαστούν για σκληρότερο ανταγωνισμό”, σημειώνει
ο κ. Chris Katsanis,
στέλεχος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας στη Σόφια. Οι ιδρυτές μικρών επιχειρήσεων, που επιθυμούν να απαλλαγούν από το ”στίγμα” της οικογενειακής επιχείρησης, αντιμετωπίζουν τις δημόσιες εγγραφές ως ευκαιρία. Ο κ. Plamen Youroukov, επικεφαλής της Balkan, εταιρίας εισαγωγής καφέ, και πρόσφατα εκλεγμένος επικεφαλής του Union of Democratic Forces, ενός μικρού κεντροδεξιού κόμματος, δηλώνει ότι εξετάζει το ενδεχόμενο δημόσιας εγγραφής το 2008. ”Νομίζω ότι έφτασε η στιγμή να ”παραδώσω” την καθημερινή διαχείριση της επιχείρησης σε επαγγελματίες managers και να επικεντρωθώ στην πολιτική”, δηλώνει ο κ. Youroukov.
Εν τω μεταξύ τα Reits (real estate investment trusts) εξακολουθούν να είναι ελκυστικά, προκειμένου οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων να έχουν πρόσβαση στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά ακινήτων. Παρά τον ανταγωνισμό από μεγαλύτερες εταιρίες που είναι εισηγμένες στη βρετανική αγορά Aim, ο αριθμός των Reits έχει ενισχυθεί περισσότερο από 40%, με τη συνολική αξία τους να ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ. Εξαιρουμένης, πάντως, της πώλησης των θυγατρικών που ανήκαν στην Bulgar Tabak, την κρατική εταιρία επεξεργασίας καπνού, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων έχει ”στεγνώσει”. Πάντως η Bulgargaz, η κρατική εταιρία φυσικού αερίου, όντως εξετάζει το ενδεχόμενο δημόσιας εγγραφής στα πλαίσια του προγράμματος αναδιοργάνωσης και με στόχο να ”ευθυγραμμιστεί” με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρίες. ”Υπάρχουν πιθανότητες μερικών ακόμη ιδιωτικοποιήσεων, μέσω εισαγωγής στο χρηματιστήριο, ιδιαίτερα στον ενεργειακό κλάδο. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις θα βοηθήσουν την αγορά να προοδεύσει”, επισημαίνει ο κ. Bebov.
ΠΗΓΗ:
FT.com