30.1.11

Πέντε μέτρα για «κούρεμα» χρέους

Μελετάται η λύση ενός νέου ευρωπαϊκού Μνημονίου
Στο τραπέζι και η 30ετία για την επιμήκυνση

Του Βασιλη Ζηρα
Νέα αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, μακροχρόνια λιτότητα, συνταγματικά κατοχυρωμένους δημοσιονομικούς στόχους, ασφυκτική επιτήρηση και αυστηρές κυρώσεις στους παραβάτες θα είναι τα προαπαιτούμενα για να συναινέσει η Γερμανία σε μια συνολική ευρωπαϊκή λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Την περασμένη Τετάρτη πραγματοποιήθηκε στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών στο Βερολίνο μια συνάντηση στην οποία συμμετείχαν 25 επιφανείς οικονομολόγοι από την Ευρωζώνη. Τη συνάντηση διοργάνωσε το υπουργείο σε συνεργασία με τα ινστιτούτα Bruegel και Ifo και εντάσσεται στο πλαίσιο των διεργασιών που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ενόψει των κρίσιμων αποφάσεων που πρόκειται να ληφθούν τον Μάρτιο, πιθανόν σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής, στην αρχή του μήνα.
Από την Ελλάδα είχε κληθεί ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ κ. Γιάννης Στουρνάρας. Από τις συζητήσεις διεφάνη ότι η κυρίαρχη άποψη που διαμορφώνεται είναι πως η Γερμανία θα συμφωνήσει σ' έναν ισχυρότερο μηχανισμό διάσωσης, αλλά με δρακόντεια ανταλλάγματα. Η κυβέρνηση Μέρκελ επεξεργάζεται και θα παρουσιάσει ένα Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, που θα συμπληρώνει, εάν δεν υπερβαίνει, το Σύμφωνο Σταθερότητας και θα προβλέπει ρυθμίσεις για τα συνταξιοδοτικά, τη φορολογία και τους μισθούς. Επίσης, θα θεσπίζει το λεγόμενο «φρένο χρέους», που έχουν και οι Γερμανοί στο Σύνταγμά τους, καθώς και κυρώσεις, οικονομικές και πολιτικές, για όσους παραβαίνουν τους νέους κανόνες.
Από την άλλη, θα συναινεί στην ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) που μετά το 2013 θα μετεξελιχθεί σε ένα μόνιμο μηχανισμό διάσωσης, ώστε να μπορεί να δανείζει κράτη με χαμηλό επιτόκιο, να αγοράζει ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά, να κάνει swaps επιμήκυνσης χρέους και να είναι «πιστωτής τελευταίας καταφυγής» (lender of last resort) για τις τράπεζες.
Οπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου την Παρασκευή στο Νταβός, εξετάζεται το ενδεχόμενο ενίσχυσης της κεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών από ευρωπαϊκούς θεσμούς, είτε από το EFSF είτε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Το τι ακριβώς θα κάνει τελικά το EFSF θα εξαρτηθεί από τα κεφάλαιά του. Σε αυτή τη φάση η Γερμανία δέχεται να αυξηθούν τόσο όσο απαιτείται για να είναι πραγματικά διαθέσιμα 440 δισ. ευρώ από 250 δισ. που μπορεί να διαθέσει σήμερα.
Στο γενικότερο αυτό πλαίσιο εντάσσονται οι σχεδιασμοί για την Ελλάδα. Το EuropeaWorking Group, στο οποίο συμμετέχουν οι αναπληρωτές των υπουργών του Eurogroup, ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίτορ Κονστάνσιο και ο γενικός διευθυντής της Κομισιόν Μάρκο Μπούτι, καθώς και μια ομάδα στενών συνεργατών τους εξετάζουν ένα συνδυασμό μέτρων, ώστε να μειωθεί το βάρος του χρέους:
1. Επαναγορά χρέους με δάνειο από το EFSF. Ωστόσο, για να επαρκεί από μόνη της η επαναγορά θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλο το haircut που θα υποστούν οι τράπεζες. Κάτι τέτοιο θέλουν άπαντες να το αποφύγουν. Επιπλέον, είναι δύσκολο και να το πετύχουν, αφού από τη στιγμή που θα αρχίσει να αγοράζει η Ελλάδα ομόλογα οι τιμές τους θα αυξηθούν.
2. Επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ, αλλά και αυτών που θα λάβει η Ελλάδα από το EFSF για την επαναγορά ομολόγων. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, η επιμήκυνση μπορεί να φτάσει και τα 30 χρόνια.
3. Μείωση του επιτοκίου. Η Ελλάδα δανείζεται από την τρόικα με 5,2% και η Ιρλανδία με 5,8%. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα υποχωρήσει στα επίπεδα του 3,5%.
4. Ενίσχυση της δημοσιονομικής προσαρμογής, ώστε να διασφαλιστούν υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα.
5. Ενίσχυση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Η συμμετοχή του καθενός από αυτά τα πέντε μέτρα στο τελικό μείγμα δεν έχει καθορισθεί. Αλλά όπως σημείωνε τραπεζικός παράγοντας, που είναι σε θέση να γνωρίζει τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, «το τεχνικό σκέλος είναι το εύκολο. Το δύσκολο είναι το πολιτικό, καθώς οι 17 ηγέτες της Ευρωζώνης και κυρίως η Γερμανία θα πρέπει να πάρουν την πολιτική απόφαση και η κυβέρνηση της Ελλάδας να εφαρμόσει ένα δύσκολο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων. Ενα ευρωπαϊκό Μνημόνιο πιο δύσκολο από το ελληνικό».
Νικολά ΣαρκοζίΟ πρόεδρος της Γαλλίας, μιλώντας και εξ ονόματος της Γερμανίδας καγκελαρίου, είπε ότι «εγώ και οι εταίροι μου δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ το ευρώ», απευθυνόμενος δε προς όσους προσπαθούν να κερδοσκοπήσουν στοιχηματίζοντας εις βάρος του ευρώ τόνισε: «Προσέχετε τα χρήματά σας, γιατί είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε το ευρώ». Αναφορικά με όσες κινδυνολογίες ακούστηκαν τελευταία περί κατάρρευσης του ενιαίου νομίσματος και διάλυσης της Ευρωζώνης, διακήρυξε ότι «το ευρώ είναι ακόμα εδώ».
Ζαν-Κλοντ ΤρισέΟ πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας απηύθηνε έκκληση για ένα «κβαντικό άλμα» -όρος της Φυσικής που αναφέρεται σε μια απότομη εξέλιξη χωρίς μεταβατικό στάδιο- στην οικονομική διακυβέρνηση της Ευρώπης. Σε ό, τι αφορά τη δημοσιονομική κρίση, υπογράμμισε πως συνολικά το έλλειμμα και το χρέος της Ευρωζώνης είναι σε πολύ καλύτερα επίπεδα από εκείνα των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Ο ίδιος, πάντως, πρόσθεσε πως σε ορισμένες περιπτώσεις η κατάσταση είναι κάθε άλλο παρά βιώσιμη.
Τίμοθι ΓκάιτνερΟ Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, αναφορικά με τις πιέσεις για δραστικές περικοπές δαπανών, προκειμένου να μειωθεί το ιλιγγιώδες δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ δήλωσε ότι «υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να προχωρήσουμε γρήγορα σε μεγάλες περικοπές δαπανών, αλλά αυτός δεν είναι υπεύθυνος τρόπος για να μειωθεί το έλλειμμα. Πρέπει να διασφαλίσει κανείς ότι δεν πλήττει την ανάκαμψη και ότι δεν διακινδυνεύει υπερβολικά εφαρμόζοντας πολύ πρόωρα ουσιώδεις περιορισμούς.»
Τζορτζ ΣόροςΟ Ούγγρος μεγαλοεπενδυτής προειδοποίησε τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης: «Θα έχετε μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων κι αυτό θα είναι αποσταθεροποιητικό από πολιτικής απόψεως. Το ευρώ υποτίθεται ότι θα επέφερε τη σύγκλιση, αλλά τελικά προκάλεσε αποκλίσεις που τώρα διαιωνίζονται». Διαψεύδοντας, όμως, τις προβλέψεις περί κατάρρευσης του ευρώ και της Ευρωζώνης, προεξόφλησε ότι το κοινό νόμισμα θα παραμείνει εν ζωή αλλά «θα ενεργοποιήσει αυτή τη διχαστική δύναμη» στη Γηραιά Ηπειρο.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_30/01/2011_430673

No comments: