25.2.13

ΠΕΙΙ: Η λιτότητα «καίει» τη «συνταγή» της τρόικας, αφού η ύφεση βαθαίνει

Οι προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά και για τις επιδόσεις των κρατών-μελών φέτος και του χρόνου, που δημοσιοποίησε την Παρασκευή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θεωρούνται αποκαλυπτικές, διότι η ίδια η Κομισιόν επιβεβαιώνει ότι τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής στις χώρες του Νότου δεν βγαίνουν, γιατί τα... σκοτώνει η λιτότητα.
Η διαπίστωση αυτή αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντικές εξελίξεις μέσα στους επόμενους μήνες, όπου θα τεθεί πλέον επιτακτικά το θέμα της αλλαγής του μείγματος της οικονομικής πολιτικής που έχει επιβάλει η τρόικα. Μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα βρίσκονταν στο επίκεντρο της κριτικής με βασικό επιχείρημα από την πλευρά της τρόικας ότι καθυστερεί στην εφαρμογή του προγράμματος.
Την ίδια στιγμή Βρυξέλλες, Βερολίνο, ΔΝΤ έδιναν εύσημα στις άλλες δύο μνημονιακές χώρες, δηλαδή στην Ιρλανδία, στην Πορτογαλία, αλλά και στην Ισπανία για την απαρέγκλιτη εφαρμογή των προγραμμάτων. Είναι αλήθεια ότι ορισμένα πράγματα στη χώρα μας, κυρίως οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και οι ιδιωτικοποιήσεις καθυστέρησαν και στην εξέλιξη αυτή έπαιξαν ρόλο και οι πολιτικές εξελίξεις με τη διπλή εκλογική αναμέτρηση.
Και οι τρεις στο... καναβάτσο
Ωστόσο, οι εξελίξεις κατέδειξαν ότι δεν ήταν αυτός ο μοναδικός λόγος. Οι υπόλοιπες χώρες του Νότου που έπαιρναν μέχρι πριν από λίγες βδομάδες εύσημα βρίσκονται στο... καναβάτσο. Και για το μόνο που δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς τη Λισαβόνα, τη Μαδρίτη και το Δουβλίνο είναι ότι αδράνησαν στην εφαρμογή του προγράμματος.
Τα στοιχεία που έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα η Κομισιόν επιβεβαιώνουν ότι η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν θα εκπληρώσουν το δημοσιονομικό στόχο για το 2013 και φυσικά ούτε το 2014. Οι δημοσιονομικοί στόχοι δεν θα επιτευχθούν επειδή η «συνταγή» της τρόικας αποδεικνύεται λανθασμένη. Η σκληρή λιτότητα βαθαίνει την ύφεση, συρρικνώνει την κατανάλωση και πυροδοτεί την ανεργία.
Οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι είναι κάθε μέρα στους δρόμους με ανεργία 27% και 17% στο σύνολο και στους νέους 57% και 35%.
Δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσθετων μέτρων
Στις Βρυξέλλες αναγνωρίζουν και αποδέχονται πλέον ότι δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσθετών μέτρων σε καμία από τις «προβληματικές» χώρες, εξαιτίας του ότι δεν θα αντέχουν οι κοινωνίες τους και επειδή δεν πρόκειται να αποδώσουν, απλώς θα βαθύνουν την ύφεση.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ισπανίας, όπου η Κομισιόν όχι μόνο δεν προβλέπει βελτίωση για το 2014 στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, αλλά επιδείνωση, αφού το έλλειμμα από 6,7% το 2013 θα ανέλθει στο 7,2% το 2014. Το χρέος του χρόνου θα ξεπεράσει το 100% από 61,5% το 2010. Στην Ιρλανδία το χρέος από το 44,5% του ΑΕΠ το 2008 θα βρεθεί φέτος στο 122% και το έλλειμμα από 7,7% του ΑΕΠ το 2012 θα μειωθεί μόλις στο 7,3% το 2013.
Στην Πορτογαλία όπου η κεντρική τράπεζα αναθεώρησε προ ημερών προς το χειρότερο την ύφεση για φέτος, το χρέος θα φτάσει φέτος το 124% και το έλλειμμα στο 5%. Η κυβέρνηση γνωστοποίησε δημόσια ότι θέλει περισσότερο χρόνο για να πετύχει τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Γαλλικές παρασκηνιακές διαβουλεύσεις
Στις παραπάνω χώρες ήρθε να προστεθεί η Γαλλία, η κυβέρνηση της οποίας, παρά τα μέτρα ύψους 38 δισ. ευρώ που έλαβε για το 2013, δεν είναι σε θέσει να επαναφέρει το έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ. Η Κομισιόν εκτιμά ότι φέτος το έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 3,7% του ΑΕΠ και του χρόνου στο 3,9%. Τα μέτρα έπληξαν την ανάπτυξη, η οποία αναμένεται φέτος μηδενική.
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί, ήδη ξεκίνησε διαβουλεύσεις με τις Βρυξέλλες, προφανώς παρασκηνιακά και με το Βερολίνο, προκειμένου να επιμηκυνθεί κατά ένα έτος ο χρόνος της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ολι Ρεν, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των προβλέψεων την Παρασκευή βρέθηκε αντιμέτωπος με σωρεία ερωτήσεων προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή τη χορήγηση επιπλέον χρόνου σε όλες τις χώρες, προκειμένου να πετύχουν τη δημοσιονομική προσαρμογή. Επανέλαβε αυτό που είχε πει τις προηγούμενες μέρες, ότι δηλαδή κάθε χώρα θα κριθεί «α λα καρτ» με βάση τις επιδόσεις της, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο της χρονικής παράτασης. Καθοριστικές για τις περαιτέρω εξελίξεις θα είναι δύο παράμετροι, οι οικονομικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη και η στάση τον «ενάρετων» χωρών του κοινοτικού βορρά.
Υπενθυμίζεται ότι ύφεση το 2013, μεγαλύτερη της προηγούμενης πρόβλεψης του φθινοπώρου του 2013, της τάξης του 0,3%, και ανάκαμψη το 2014 με αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,4% προέβλεψε η Κομισιόν για την Ευρωζώνη την Παρασκευή.
Και αυτό, διότι, ενώ η κατάσταση των χρηματοπιστωτικών αγορών στην Ε.Ε. έχει βελτιωθεί σημαντικά από το καλοκαίρι, η οικονομική δραστηριότητα ήταν απογοητευτική το δεύτερο εξάμηνο του 2012, σύμφωνα με την Κομισιόν.
Επίσης, η σημερινή αδυναμία της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να οδηγήσει φέτος σε επιδείνωση της ανεργίας, το ποσοστό της οποίας αναμένεται να φθάσει στο 12% στην Ευρωζώνη.
Ωστόσο, οι κυριότεροι δείκτες δείχνουν ότι το ΑΕΠ στην Ε.Ε. δεν πρόκειται να υποχωρήσει περισσότερο πλέον και ότι μπορεί να αναμένεται βαθμιαία επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας, ενώ τα δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόζουν τα κράτη-μέλη αναμένεται να οδηγήσουν σε νέα μείωση των συνολικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων σε 2,8% στην Ευρωζώνη το 2013.
Κάτι το οποίο δεν προαναγγέλλεται
Για την Ελλάδα είναι σαφές ότι από τη στιγμή που οι εταίροι δίνουν εύσημα στην κυβέρνηση για την πιστή εφαρμογή του προγράμματος, δεν μπορούν πλέον να μιλάνε για καθυστερήσεις, άλλωστε ο έλεγχος της ελληνικής οικονομίας, περιλαμβανομένων και των ιδιωτικοποιήσεων είναι ασφυκτικός.
Γνωρίζουν επίσης ότι οι πολίτες και η κοινωνία βρίσκονται σε οριακό σημείο με αποτέλεσμα να θεωρείται απαγορευτική η λήψη πρόσθετων μέτρων. Ο Ολι Ρεν μπορεί να επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία πως δεν πρόκειται να αναθεωρηθεί το ελληνικό πρόγραμμα (να δοθεί περισσότερος χρόνος στη δημοσιονομικής προσαρμογή), όμως το ίδιο έλεγε και στο παρελθόν, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και τις άλλες "μνημονιακές" χώρες, αλλά στο τέλος δόθηκαν χρονικές παρατάσεις. Οπως επισημαίνουν στην έδρα της Κομισιόν, οι αποφάσεις αυτές είναι όπως οι... υποτιμήσεις, δεν προαναγγέλλεται, απλώς ανακοινώνονται.
Με... σειρά η παράταση
Αναφορικά με τις οικονομικές εξελίξεις, καταλύτης θεωρείται η εαρινή έκθεση της Κομισιόν, που θα δοθεί στη δημοσιότητα το Μάιο, όπου θα αρχίσει να διαφαίνεται εάν η πρόβλεψη για ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας από το δεύτερο εξάμηνο του έτους επιβεβαιώνεται ή όχι. Ταυτόχρονα, η Κομισιόν θα εξετάσει χωριστά τις εξελίξεις σε κάθε χώρα, κυρίως την ύφεση και το αν τηρήθηκαν οι δεσμεύσεις σχετικά με τα δημοσιονομικά μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις.
Στις Βρυξέλλες εκτιμάται ότι το Μάιο και τον Ιούνιο θα ξεκινήσει και η συζήτηση στο Εurogroup για τις χρονικές παρατάσεις, όπου καθοριστικό ρόλο θα παίξει η τελική στάση του Βερολίνου.
Η Ανγκελα Μέρκελ είναι προφανές ότι θα επιθυμούσε, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές του φθινοπώρου, τη συνέχιση της λιτότητας χωρίς παρεκκλίσεις, γιατί αυτό «πουλάει» στους συντηρητικούς ψηφοφόρους της, δηλαδή το ότι επέβαλε μια γενικευμένη δημοσιονομική εξυγίανση, ώστε στο μέλλον να μη ζητάει καμία χώρα δανεικά από το Γερμανό φορολογούμενο. Ωστόσο, ο στόχος αυτός του Βερολίνου δεν είναι εφικτός, αφενός μεν γιατί όλες οι βόρειες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας, άρχισαν να πλήττονται από τη συρρίκνωση της ζήτησης στο Νότο της Ευρωζώνης και αφετέρου γιατί οι «προβληματικές» χώρες και η Γαλλία δεν είναι διατεθειμένες να λάβουν φέτος άλλα μέτρα λιτότητας.
Με δεδομένο ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχιστεί η σημερινή πολιτική σαν να μη συμβαίνει τίποτα, το plan B των Γερμανών είναι να μην εμφανιστούν οι χρονικές παρατάσεις σαν μια γενικευμένη εγκατάλειψη της λιτότητας.
Για το λόγο αυτό θα επιδιώξουν η ικανοποίηση των επιμέρους αιτημάτων για παράταση να μην γίνει ομαδικά, αλλά σε διαφορετικό χρόνο. Πρώτα η Γαλλία, που δεν έχει πάρει μέχρι τώρα καμία παράταση, και στη συνέχεια οι υπόλοιπες, στις οποίες έχει ήδη δοθεί. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπέρ των παρατάσεων έχει ταχθεί εδώ και αρκετές εβδομάδες και η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία θεωρεί ως πρώτη προτεραιότητα πλέον την επιστροφή στην ανάκαμψη.
Λανθασμένο το μείγμα
Τα στοιχεία που έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα η Κομισιόν επιβεβαιώνουν ότι η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν θα εκπληρώσουν το δημοσιονομικό στόχο για το 2013 και φυσικά ούτε το 2014. Οι δημοσιονομικοί στόχοι δεν θα επιτευχθούν, διότι η «συνταγή» της τρόικας αποδεικνύεται λανθασμένη. Η σκληρή λιτότητα βαθαίνει την ύφεση, συρρικνώνει την κατανάλωση και πυροδοτεί την ανεργία.
Προτεραιότητα η ανάκαμψη
Υπέρ των παρατάσεων στην εφαρμογή των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής έχει ταχθεί εδώ και αρκετές βδομάδες η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία θεωρεί ως πρώτη προτεραιότητα πλέον την επιστροφή στην ανάκαμψη.

http://www.naftemporiki.gr/finance/story/616201

No comments: