Την παταγώδη αποτυχία των τριών μεγάλων οίκων αξιολόγησης στην περίπτωση της Ελλάδας αποτυπώνει εκτενέστατο ρεπορτάζ που δημοσιεύουν οι New York Times. Η αμερικανική εφημερίδα περιγράφει τη σύγκρουση συμφερόντων, τους παρασκηνιακούς καβγάδες των αναλυτών των οίκων για την ελληνική αξιολόγηση και την τελική αδράνειά τους, που ουσιαστικά επέτρεψε στη χώρα να πέσει ακόμα πιο βαθιά στη μαύρη τρύπα του χρέους.
Η κρίση ξεκίνησε με τους οίκους να υποτιμούν την έκτασή της. Η Moody’s διατηρούσε την αξιολόγηση της Ελλάδας στο Α καθ’όλη τη διάρκεια του 2009. Οι ανησυχίες των επενδυτών για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας είναι λανθασμένες, έλεγε ο οίκος με έκθεσή του στις αρχές του Δεκεμβρίου 2009. Όμως, 20 ημέρες αργότερα, η Moody’s υποβάθμισε την αξιολόγηση, ακολουθώντας τις αντίστοιχες κινήσεις που ήδη είχαν κάνει οι άλλοι δύο μεγάλοι οίκοι.
Μετά από αυτό, η αξιολόγηση της Ελλάδας βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση. Μέσα σε έξι μήνες, είχε πέσει στην κατηγορία των «σκουπιδιών» (junk).
«Εάν κοιτάξετε το γεγονός ότι αυτή ήταν μία χώρα που όδευε προς τη στάση πληρωμών, και δύο χρόνια νωρίτερα αξιολογούνταν στο Α, πρόκειται για μια πολύ, πολύ απότομη πτώση», παραδέχεται ο Pierre Cailleteau, επικεφαλής κρατικών αξιολογήσεων της Moody’s έως την άνοιξη του 2010. Ο ίδιος κρίνει τις επιδόσεις της Moody’s ως μέτριες, τονίζοντας ότι θα μπορούσαν να είναι και πολύ χειρότερες.
Όμως, η αλήθεια είναι ότι οι οίκοι απέτυχαν να διαγνώσουν τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, να ερμηνεύσουν τις ενδείξεις. Η Moody’s, για παράδειγμα, κράτησε την αξιολόγησή της αμετάβλητη ακόμα και μετά το 2004, όταν η Ελλάδα παραδέχτηκε ότι είχε πει ψέματα για το έλλειμμα, προκειμένου να ενταχθεί στο ευρώ.
Εάν οι οίκοι είχαν καταφέρει να διαβλέψουν τον εκτροχιασμό των δημόσιων οικονομικών, τότε, η Ελλάδα δεν θα είχε μπει τόσο βαθιά στο τούνελ του χρέους. Έχοντας υψηλή αξιολόγηση, αυτό σήμαινε ότι ήταν ευκολότερο για την Αθήνα να δανειστεί ακόμα περισσότερα, παρά να πάρει επώδυνα μέτρα προσαρμογής, εξηγεί η Barbara Ridpath, επικεφαλής αξιολογήσεων της Standard & Poor’s από το 2004 έως το 2008.
Οι οίκοι προσπαθούν να δικαιολογηθούν, λέγοντας ότι την εποχή εκείνη, ήταν πολύ πιο επιφυλακτικοί για την Ελλάδα απόό,τι ήταν οι αγορές. Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων ήταν ελαφρώς ακριβότερες από εκείνες των γερμανικών. Δηλαδή, η αγορά κατέτασσε την Ελλάδα σχεδόν στην ίδια κατηγορία με τη Γερμανία του ΑΑΑ.
Όμως, η αλήθεια είναι ότι αυτή δεν είναι η πρώτη μεγάλη αποτυχία των οίκων. Και οι τρεις αξιολογούσαν την Enron με ratings επενδυτικής κατηγορίας μέχρι και λίγες ημέρες πριν από τη χρεοκοπία της, το 2001. Επίσης, έδιναν πολύ υψηλές αξιολογήσεις και στα τοξικά ομόλογα της στεγαστικής πίστης, που προκάλεσαν την κρίση του 2008.
«Ποτέ δεν διανοηθήκαμε ότι θα μπορούσε να υπάρξει ένα τέτοιο σενάριο καταστροφικού στρες στην Ευρωζώνη», παραδέχεται η Sara Bertin, που ήταν η αρμόδια αναλύτρια της Moody’s για την Ελλάδα έως την άνοιξη του 2008.
Και όμως, αναλυτές του οίκου που μίλησαν στους New York Times αποκαλύπτουν ότι όλοι στηMoody’s γνώριζαν ότι τα στατιστικά της Ελλάδας ήταν αναξιόπιστα. Όταν η συζήτηση ερχόταν στα στοιχεία για το έλλειμμα και το χρέος, όλοι μίλαγαν με ένα σαρκαστικό χαμόγελο στα χείλη, είπαν. Βέβαια, στις ομάδες που αποφασίζουν για τις αξιολογήσεις, τις περισσότερες φορές σημειώνονταν διαφωνίες για την περίπτωση της Ελλάδας.
Όμως, ο οίκος συνέχισε να δίνει υψηλές αξιολογήσεις. Εξάλλου, πληρωνόταν από 330.000 έως 540.000 δολάρια το χρόνο για να αξιολογεί την Ελλάδα και τα ομόλογά της, όπως αποκαλύπτει ο Σπύρος Παπανικολάου, επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ από το 2005 έως το 2010. Οι άλλοι οίκοι έπαιρναν τα ίδια ποσά, είπε.
«Δεν είχαμε επιλογή. Χωρίς τις αξιολογήσεις, δεν μπορούσαμε να πουλήσουμε ομόλογα, δεν μπορούσαμε να βγούμε στις αγορές», δήλωσε στους NY Times.
Την ίδια στιγμή, από το 2007 και μετά, όταν οι προμήθειές της άρχισαν να μειώνονται, λόγω της κατάρρευσης της αμερικανικής αγοράς στεγαστικής πίστης, η Moody’s άρχισε τις περικοπές κόστους. Οι αναλυτές αναγκάστηκαν να περνούν λιγότερες μέρες στις χώρες που καλύπτουν. Αντί για εμπειρική έρευνα σε βάθος, αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν τη νέα «μεθοδολογία» του οίκου, που σύμφωνα με την Bertin, ήταν μια λίστα με σημεία ελέγχου.
Έτσι, η αισιοδοξία των οίκων για την Ελλάδα εξαφανίστηκε σε μια στιγμή τον Ιούνιο του 2010, όταν η χώρα προσέφυγε στο ΔΝΤ και την ΕΕ. Η Moody’s υποβάθμισε την Ελλάδα κατά τέσσερις βαθμίδες, στην κατηγορία junk. Η Standard & Poor’s είχε προηγηθείμερικές εβδομάδες νωρίτερα, αλλά η Fitch περίμενε έως τον Ιανουάριο του 2011.
Το ΔΝΤ, σε έκθεσή του που δημοσιεύτηκε πέρυσι, περιέγραψε ως αποτυχία την ξαφνική βουτιά των αξιολογήσεων των οίκων.http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=13&artid=103981
___________________________________________
το ότι έκαναν λάθος το 2005 ή το 2007 δε σημαίνει ότι έκαναν λάθος και το 2010-11
No comments:
Post a Comment