Πολλοί επιμένουν, με ύφος περισπούδαστο, ότι τα προβλήματα της οικονομίας είναι «διαρθρωτικά», ότι δεν μπορούν να λυθούν γρήγορα. Πρέπει να επικεντρωθούμε στο μακροχρόνιο επίπεδο, λένε, νομίζοντας ότι μιλούν υπεύθυνα. Αλλά στην πραγματικότητα είναι βαθιά ανεύθυνοι.
Τι σημαίνει ότι έχουμε διαρθρωτικό πρόβλημα ανεργίας; Συνήθως συνοδεύεται από τον ισχυρισμό ότι οι αμερικανοί εργαζόμενοι είναι μπλοκαρισμένοι στους λάθος τομείς ή με τα λάθος προσόντα.
Όμως το αντίθετο ισχύει: η απώλεια θέσεων εργασίας αφότου ξέσπασε η κρίση δεν έπληξε κυρίως τους τομείς που είχαν παραφουσκώσει στα χρόνια της φούσκας. Η οικονομία ματώνει δουλειές σε όλο το φάσμα, σχεδόν σε κάθε τομέα και κάθε επάγγελμα. Επιπλέον, αν το πρόβλημα ήταν ότι πολλοί εργαζόμενοι έχουν λάθος προσόντα ή βρίσκονται στον λάθος τομέα, εκείνοι που έχουν τα σωστά προσόντα στον σωστό τομέα θα είχαν πάρει μεγάλες αυξήσεις στον μισθό τους.
Όλα αυτά δείχνουν ότι δεν υποφέρουμε λόγω μιας διαρθρωτικής μετάβασης που πρέπει σταδιακά να πάρει τον δρόμο της αλλά λόγω γενικευμένης έλλειψης επαρκούς ζήτησης _ το είδος της έλλειψης που μπορεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί γρήγορα με κυβερνητικά προγράμματα για την ενίσχυση της δαπάνης.
Προς τι λοιπόν η μονομανία να ανακηρυχθούν τα προβλήματά μας «διαρθρωτικά»; Η απάντηση, πιστεύω, βρίσκεται στο ότι ο ισχυρισμός πως τα προβλήματά μας είναι βαθιά και διαρθρωτικά παρέχει μια δικαιολογία για να μη δράσουμε, για να μην κάνουμε τίποτε προκειμένου να ελαφρύνουμε τη δοκιμασία των ανέργων.
Οι «διαρθρωτίστας», βεβαίως, υποστηρίζουν ότι δεν βρίσκουν απλώς δικαιολογίες. Λένε ότι πρέπει να επικεντρωθούμε όχι στα γρήγορα φάρμακα αλλά στο μακροχρόνιο επίπεδο _ αν και συνήθως δεν κάνουν σαφές ποια ακριβώς υποτίθεται ότι είναι η μακροχρόνια αυτή πολιτική, εκτός από το ότι περιλαμβάνει επώδυνα μέτρα για εργαζόμενους και φτωχούς.
Ο Τζον Μέιναρντ Κέινς τους είχε καταλάβει όλους αυτούς πριν από 80 χρόνια. «Μα το μακροχρόνιο επίπεδο», έγραψε, «είναι ένας παραπλανητικός οδηγός για τις παρούσες υποθέσεις. Σε μακροχρόνιο επίπεδο θα είμαστε όλοι πεθαμένοι. Οι οικονομολόγοι θα ήταν άχρηστοι αν, σε καιρούς καταιγίδας, το μόνο που μας έλεγαν ήταν ότι όταν η καταιγίδα θα έχει περάσει προ πολλού, η θάλασσα θα είναι και πάλι λάδι».
Το μόνο που θα προσθέσω είναι ότι το να εφευρίσκουμε λόγους για να μην κάνουμε τίποτε για την σημερινή ανεργία δεν είναι απλώς σκληρό και επιζήμιο αλλά αποτελεί και κακή μακροχρόνια πολιτική. Διότι υπάρχουν όλο και περισσότερες αποδείξεις ότι οι διαβρωτικές επιπτώσεις της υψηλής ανεργίας θα ρίξουν σκιά πάνω στην οικονομία για πολλά ακόμη χρόνια.
Κάθε φορά που κάποιος επηρμένος πολιτικός ή ειδήμονας αρχίζει να επιχειρηματολογεί ότι τα ελλείμματα αποτελούν βάρος για την επόμενη γενιά, να θυμάστε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νέοι Αμερικανοί σήμερα δεν είναι το μελλοντικό βάρος του χρέους _ ένα βάρος, παρεμπιπτόντως, που μάλλον επιδεινώνεται παρά βελτιώνεται από τις πρόωρες περικοπές δαπανών. Το μεγαλύτερο πρόβλημά τους είναι η έλλειψη θέσεων εργασίας που εμποδίζει πολλούς αποφοίτους πανεπιστημίου από το να ξεκινήσουν την επαγγελματική τους καριέρα.
Όλα αυτά λοιπόν περί διαρθρωτικής ανεργίας δεν συμβάλουν στο να αντιμετωπίσουμε τα πραγματικά μας προβλήματα, αλλά στο να τα αποφύγουμε παίρνοντας τον εύκολο, άχρηστο δρόμο. Εφθασε ο καιρός να σταματήσει αυτό.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=457298&h1=true
No comments:
Post a Comment