Τι προβλέπει το "προγαμιαίο" συμβόλαιο κυβέρνησης-τραπεζών

Στη Βουλή το ν/σ για στήριξη τραπεζών (upd)

Κατατέθηκε σήμερα το απόγευμα στη Βουλή το Σχέδιο Νόμου «Ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης». Αναλυτικά η Αιτιλογικά Έκθεση αναφέρει τα εξής: "Στόχος του νομοσχεδίου είναι να θωρακίσει την ελληνική οικονομία από τις επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης με την ενίσχυση της ρευστότητας.
Με την εφαρμογή του σχεδίου προκύπτουν πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Οι τράπεζες αποκτούν επιπλέον κεφάλαια για την άνετη χορήγηση πιστώσεων στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις και αμβλύνονται οι πιέσεις στα επιτόκια χορηγήσεων.
Στο νομοσχέδιο υπάρχουν σημαντικές διασφαλίσεις για την προστασία του Έλληνα φορολογούμενου, ο οποίος όχι μόνο δεν επιβαρύνεται αλλά θα ωφεληθεί, καθώς με το σχέδιο αυτό στηρίζεται η ανάπτυξη, η απασχόληση και το εισόδημα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Το νομοσχέδιο προβλέπει συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου στο κεφάλαιο των τραπεζών (μέσω προνομιούχων μετοχών) σε ύψος έως 5 δις. ευρώ και την παροχή εγγυήσεων για άντληση ρευστότητας από τις διεθνείς αγορές ύψους έως 23 δις. ευρώ, η οποία κατανέμεται σε δύο προγράμματα- το ένα έως 15 δις. ευρώ και το άλλο έως 8 δις. ευρώ.
Ειδικότερα:
Το άρθρο 1, στο πλαίσιο μίας προληπτικής στρατηγικής αντιμετώπισης των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης στην οικονομία της χώρας μας και προκειμένου να ενισχυθεί η κεφαλαιακή επάρκεια και η ρευστότητα του τραπεζικού μας συστήματος, περιγράφει τα εποπτκά κριτήρια και τη διαδικασία έκδοσης προνομιούχων μετοχών από τις Τράπεζες, κατά παρέκκλιση των καταστατικών τους διατάξεων, ανεξαρτήτως αν οι κινητές αξίες τους είναι εισηγμένες σε οργανωμένες αγορές ή όχι, οι οποίες αναλαμβάνονται μέχρι 31.12.2009 από το Ελληνικό Δημόσιο ενώ το ανώτατο συνολικό ύψος τους ορίζεται στα 5 δισεκατομμύρια Ευρώ.
Στην παράγραφο 1 προσδιορίζονται οι λεπτομέρειες για τη δυνατότητα, το χρονικό διάστημα και την τιμή εξαγοράς τους από την Τράπεζα, καθώς επίσης και οι προϋποθέσεις για την μετατροπή τους σε κοινές μετοχές.
Στην παράγραφο 2 ρυθμίζονται επίσης θέματα των Γενικών Συνελεύσεων των Τραπεζών αυτών κατά παρέκκλιση των καταστατικών τους διατάξεων τόσο κατά την έκδοση όσο και κατά την μετατροπή τους σε κοινές μετοχές.
Με την παράγραφο 3 αναλύεται η απόδοση των προνομιούχων αυτών μετοχών καθώς και η ιδιότητά τους ως κύρια στοιχεία των βασικών ιδίων κεφαλαίων των Τραπεζών, ενώ ορίζεται ότι το μέρισμα που αποδίδουν οι προνομιούχες αυτές μετοχές αφαιρείται από τα φορολογητέα κέρδη των τραπεζών.
Οι προνομιούχες αυτές μετοχές δίνουν το δικαίωμα στο Ελληνικό Δημόσιο να ορίζει εκπρόσωπό του στη Γενική Συνέλευση και στο Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας με δικαίωμα να αντιτάσσεται σε θέματα διανομής κερδών και πολιτικής παροχών προς τον Πρόεδρο, το Διευθύνοντα Σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του ΔΣ εφόσον θίγονται τα συμφέροντα των καταθετών ή του πιστωτικού ιδρύματος, ενώ έχει ελεύθερη πρόσβαση στα βιβλία και στοιχεία της Τράπεζας.
Οι παράγραφοι 4 και 5 διευκρινίζουν την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων και στις Συνεταιριστικές Τράπεζες και την εφαρμογή των διατάξεων του Ν.2190/1920 και του Ν. 1667/1986, ενώ οι λεπτομέρειες εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων και η τιμή τυχόν εξαγοράς των προνομιούχων μετοχών ρυθμίζονται με Υπουργική απόφαση μετά από εισήγηση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, όπως ορίζεται στην παράγραφο 6.
Το άρθρο 2 περιγράφει τη διαδικασία και τις εξασφαλίσεις για τη χορήγηση εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου προς τα πιστωτικά ιδρύματα για δάνεια που θα συναφθούν μέχρι 31.12.2009 με ή χωρίς έκδοση τίτλων, μέχρι συνολικού ποσού 15 δισεκατομμύρια Ευρώ, με διάρκεια από τρεις μήνες έως πέντε έτη, προκειμένου να ενισχυθεί η ρευστότητα των Τραπεζών.
Η δυνατότητα ορισμού εκπροσώπου όπως ορίζεται ανωτέρω, χωρίς όμως, το δικαίωμα εναντίωσης ισχύει και στην περίπτωση χορήγησης εγγύησης από το Ελληνικό Δημόσιο.
Με Υπουργική απόφαση μετά από εισήγηση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής του εν λόγω άρθρου.
Το άρθρο 3 ορίζει τη δυνατότητα έκδοσης από τον ΟΔΔΗΧ τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους έως 8 δισεκατομμύρια Ευρώ, οι οποίοι πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για δανεισμό προς τα πιστωτικά ιδρύματα, έναντι σχετικής προμήθειας. Ύστερα από εισήγηση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών θα καθορίζει τις λεπτομέρειες έκδοσης, προμήθειας και εξασφαλίσεων των εν λόγω τίτλων.
Όπως ορίζεται στο άρθρο 4 είναι δυνατόν να ανακατανέμονται τα κονδύλια των ανωτέρω μέτρων ενισχύσεως της κεφαλαιακής επάρκειας και της ρευστότητας με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ύστερα από εισήγηση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ανάλογα με την απορροφητικότητα και τις ανάγκες, διατηρώντας το ανώτατο συνολικό όριο των 23 δισεκατομμυρίων Ευρώ.
Προκειμένου να μεταφερθούν οι συνέπειες των μέτρων για τη διασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, στην πραγματική οικονομία, ορίζεται στο άρθρο 5 ότι τα πιστωτικά ιδρύματα στα οποία διατίθενται τίτλοι του Ελληνικού Δημοσίου κατά το ανωτέρω άρθρο 3 οφείλουν να χρησιμοποιούν το προϊόν της ρευστοποίησης των τίτλων για χορήγηση στεγαστικών δανείων και δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους.
Στο άρθρο 6 περιγράφεται, για σκοπούς απλοποίησης των διαδικασιών, ότι μόνη η σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου ή της Τράπεζας της Ελλάδος και του πιστωτικού ιδρύματος, παρέχει την εξασφάλιση για παροχή δανείων ή πιστώσεων και αντιτάσσεται έναντι παντός τρίτου, τα δικαιώματα των οποίων δεν θίγονται εφόσον είχαν αποκτηθεί επί των απαιτήσεων πριν από την ημερομηνία σύναψης της σύμβασης του πιστωτικού ιδρύματος με το Ελληνικό Δημόσιο ή της Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε περίπτωση μερικής ή ολικής είσπραξης από το πιστωτικό ίδρυμα των απαιτήσεων επί των οποίων παρέχεται ασφάλεια, το Ελληνικό Δημόσιο ή η Τράπεζα της Ελλάδος, έχει αξίωση προς απόδοση των εισπραχθέντων, η οποία ικανοποιείται προνομιακά.
Το άρθρο 7 ορίζει την ημερομηνία εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων".

Με πολλές και ενδιαφέρουσες αλλαγές σε σχέση με τις αρχικές εξαγγελίες τέθηκε σε ισχύ από χθες το πρόγραμμα στήριξης των τραπεζών συνολικού ύψους 28 δισ. ευρώ. Οι τελικές ρυθμίσεις -που είναι το αποτέλεσμα των σκληρών διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με του τραπεζίτες- αφήνουν σημαντικά περιθώρια «ευελιξίας» στις τράπεζες. Αλλαγές περιλαμβάνονται τόσο στα ζητήματα των προμηθειών για την παροχή της εγγύησης του ελληνικού δημοσίου, όσο και στα θέματα εποπτείας από την πλευρά του κράτους, των τραπεζών που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Συγκεκριμένα, από το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου επαλείφθηκαν οι διατάξεις που όριζαν περιθώρια στην προμήθεια που θα λαμβάνει το δημόσιο από την έκδοση μετοχών και από την παροχή εγγύησης για το διατραπεζικό δανεισμό.
Αυτά θα ορισθούν μελλοντικά με υπουργική απόφαση.Επίσης, στο θέμα της εποπτείας προβλέπονται τα εξής:
- Στην περίπτωση παροχής εγγύησης του δημοσίου για διατραπεζικό δανεισμό θα τοποθετείται εκπρόσωπος του δημοσίου στο Δ.Σ. της τράπεζας χωρίς όμως τη δυνατότητα άσκησης «βέτο».
- Στην περίπτωση αγοράς προνομιακών μετοχών από την πλευρά του κράτους, προβλέπεται η τοποθέτηση εκπροσώπου του δημοσίου ο οποίος θα έχει δικαίωμα «βέτο» σε αποφάσεις που αφορούν τα μερίσματα και τις παροχές στελεχών. Όμως στο νομοσχέδιο, δεν τίθεται θέμα πλαφόν -όπως στο αρχικό κείμενο- για τις αποδοχές των στελεχών των τραπεζών στο ύψος του μισθού του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.
- Στην περίπτωση που γίνεται χρήση του μέτρου των ειδικών ομολόγων τότε το νομοσχέδιο δεν προβλέπει είσοδο εκπροσώπου του Δημοσίου στο Δ.Σ. της τράπεζας.
- Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η διάταξη με την οποία δίδεται η δυνατότητα στο δημόσιο να ανακατανέμει τα επιμέρους κονδύλια του προγράμματος (15 δισ. για την εγγύηση του διατραπεζικού δανεισμού και 8 δισ. για τα ειδικά ομόλογα), ανάλογα με την απορροφητικότητα και των αναγκών που προκύπτουν. Τούτο αποτελεί «παράθυρο» για ευελιξία και στα ζητήματα της εποπτείας του δημοσίου.
- Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η διάταξη που δίνει τη δυνατότητα στις τράπεζες να εξαγοράζουν τις προνομιούχες μετοχές του δημοσίου, νωρίτερα από την πενταετία και συγκεκριμένα από την 1-7-2009.
- Οι εμπορικές τράπεζες που θα κάνουν χρήση της ρευστότητας οφείλουν, όπως υπογραμμίζεται στο άρθρο 5 του νομοσχεδίου «να χρησιμοποιούν το προϊόν ρευστότητας των τίτλων για χορήγηση στεγαστικών δανείων και δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους». Η Κυβέρνηση μάλιστα υπολογίζει ότι με τη χρηματοοικονομική στήριξη θα αυξηθεί το 2009 η πιστωτική επέκταση κατά 10%.
- Σε ό,τι αφορά τα 5 δισ. ευρώ που θα δοθούν με έκδοση προνομιούχων μετοχών, η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου πρέπει να γίνει το αργότερο έως την 1 Φεβρουαρίου 2009.
http://www.capital.gr/news.asp?Details=604149