Ενώ πληθαίνουν οι ειδήσεις για χρεοκοπία ή στην καλύτερη των περιπτώσεων εξαγορά αντί πινακίου φακής κολοσσιαίων χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων, και σε μια στιγμή που οι μεγάλοι χρηματιστηριακοί δείκτες θυμίζουν «τρενάκια του τρόμου» με τις συνεχείς αυξομειώσεις τους (την περασμένη Δευτέρα μόνο στη Νέα Υόρκη «χάθηκαν» σε λίγες ώρες πάνω από 1 τρισ. δολάρια) είναι ευκαιρία να αναζητήσουμε τους πραγματικούς χαμένους και τους κερδισμένους από την κρίση του «κακοποιού καπιταλισμού» (rogue capitalism) όπως τον αποκαλεί ο κορυφαίος οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν.
Εκ πρώτης όψεως λοιπόν ο μεγάλος χαμένος δεν είναι μόνο ο χρηματοοικονομικός κλάδος αλλά και η «κουλτούρα της Γουόλ» - η ίδια η κυρίαρχη ιδεολογία της «Σχολής του Σικάγου» και του α λα Μίλτον Φρίντμαν (και... Μάργκαρετ Θάτσερ!) νεοφιλελευθερισμού - της ιδεολογίας της θεοποιημένης κερδοφορίας που με τόσο φανατισμό προωθήθηκε σε παγκόσμια κλίμακα τις τελευταίες δεκαετίες.
Με την παγκοσμιοποίηση και το «τσουνάμι» των ιδιωτικοποιήσεων τα πράγματα άλλαξαν. Το κράτος πρόνοιας και οι βασικές δημόσιες παροχές πέρασαν σταδιακά στα χέρια του ιδιωτικού, κερδοσκοπικού κεφαλαίου. Οι πολίτες άργησαν, αλλά συνειδητοποίησαν ότι οι περίφημες «μεταρρυθμίσεις», τις οποίες προώθησαν με πάθος τόσο οι κεντροδεξιές όσο και οι κεντροαριστερές κυβερνήσεις, δεν αποτελούν παρά μεθόδους ιδιωτικοποίησης του δημόσιου πλούτου και μοχλούς για τον πλουτισμό των παικτών της αγοράς.
Αυτή η περίοδος της έκρηξης του νεοφιλελευθερισμού δείχνει λοιπόν να φθάνει στο προδιαγεγραμμένο τέλος της. «Το πάρτι τελείωσε», όπως είπε και η Νάνσι Πελόζι... Χρειάστηκε βέβαια να φθάσουμε στην καταστροφή - όχι πια κάποιων περιφερειακών «αναδυόμενων» οικονομιών, όπως το 1997-1998, αλλά της ίδιας της μητρόπολης του καπιταλισμού, των τραπεζικών κολοσσών της Γουόλ Στριτ.
Η ασιατική κρίση το 1997, τα σκάνδαλα διαφθοράς και λογιστικής συγκάλυψης της Enron και της WorldCom το 2000, και η νομοτελειακή κατάρρευση της φούσκας Nasdaq και των άλλων μεγάλων χρηματιστηριακών δεικτών, ήταν βέβαια «καμπανάκια» για τη σημερινή καταστροφή: αν υπήρχε πραγματικά το «αόρατο χέρι» του Ανταμ Σμιθ, θα μπορούσε από τότε να είχε οδηγήσει στην υιοθέτηση πολιτικών που θα περιόριζαν κάπως την ακραία, κακοποιό κερδοσκοπία στις παγκόσμιες χρηματαγορές. Οι αρμόδιοι δεν έκαναν τίποτε: η αγωνιώδης σημερινή προσπάθεια των δυτικών κυβερνήσεων, και ειδικώς της κυβέρνησης των ΗΠΑ να περισώσει, με τεράστιο δημόσιο κόστος, ό,τι μπορεί να περισωθεί, δεν πρέπει λοιπόν να αποσπά την προσοχή από τις ευθύνες τους.
http://www.tovima.gr/print_article.php?e=B&f=15478&m=A13&aa=1
No comments:
Post a Comment