7.11.09

Η τόνωση της απασχόλησης, το στοίχημα της επόμενης ημέρας

Τhe Εconomist

H ανεργία διαρκώς αυξάνεται. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύντομα θα ξεπεράσει το 10%, ενώ σε ορισμένα κράτη της Ευρώπης πλησιάζει το 20%. Σε όλο τον κόσμο οι νέοι είναι σχεδόν αδύνατο να βρουν εργασία. Μέχρι τώρα οι αρμόδιοι είχαν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους στη διάσωση της οικονομίας από την ελεύθερη πτώση, ενισχύοντας αδιακρίτως τη ζήτηση ώστε να διασώσουν τις επιχειρήσεις από την πτώχευση, παρόλο που η διαδικασία αυτή είναι δαπανηρή. Πλέον στρέφουν τη σκέψη τους στη δημιουργία των αυριανών θέσεων εργασίας. Οι λέξεις που ηχούν στους κυβερνητικούς κύκλους είναι: επιχειρηματικό πνεύμα, καινοτομία και επιχειρηματικά κεφάλαια. Θεωρητικώς, στοχεύουν σωστά. Οι επιχειρήσεις που διέπονται από καινοτομία είναι αποτελεσματικοί μηχανισμοί δημιουργίας θέσεων εργασίας και μακροχρόνιας οικονομικής ανάπτυξης. Στην Αμερική, οι νέες επιχειρήσεις είναι αυτές που συνέβαλαν τα μέγιστα στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης τις τελευταίες δεκαετίες. Στις αναπτυσσόμενες χώρες οι νέες τεχνολογίες βοηθούν να σπάσει ο κλοιός της φτώχειας. Δέκα περισσότερα κινητά τηλέφωνα ανά 100 άτομα σε μια αναπτυσσόμενη χώρα αυξάνουν κατά 0,8% το ΑΕΠ, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Οι κυβερνήσεις έχουν πράξει πολλά για να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος. Παράλληλα με το ρόλο που διαδραμάτισαν στη δημιουργία ζωτικής υποδομής και καινοτομιών, επενδύοντας στην ανώτερη εκπαίδευση, έδωσαν και άμεση ώθηση στην επιχειρηματικότητα. Οι κυβερνήσεις είναι αυτές που βοήθησαν και στην ανάπτυξη της βιομηχανίας των επιχειρηματικών κεφαλαίων. Μαρτυρία αποτελεί η εργασία του ιδρύματος American Research and Development (ARD) μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και του ιδρύματος Yozma Fund στο Ισραήλ τη δεκαετία του 1990. Οι αμερικανικές κυβερνήσεις έχουν βάλει τη σφραγίδα τους στην ανάπτυξη επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας, με τη Silicon Valley να οφείλει την εξέλιξή της στη ζήτηση προϊόντων από το Πεντάγωνο. Πολλοί ακόμη διεθνείς επιχειρηματικοί κόμβοι, από το Μπανγκαλόρ έως το Γκουανγκντόνγκ, φέρουν τα ίχνη της κρατικής παρέμβασης.

Η αντιγραφή όλων αυτών των επιτυχιών είναι δύσκολη υπόθεση. Ο δρόμος προς το μέλλον της επιχειρηματικότητας είναι στρωμένος με αποτυχημένα κυβερνητικά προγράμματα. Παράδειγμα το τεράστιο συγκρότημα ΒioValley στη Μαλαισία, που άνοιξε το 2005 με επένδυση 150 εκατ. δολαρίων. Σήμερα είναι γνωστό ως «Κοιλάδα των βιο-φαντασμάτων». Aνάλογη τύχη είχαν και άλλα μεγάλα παρεμφερή συγκροτήματα στο Ντουμπάι και στην Αυστραλία. Το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο, το οποίο προικίστηκε το 2002 με δύο και πλέον δισ. ευρώ, δεν κατόρθωσε να συμβάλει στην ανάπτυξη του κλάδου των επιχειρηματικών κεφαλαίων.

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα. Πώς θα μπορέσουν οι κυβερνήσεις να αποδώσουν καλύτερο έργο; Η απάντηση δίδεται μέσα από δύο βιβλία. Το πρώτο φέρει τον τίτλο: «Το μπουλεβάρ των σπασμένων ονείρων. Για ποιο λόγο οι κρατικές προσπάθειες αποτυγχάνουν να ενισχύσουν την επιχειρηματικότητα - Τι πρέπει να κάνουμε;» Συγγραφέας είναι ο Τζος Λέρνερ, που περιγράφει περιπτώσεις αποτυχιών, στις οποίες οι κυβερνήσεις διακατέχονται από φιλοδοξίες οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στα πλεονεκτήματά τους. Παρότι η Μαλαισία δεν διέθετε εξειδικευμένους βιολόγους, οι πολιτικοί της αποφάσισαν να χτίσουν τη βιο-κοιλάδα της (BioValley) σε μια προσπάθεια να δημουργήσουν ένα μαλαισιανό Silicon Valley.

Το δεύτερο βιβλίο τιτλοφορείται «Το Νέο Εθνος - Η ιστορία του οικονομικού θαύματος του Ισραήλ» και συγγραφείς είναι ο Νταν Σένιορ και ο Ραούλ Σίνγκερ. Αυτό περιγράφει πώς το κρατικό επιχειρηματικό κεφάλαιο της χώρας Yozma Fund, που ιδρύθηκε το 1992 με 100 εκατ. δολάρια, προσείλκυσε ξένα επιχειρηματικά κεφάλαια. Πέρυσι το Ισραήλ προσείλκυσε τόσα κεφάλαια όσα η Γαλλία και η Γερμανία μαζί. Το Ισραήλ διαθέτει τις περισσότερες νέες επιχειρήσεις κατά κεφαλήν από κάθε άλλη χώρα (μία ανά 1.844 Ισραηλινούς) και περισσότερες εταιρείες που συμμετέχουν στο δείκτη NASDAQ από ό, τι η Κίνα και Ινδία. Από την άποψη αυτή, αποτελεί πρότυπο προς μίμηση.

No comments: