Η Ευρώπη δεν θα αντέξει μια ιταλική κρίση χρέους

Bloomberg
Τις τελευταίες ημέρες το ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε νέα μέτρα λιτότητας και οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ενέκριναν νέο γύρο πιστώσεων προς τη χώρα. Αρα η ευρωπαϊκή κρίση χρέους τελεί υπό έλεγχο, σωστά; Μάλλον όχι. Ενας προφανής λόγος είναι η διπλή προειδοποίηση από τους οίκους αξιολόγησης προς τις τράπεζες, οι οποίες συμφώνησαν στη μετακύλιση του ελληνικού χρέους σε νέα εργαλεία. Λιγότερο προφανής λόγος, χωρίς, εντούτοις, να προκαλεί μικρότερη ανησυχία, είναι η Ιταλία. Με μία επισφαλή δημοσιονομική εικόνα, ενδεχομένως να καταστεί η επόμενη χώρα υπό πίεση. Και αυτή τη φορά είναι οι αμερικανικές τράπεζες, οι οποίες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με έκθεση σχεδόν 35 δισ. δολαρίων σε δάνεια προς την Ιταλία. Πιθανώς να έχουν και ακόμα μεγαλύτερη έκθεση διαμέσου της αγοράς παραγώγων.
Οι αρμόδιες αμερικανικές αρχές θα πρέπει να ζητήσουν νέο γύρο τεστ αντοχής για τις τράπεζες, με κριτήριο την αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους στην Ευρώπη και να προσεγγίσουν ρεαλιστικά τους κινδύνους για τα αντισυμβαλλόμενα μέρη σε αδιαφανείς αγορές όπως τα swaps στην αγορά συναλλάγματος. Βάσει τέτοιων τεστ οι μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ ίσως χρειάζεται να αναστείλουν την καταβολή μερίσματος και να προχωρήσουν σε αύξηση κεφαλαίου ως «μαξιλάρι» έναντι ζημιών. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το χρέος της Ιταλίας θα φθάσει στο 120% του ΑΕΠ το 2011 και μετά θα υποχωρήσει ελαφρά στο 118% στα τέλη του 2016. Η απόδοση των ιταλικών ομολόγων βαίνει αυξανόμενη και προσεχώς οι προβλέψεις για το ιταλικό χρέος θα φθάσουν τις αντίστοιχες του ελληνικού.
Πώς θα συμβεί αυτό; Οι επενδυτές μόλις τώρα αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι σύντομα θα υποστούν απώλειες από τα δάνεια στην Ελλάδα. Το ανεξόφλητο χρέος της ανέρχεται σε 360 δισ. ευρώ και οι δυνητικές ζημίες οποιασδήποτε αναδιάρθρωσής του θα κυμανθούν από 100 έως 200 δισ. ευρώ. Το ανεξόφλητο χρέος της Ιταλίας, όμως, πλησιάζει τα 2 τρισ. ευρώ. Είναι αδιανόητο η Γερμανία ή το ΔΝΤ να παράσχουν προστασία έναντι των πιστωτών, εφόσον ένα τέτοιο πακέτο θα προϋπέθετε δάνεια και εγγυήσεις τουλάχιστον 500 δισ. ευρώ, ίσως και 1 τρισ. Αυτό θα σημάνει μία αξιοσέβαστη μερίδα του ΑΕΠ της Γερμανίας των 2,5 τρισ. ευρώ. Η Ευρώπη, κατά συνέπεια, δεν διαθέτει επαρκές δημοσιονομικό οπλοστάσιο να διαχειριστεί μία ιταλική κρίση, τουλάχιστον με τέτοιον τρόπο ώστε να προστατευθούν πλήρως οι πιστωτές.
Αφ’ ής στιγμής αυτό αγγίξει τους ιδιώτες επενδυτές, είναι πιθανόν να ζητήσουν υψηλότερες αποδόσεις για τα ιταλικά ομόλογα και να συμβεί ό,τι συνέβη τους τελευταίους 18 μήνες με τα ομόλογα της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας. Βέβαια, η Ιταλία έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα συγκριτικά με τις προαναφερθείσες χώρες, το ότι μεγάλο μέρος του χρέους της κατέχουν ιταλικά ιδρύματα. Εάν οι ξένοι επενδυτές εφορμήσουν, οι ιταλικές αρχές θα πιέσουν τις εγχώριες τράπεζες να στηρίξουν τις νέες δημοπρασίες ομολόγων. Εάν παραστεί ανάγκη, για την επιβίωσή τους αυτές θα προστρέξουν στην ΕΚΤ. Πάντως, είναι απίθανο να μπορεί η ΕΚΤ να κάνει κάτι περισσότερο από το να μεταθέσει προβλήματα δημοσίου χρέους της κλίμακας της Ιταλίας. Ποια θα είναι τα αποτελέσματα για τις αμερικανικές τράπεζες; Σκεφθείτε την αναστάτωση των αγορών το παρελθόν έτος μετά την κρίση στην Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία και πολλαπλασιάστε την. Θα ήταν σώφρον τώρα οι αμερικανικές τράπεζες να αυξήσουν επαρκώς τα κεφάλαιά τους, ώστε να αντέξουν την όποια θύελλα από την απέναντι όχθη του Ατλαντικού.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_07/07/2011_448304