13.1.11

Να αποκαλυφθεί η αλήθεια των τραπεζικών ισολογισμών

Tου Nicolas Veron*
Η επίλυση των κρίσεων στο τραπεζικό σύστημα ήταν ανέκαθεν δύσκολη. Στην Ευρώπη, το πρόβλημα αυτό εντείνεται από τις διασυνοριακές σχέσεις των χωρών. Οι κυβερνήσεις είναι αλληλοεξαρτώμενες στη λήψη καίριων αποφάσεων. Η παράλυση στη χάραξη πολιτικής διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αναποτελεσματική λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, παράγοντας που αναχαίτισε δραματικά την ανάκαμψη των οικονομιών της ηπείρου. Μια ακόμη δραματική συνέπεια της αλληλοεξάρτησης στη λήψη αποφάσεων είναι η επαναλαμβανόμενη τακτική της διάσωσης κρατών και όχι της αναδιάρθρωσης χρέους ενώπιον κολοσσιαίων μακροοικονομικών προβλημάτων. Τον Απρίλιο, το υπέρογκο δημόσιο χρέος στην Ελλάδα υποδήλωνε ότι ήταν απαραίτητη μια αναδιάρθρωσή του. Αλλά, οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που θα προκαλούνταν από μια τέτοια απόφαση στις τράπεζες της δυτικής Ευρώπης μπορεί να επιδείνωναν την κατάσταση. Στη συνέχεια, ήταν πολλοί εκείνοι που μιλούσαν τον Νοέμβριο για αναδιάρθρωση, αυτή τη φορά, του χρέους των ιρλανδικών τραπεζών. Αλλά, μια τέτοια απόφαση μπορεί να αποδυνάμωνε τους ισολογισμούς ανταγωνιστών τους, οι οποίοι έχουν επενδύσει σε ιρλανδικά τραπεζικά ομόλογα, σπέρνοντας τον πανικό στον κλάδο. Ετσι, αποφασίστηκε η διάσωση των ιρλανδικών τραπεζών στο πλαίσιο ενός μηχανισμού στήριξης της οικονομίας Ε.Ε. - ΔΝΤ για ολόκληρη την οικονομία. Αυτές οι αποφάσεις μπορεί να κρίθηκαν αναπόφευκτες υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι άδικο. Προκλήθηκαν πρόσθετοι τριγμοί στη διαμάχη πάνω στο ζήτημα ανεξαρτησίας των κρατών–μελών της Ευρωζώνης αλλά και για το θέμα δημιουργίας δημοσιονομικής ομοσπονδίας, κάτι για το οποίο δεν είναι πολιτικά έτοιμη η Ευρώπη. Η μεγαλύτερη αποτυχία του συστήματος λήψης αποφάσεων είναι η απουσία μέτρων σε πιο ήπιες περιόδους για την οικονομία.
Αυτό που χρειάζεται είναι η αποκάλυψη της αληθούς εικόνας των τραπεζικών ισολογισμών. Μετέπειτα θα πρέπει να γίνει, εκεί όπου είναι απαραίτητο, αναδιάρθρωση κεφαλαίων και χρέους σε μεγάλες τράπεζες υπό την εποπτεία των κυβερνήσεων. Ετσι αντέδρασαν οι ΗΠΑ στην τραπεζική κρίση των δεκαετιών ’80 και ’90, η Σουηδία το 1992 - 93, η Ιαπωνία το 2002 - 03 και οι ΗΠΑ ξανά με τα τεστ αντοχών των τραπεζών μόλις πριν από σχεδόν ενάμιση έτος, το 2009.
Η Ε.Ε. δεν αντέδρασε ανάλογα. Ο πρώτος γύρος των τεστ αντοχής πέρασε απαρατήρητος τον Σεπτέμβριο του 2009 εφόσον δεν δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα. Τον Ιούλιο του 2010, κάτω από τις πιέσεις της κοινής γνώμης και των αγορών, τα αποτελέσματα των τεστ δόθηκαν στη δημοσιότητα αλλά δεν βοήθησαν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών. Ο τρίτος γύρος των αποτελεσμάτων θα πραγματοποιηθεί τον Φεβρουάριο του 2011.
Κάποιες τράπεζες που θεωρούνται «εθνικές πρωταθλήτριες», ίσως να χρειαστεί να εξαγοραστούν από ξένους ανταγωνιστές, να διασπαστούν και να γίνουν απολύσεις. Ισως να είναι απαραίτητο να γίνει και ένας καταμερισμός του βάρους τραπεζικής εξυγίανσης, με την συμπαράσταση κρατών–μελών όπως συνέβη με την Ιρλανδία. Διαφορετικά, θα εφαρμόζονται πολιτικές που θα είναι όμηροι ενός άρρωστου τραπεζικού συστήματος, δεσμεύοντας ακόμη περισσότερα χρήματα των φορολογουμένων και απειλώντας την πολιτική υπόσταση της Ε.Ε.
* Ο Nicolas Veron είναι υψηλόβαθμο στέλεχος του Bruegel στις Βρυξέλλες και συνεργάτης του ινστιτούτου διεθνών οικονομικών Peterson στην Ουάσιγκτον.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_13/01/2011_428454

____________________________________________________

Έχω μια εντύπωση, ότι εάν χτυπάει για κάποιον η καμπάνα, είναι για τις γερμανικές τράπεζες... ... ... ...

No comments: