Πραγματική απειλή είναι ο ανερχόμενος πληθωρισμός...

Ξεχάστε την κατάρρευση της αγοράς στέγης, την πιστωτική κρίση και τις υψηλές τιμές του πετρελαίου. Η πραγματική απειλή για την οικονομία μπορεί να είναι ο ανερχόμενος πληθωρισμός, δηλαδή η εκτεταμένη αύξηση των περισσοτέρων τιμών. Για να καταλάβετε τους λόγους, θα χρειαστεί μια αναδρομή στην ιστορία. Η χειρότερη εγχώρια γκάφα της κυβέρνησης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ότι άφησε ελεύθερο τον πληθωρισμό να εκτιναχθεί: το 1960 ο ετήσιος πληθωρισμός ήταν 1,4% αλλά μέχρι το 1979 είχε φθάσει στο 13,3%. Αυτό τρομοκράτησε τους Αμερικανούς που φοβήθηκαν ότι θα χάσουν το βιοτικό τους επίπεδο. Παράλληλα αποσταθεροποίησε την οικονομία, προκαλώντας βαρύτερες υφέσεις που κορυφώθηκαν το 1982 με την εκτίναξη της ανεργίας στο 10,8%.
Δεν θέλουμε να φθάσουμε στα ίδια και ο πρόεδρος της Federal Reserve, Μπεν Μπερνάνκι, επιμένει πως δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο. Σε πρόσφατη ομιλία του, ισχυρίσθηκε ότι σήμερα η οικονομία είναι σε πολύ διαφορετική κατάσταση από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Εχει δίκιο. Το 1974 ο πληθωρισμός ήταν 12%. Η ανεργία εκτινάχθηκε στο 9% στις αρχές του 1975. Δυστυχώς η παρήγορη αναλογία του Μπερνάνκι είναι παραπλανητική. Το ερώτημα δεν είναι, αν είμαστε στο 1975 αλλά στο 1966. Τότε αναπτύχθηκε η ψυχολογία που έδωσε ώθηση στον πληθωρισμό. Οι δαπάνες για τον πόλεμο στο Βιετνάμ και η χαλαρή νομισματική πολιτική της Fed δημιούργησαν ένα οικονομικό θερμοκήπιο. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι περισσότεροι οικονομολόγοι υποτιμούσαν τον κίνδυνο. Ο πληθωρισμός αναρριχήθηκε από αμελητέα επίπεδα στο 3,5% το 1966 και στο 6,2% το 1969. Μπορεί κανείς να δει αλλόκοτες αναλογίες με το σήμερα.
Στην πραγματικότητα οι διαφορές είναι πολλές. Τότε είχαμε τη συνήθη εκτίναξης του πληθωρισμού εξαιτίας αυξήσεων των μισθών. Η ισχυρή καταναλωτική ζήτηση έδωσε στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αυξήσουν τις τιμές, που οδήγησαν στα ύψη τα αιτήματα για αυξήσεις των μισθών, τις οποίες κατέβαλαν οι εταιρείες, επειδή είχαν ανάγκη τους εργαζομένους και μπορούσαν να αναπληρώσουν το κόστος μέσω αυξήσεων στις τιμές. Το 1959 το κόστος της εργασίας αυξήθηκε κατά 4%. Το 1968 εκτινάχθηκε κατά ένα πολύ πιο ενοχλητικό 8%. Σήμερα οι πληθωριστικές πιέσεις προέρχονται κυρίως από την αύξηση των τιμών των πρώτων υλών. Το 2002 το πετρέλαιο βρισκόταν στα 25 δολάρια το βαρέλι, σήμερα βρίσκεται στα 142.
Στο μεταξύ, χάνεται η δυνατότητα μείωσης του πληθωρισμού με τις φθηνές εισαγωγές. Το ασθενέστερο δολάριο και το αυξημένο κόστος των μεταφορών έχουν εξωθήσει προς τα πάνω τις τιμές των εισαγωγών. Το περασμένο έτος οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων σημείωσαν άνοδο 3,6%. Μοιάζει σαν να είμαστε όμηροι παγκοσμίων δυνάμεων. Οι οικονομολόγοι Ρίτσαρντ Μπέρνερ και Τζοακίμ Φελς της Morgan Stanley τον αποκαλούν «νέο πληθωρισμό», καθώς δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με εγχώριες πολιτικές.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_29/06/2008_275834