Διχάζει ο νέος ρόλος της Fed

«Παραμένει ανοικτό το ερώτημα εάν η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θα είναι τελικά ο βασικός ρυθμιστής στην εποπτεία τραπεζικών και χρηματοοικονομικών ομίλων με κεντρικό ρόλο στο σύστημα». Η δήλωση-ερώτηση ανήκει στον πρόεδρο της τραπεζικής επιτροπής της Γερουσίας Κρίστοφερ Ντοντ. Ο ισχυρός ρόλος που εκχωρείται στη Fed είναι αναμφισβήτητα για το πλέον επίμαχο σημείο του 88σέλιδου σχεδίου που υπέβαλε η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα στο Κογκρέσο για την αλλαγή των κανόνων που διέπουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Αντιδράσεις υπήρξαν από παράγοντες του τραπεζικού κλάδου και μέλη του Κογκρέσου, τόσο του Ρεπουμπλικανικού όσο και του Δημοκρατικού κόμματος. Οι τραπεζίτες ανησυχούν ότι η Fed θα επιβάλει αυστηρά κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας, αν και αρκετοί από αυτούς έχουν καθίσει κατά καιρούς στο διοικητικό συμβούλιο της ομοσπονδιακής τράπεζας, ενώ κάποια μέλη του Κογκρέσου διερωτώνται εάν αξίζει να ανταμείβεται η αποτυχία: Η Fed ήταν εκείνη, υποστηρίζουν, που μείωσε το κόστος δανεισμού σε καταστροφικά για την οικονομία επίπεδα και απέτυχε στη διάσωση της LehmaBrothers, τον περασμένο Σεπτέμβριο, οδηγώντας στην κλιμάκωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αλλοι τονίζουν ότι η διόγκωση των ισολογισμών της Fed μπορεί να προκαλέσει συστημικό κίνδυνο, όπως επισημαίνεται σε άρθρο του Εντουαρντ Λους στους Financial Times. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι, εν τέλει, θα δοθεί δικαίωμα βέτο στο Συμβούλιο Εποπτείας Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (FSOC), στο οποίο θα συμμετέχουν οι επικεφαλής όλων των ρυθμιστικών αρχών του κλάδου, υπό την αιγίδα του υπουργείου Οικονομικών.
Ευνοημένη είναι επίσης η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC). Οι αρχιτέκτονες του σχεδίου, δηλαδή ο κ. Γκάιτνερ και ο επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου του κ. Ομπάμα Λόρενς Σάμερς, προτείνουν να περάσουν τα hedge funds (κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου) τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και άλλα «περιθωριακά» επενδυτικά οχήματα στην αρμοδιότητα της SEC. Δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί, όμως, εάν η χρηματοοικονομική υπηρεσία προστασίας των καταναλωτών (CFPA), μια ακόμη πρωτοβουλία της κυβέρνησης, θα παρεμβαίνει στο έργο της SEC.
Αντίθετα, οι αρμοδιότητες που προτείνει η κυβέρνηση για την ομοσπονδιακή υπηρεσία εγγύησης καταθέσεων FDIC δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες της επικεφαλής της Σίλα Μπερ. Η κ. Μπερ είχε προ πολλού διαφωνήσει με την παραδοχή ότι κάποιες τράπεζες ή χρηματοοικονομικοί όμιλοι παίζουν κομβικό ρόλο στην ισορροπία του συστήματος, και άρα δεν μπορεί να επιτραπεί η χρεοκοπία τους. «Πρέπει να δοθεί ένα τέλος σε αυτό το δόγμα προς όφελος των Αμερικανών φορολογουμένων» είχε πει, εκφράζοντας την αντίθεσή της στα πακέτα των δισεκατομμυρίων δολαρίων που δόθηκαν για τη διάσωση ομίλων όπως η Citigroup.
Το σχέδιο της κυβέρνησης Ομπάμα, βέβαια, λύνει το νομικό αδιέξοδο που οδήγησε στην κατάρρευση της LehmaBrothers. Δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας μιας μεταβατικής εταιρείας που θα αναλαμβάνει την προσωρινή διαχείριση των συναλλαγών και συμβολαίων της εκάστοτε χρεοκοπημένης εταιρείας. Ετσι θα αποφεύγεται η απότομη και άτακτη ακύρωσή τους, προκαλώντας πανικό στις αγορές, τονίζεται σε δημοσίευμα των F.T. Καθώς η επενδυτική τράπεζα υπαγόταν στην κατηγορία των χρηματοοικονομικών ομίλων, δηλαδή εταιρειών που δεν δέχονται καταθέσεις από το κοινό όπως οι συμβατικές τράπεζες, δεν υπήρχε το θεσμικό πλαίσιο για να αποτραπεί το κλίμα πανικού στις αγορές. Πολλοί πιστεύουν, πάντως, ότι η τελική μάχη θα δοθεί στη Γερουσία, όπου η κ. Μπερ έχει αρκετούς υποστηρικτές.
Σε επίπεδο ενοποίησης των αρχών εποπτείας του χρηματοπιστωτικού κλάδου της χώρας, όμως, το σχέδιο Γκάιτνερ-Σάμερς δεν είναι αρκετά τολμηρό. Αντί των υφιστάμενων έξι, κρατούν πέντε καθώς καταργούν την αρχή εποπτείας των τραπεζών αποταμιεύσεων και δανείων (OTS). Το γεγονός, όμως, ότι στο τηλεσκόπιο της Fed εντάσσεται το «σκιώδες σύστημα» των χρηματοοικονομικών ομίλων είναι μια θετική εξέλιξη, σχολιάζει ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν στους New York Times. Η ύπαρξη αυτού του συστήματος έγινε αισθητή μόνον μετά την κατάρρευση της LehmaBrothers. Στο ίδιο σκεπτικό κινείται, επίσης, η πρόταση για τη «μονιμοποίηση» σε οργανωμένες αγορές των ανεπίσημων εξωχρηματιστηριακών παραγώγων, οι τεράστιες απώλειες των οποίων οδήγησαν στην κρατικοποίηση της AIG. Ας μη λησμονείται, όμως, ότι απαρχή της κρίσης ήταν ο παράτολμος και ασύδοτος δανεισμός στην αμερικανική αγορά στεγαστικής πίστης, χωρίς να ληφθεί υπόψη εάν οι δανειολήπτες πληρούσαν τις προδιαγραφές. Εκεί ήταν που πάγωσαν οι κάνουλες του ζεστού και φθηνού χρήματος...
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_21/06/2009_319364