Ο Roubini σχολιάζει πως «η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει. Η Πορτογαλία και η Ιρλανδία είδαν πρόσφατα τα ομόλογά τους να αξιολογούνται με junk status, η Ισπανία θα μπορούσε να χάσει την πρόσβαση στην αγορά, καθώς η πολιτική αβεβαιότητα έρχεται να προστεθεί στα δημοσιονομικά και χρηματοοικονομικά προβλήματα, ενώ αρχίζει και εντείνεται και η χρηματοοικονομική πίεση στην Ιταλία».
Ο καθηγητής στο Stern School of Business, υποστηρίζει ότι μέχρι το 2012, το ελληνικό χρέος θα διαμορφώνεται στο 160% του ΑΕΠ με αυξητική τάση. Οι εναλλακτικές της αναδιάρθρωσης του χρέους εξαφανίζονται με ταχύ ρυθμό.
«Μια πλήρης διάσωση του ελληνικού δημόσιου τομέα (από την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και το EFSF), θα ήταν η μητέρα όλων των ηθικών κινδύνων: ιδιαίτερα δαπανηρή και σχεδόν απίθανο να συμβεί για πολιτικούς λόγους, εξαιτίας των αντιδράσεων από τα βασικά μέλη της ευρωζώνης, αρχής γενομένης από τη Γερμανία».
Ακόμη, ο Roubini εκτιμά ότι η γαλλική πρόταση για εθελοντική μετακύλιση του χρέους από τις τράπεζες δεν είναι ευνοϊκή, καθώς θα δημιουργούσε ιδιαίτερα υψηλά επιτόκια, σχεδόν απαγορευτικά, επιτόκια για τους Έλληνες.
Αντίστοιχα, η επαναγορά χρέους θα ήταν μια τεράστια σπατάλη κρατικών πόρων, γιατί η αξία του χρέους αυξάνεται όταν το αγοράζει κανείς, ουσιαστικά ενισχύοντας τους πιστωτές περισσότερο από το κράτος.
«Επομένως, η μόνη ρεαλιστική και λογική λύση είναι μια οργανωμένη αλλά αναγκαστική, αναδιάρθρωση όλου του ελληνικού χρέους. Αλλά πώς μπορεί να επιτευχθεί για το κράτος μια ανακούφιση από το χρέος χωρίς να σημειωθούν τεράστιες ζημιές στις ελληνικές τράπεζες αλλά και στις ξένες, που έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα;», σχολιάζει ο Roubini.
Η απάντηση κατά τον ίδιο είναι να αντιγράψουν την απάντηση που έδωσαν σε αντίστοιχη κρίση χρέους που αντιμετώπισαν οι Ουρουγουάη, το Πακιστάν, η Ουκρανία και πολλές άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπου η ελεγχόμενη ανταλλαγή παλαιού χρέους έναντι νέου, είχε τρία χαρακτηριστικά: την ίδια ονομαστική αξία (ονομάζονται par bonds), μακρά διάρκεια (20-30 ετών), και επιτόκιο πολύ χαμηλότερο από τα τρέχοντα της αγοράς, και κοντά ή και χαμηλότερα από το αρχικό κουπόνι.
Ο ίδιος θεωρεί πως ακόμη και εάν δεν μειωθεί η πραγματική αξία του ελληνικού χρέους, η επιμήκυνση στο χρόνο αποπληρωμής θα παρείχε μια τεράστια βοήθεια στην Ελλάδα, καθώς ένα ευρώ σημερινού χρέους, σε 30 χρόνια από σήμερα θα κοστίζει πολύ λιγότερο. Επιπλέον, η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής επιλύει το ρίσκο του rollover για τις επόμενες δεκαετίες.
Το πλεονέκτημα ενός par bond είναι ότι οι πιστωτές της Ελλάδας, θα έχουν τη δυνατότητα και θα τους επιτρέπεται να συνεχίσουν να αποτιμούν τα ελληνικά ομόλογα 100 σεντς το ευρώ, αποφεύγοντας τεράστιες ζημιές στους ισολογισμούς τους. Αυτό, θα έχει ως αποτέλεσμα τη συγκράτηση του ρίσκου μετάδοσης.
Παραδέχεται πως οι οίκοι αξιολόγησης μπορεί να θεωρήσουν την ανταλλαγή αυτή χρέους ως credit event, αλλά μόνο για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ίσως για εβδομάδες. Φέρνει ως παράδειγμα την Ουρουγουάη, η αξιολόγηση της οποία υποβαθμίστηκε σε selective default για δύο εβδομάδες που διήρκησε η ανταλλαγή, και μετά αναβαθμίστηκε (αν και όχι σε investment grade), όταν εξαιτίας της επιτυχίας της ανταλλαγής, το δημόσιο χρέος της έγινε πιο βιώσιμο.
«Η ΕΚΤ και οι πιστώτριες τράπεζες μπορούν να ζήσουν για δύο ή τρεις εβδομάδες με μια προσωρινή υποβάθμιση του χρέους της Ελλάδας», προσθέτει ο Roubini.
Επιπλέον, εκτιμά ότι δεν θα ήταν πολλοί αυτοί που δεν θα δεχόταν να συμμετάσχουν στην ανταλλαγή. Προηγούμενη εμπειρία αποδεικνύει ότι οι περισσότεροι επενδυτές που διακρατούν τα ομόλογά τους μέχρι την ωρίμανση, θα δεχόταν ένα par bond, ενώ οι περισσότεροι mark to market επενδυτές θα δεχόταν ένα εκπτωτικό ομόλογο με υψηλότερο κουπόνι (αυτό είναι ένα ομόλογο με χαμηλότερη πραγματική αξία), μια εναλλακτική που θα μπορούσε να προσφερθεί (έχει γίνει και στο παρελθόν) σε τέτοιους επενδυτές.
Την ίδια στιγμή, ο καλύτερος τρόπος για τη συγκράτηση της μετάδοσης της κρίσης, θα ήταν η καθιέρωση ενός πανευρωπαϊκού σχεδίου για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της ευρωζώνης. Αυτό υποδηλώνει ότι θα χρησιμοποιηθούν επίσημοι πόροι, όπως το EFSF, όχι για την διάσωση μιας χρεοκοπημένης Ελλάδας, αλλά για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της χώρας, και αυτών της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, και ακόμη και της Γερμανίας και του Βελγίου, που χρειάζονται περισσότερα κεφάλαια.
Η ευρωζώνη χρειάζεται ακόμη στρατηγικές που θα επανεκκινήσουν την οικονομική ανάπτυξη στην περιφέρειά της. Χωρίς ανάπτυξη, οποιοδήποτε μέτρο λιτότητας και μεταρρύθμιση, θα έχει ως αποτέλεσμα μόνο τις κοινωνικές αναταραχές και την μόνιμη απειλή πολιτικών συγκρούσεων, χωρίς να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους.
Για την αναζωογόνηση της ανάπτυξης, η ΕΚΤ χρειάζεται να σταματήσει να αυξάνει τα επιτόκια και να αντιστρέψει την τάση. Η ευρωζώνη θα πρέπει ακόμη να προωθήσει μια τακτική που αποδυναμώνει την αξία του ευρώ σημαντικά και επαναφέρει την ανταγωνιστικότητα της ευρωζώνης. Και η Γερμανία θα πρέπει να καθυστερήσει το πρόγραμμα λιτότητας, καθώς το τελευταίο που χρειάζεται τώρα η ευρωζώνη, είναι μια μαζική δημοσιονομική στασιμότητα.
«Η τωρινή συμπεριφορά της ευρωζώνης είναι μια ασταθής ανισορροπία: κλωτσώντας λίγο πιο μακριά το τενεκεδάκι και διοχετεύοντας «καλά» λεφτά ύστερα από τα κακά λεφτά, δεν έχει αποτέλεσμα. Η ευρωζώνη πρέπει είτε να βρει μια διαφορετική ισορροπία (με μεγαλύτερη δημοσιονομική, οικονομική και πολιτική ενοποίηση, με τακτικές που θα επαναφέρουν την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, συμπεριλαμβανομένων και αναδιαρθρώσεων χρέους και ενός πιο αποδυναμωμένου ευρώ), ή θα καταλήξει με άτακτες χρεοκοπίες, τραπεζικές κρίσεις και τελικά διάσπαση της ευρωζώνης».
Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, «το status quo δεν είναι πλέον βιώσιμο. Μόνο μια λεπτομερής στρατηγική μπορεί να σώσει την ευρωζώνη τώρα».
http://www.capital.gr/News.asp?id=1242414
Το τελευταίο οχυρό της ευρωζώνης
Η στάση που τηρεί η ευρωζώνη σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματική, αλλά επιπλέον, αν δεν αλλάξει, μπορεί να οδηγήσει και σε διάλυση της νομισματικής ένωσης, υποστηρίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος κ. Nouriel Roubini, ο οποίος -παραπέμποντας στα παραδείγματα της Ουρουγουάης, του Πακιστάν και της Ουκρανίας- προτείνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για να σωθεί η ευρωζώνη.
Η κρίση στην ευρωζώνη πλησιάζει στην κορύφωσή της. Η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη. Η Πορτογαλία και η Ιρλανδία είδαν πρόσφατα τα ομόλογά τους να υποβαθμίζονται σε... σκουπίδια. Η Ισπανία εξακολουθεί να απειλείται με απώλεια πρόσβασης στην αγορά καθώς η πολιτική αβεβαιότητα εντείνει τα δημοσιονομικά και οικονομικά προβλήματά της. Και επίσης εντείνονται οι πιέσεις στην Ιταλία.
Μέχρι το 2012, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα ξεπερνά το 160% του ΑΕΠ και θα αυξάνεται. Οι εναλλακτικές λύσεις σε μια αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας εξαφανίζονται με ταχύ ρυθμό. Μια πλήρης επίσημη διάσωση του δημόσιου τομέα της χώρας (από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας - EFSF) θα ήταν η μητέρα όλων των plays του ηθικού κινδύνου: θα ήταν πολύ ακριβή και πολιτικά σχεδόν αδύνατη λόγω της αντίστασης - αντίδρασης από τους ψηφοφόρους του πυρήνα της ευρωζώνης - με πρώτους τους Γερμανούς.
Εν τω μεταξύ, η τελευταία πρόταση της Γαλλίας για εθελοντικό rollover από τις τράπεζες φαίνεται να ναυαγεί, καθώς θα επέβαλε απαγορευτικά υψηλά επιτόκια για τους Έλληνες. Παρομοίως, οι επαναγορές ομολόγων θα ήταν μια τεράστια σπατάλη κρατικών πόρων γιατί η υπολειμματική αξία του χρέους αυξάνεται καθώς αυτό αγοράζεται, ωφελώντας τους πιστωτές πολύ περισσότερο από το κράτος-δανειολήπτη.
Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Roubini, η μόνη ρεαλιστική και λογική λύση είναι μια ελεγχόμενη και προσανατολισμένη στην αγορά -αλλά αναγκαστική- αναδιάρθρωση ολόκληρου του ελληνικού δημόσιου χρέους. Πώς μπορεί όμως να υπάρξει ελάφρυνση από το χρέος χωρίς να υποστούν τεράστιες ζημίες οι ελληνικές και οι ξένες τράπεζες που κατέχουν ελληνικά ομόλογα;
Όπως υποστηρίζει, η απάντηση είναι να ακολουθηθεί το παράδειγμα που έδωσαν στην κρίση χρέους τους η Ουρουγουάη, το Πακιστάν, η Ουκρανία και πολλές άλλες αναδυόμενες οικονομίες, όπου η ελεγχόμενη ανταλλαγή παλαιού χρέους με νέο είχε τρία χαρακτηριστικά:
-Την ίδια ονομαστική αξία (τα επονομαζόμενα par bonds).
-Μακροπρόθεσμη λήξη (20 - 30 χρόνια).
-Επιτόκιο χαμηλότερο αυτού της αγοράς (το οποίο δεν ήταν διατηρήσιμο) και κοντά ή πιο κάτω από αυτό του αρχικού τοκομεριδίου.
Ακόμα και αν δεν μειωνόταν η ονομαστική αξία των ελληνικών ομολόγων, η επιμήκυνση του χρόνου ωρίμανσης θα παρείχε σημαντική ελάφρυνση στο χρέος της Ελλάδας -με βάση την παρούσα αξία-, καθώς χρέος αξίας 1 ευρώ σε 30 χρόνια από τώρα πάλι θα άξιζε λιγότερο σήμερα απ’ ό,τι σε έναν χρόνο από τώρα. Επιπλέον, η επιμήκυνση του χρόνου ωρίμανσης θα εξάλειφε τον κίνδυνο του rollover για τις επόμενες δεκαετίες.
Κατά τον κ. Roubini, το πλεονέκτημα ενός par bond είναι ότι οι πιστωτές της Ελλάδας -τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρίες και συνταξιοδοτικά ταμεία- θα μπορούσαν και θα τους επιτρεπόταν να συνεχίσουν να αποτιμούν τα ελληνικά τους ομόλογα στα 100 σεντς το ευρώ, αποφεύγοντας έτσι τεράστιες απώλειες στους ισολογισμούς τους. Αυτό, με τη σειρά του, θα οδηγούσε σε σημαντικό περιορισμό του ρίσκου μετάδοσης.
Οι οίκοι αξιολόγησης θα θεωρούσαν αυτήν την ανταλλαγή χρέους πιστωτικό γεγονός, μόνο όμως για πολύ μικρή χρονική περίοδο - ίσως για λίγες εβδομάδες.
Στην περίπτωση της Ουρουγουάης, για παράδειγμα, η αξιολόγηση υποβαθμίστηκε σε "selective default" για δύο εβδομάδες, όσο διήρκεσε η ανταλλαγή, και στη συνέχεια αναβαθμίστηκε (αν και όχι σε επενδυτική βαθμίδα) όταν, χάρη στην επιτυχία της ανταλλαγής, το δημόσιο χρέος της χώρας έγινε πιο διατηρήσιμο. Η ΕΚΤ και οι πιστώτριες τράπεζες μπορούν να αντέξουν για δύο - τρεις εβδομάδες μια προσωρινή υποβάθμιση των ελληνικών ομολόγων.
Επιπλέον, λίγοι θα ήταν αυτοί που θα αρνούνταν να συμμετάσχουν στην ανταλλαγή. Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει ότι οι περισσότεροι επενδυτές που επιλέγουν να διακρατούν τα ομόλογά τους μέχρι τη λήξη τους θα δέχονταν ένα par bond, ενώ οι περισσότεροι επενδυτές mark-to-market θα δέχονταν ένα εκπτωτικό ομόλογο με υψηλότερο τοκομερίδιο - εναλλακτική που θα μπορούσε να προσφερθεί (και έχει προσφερθεί στο παρελθόν) σε τέτοιους επενδυτές.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον κ. Roubini, ο καλύτερος τρόπος για να περιοριστεί η μετάδοση της οικονομικής κρίσης θα ήταν η εφαρμογή ενός πανευρωπαϊκού σχεδίου για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της ευρωζώνης. Αυτό υποδηλώνει τη χρήση επίσημων πόρων όπως το EFSF όχι για την υποστήριξη μιας χρεοκοπημένης Ελλάδας, αλλά για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της - καθώς και των τραπεζών της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, ακόμα και αυτών της Γερμανίας και του Βελγίου που χρειάζονται περισσότερα κεφάλαια.
Εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ πρέπει να συνεχίσει να παρέχει απεριόριστους πόρους στις τράπεζες με περιορισμένη ρευστότητα.
Για να μειωθεί το ρίσκο των οικονομικών πιέσεων στην Ιταλία και στην Ισπανία και οι δύο χώρες πρέπει να πιέσουν για την εφαρμογή των μέτρων λιτότητας και των δομικών μεταρρυθμίσεων. Επιπλέον, το χρέος τους μπορεί να περιοριστεί με ένα μεγαλύτερο πακέτο κεφαλαίων από το EFSF ή/και με την έκδοση ευρωομολόγων - ένα ακόμα βήμα πιο κοντά στη δημοσιονομική ενοποίηση της Ευρώπης.
Τέλος, η ευρωζώνη χρειάζεται πολιτικές για να επανεκκινήσει την οικονομική ανάπτυξη στην περιφέρειά της. Χωρίς ανάπτυξη οποιαδήποτε μέτρα λιτότητας και οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσουν μόνο σε κοινωνική αναταραχή και στη συνεχιζόμενη απειλή της βίαιης πολιτικής αντίδρασης, χωρίς να υπάρξει αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους.
Για να αναζωογονηθεί η ανάπτυξη η ΕΚΤ πρέπει να σταματήσει να αυξάνει τα επιτόκια και να κάνει όπισθεν. Πρέπει επίσης να επιδιώξει μια πολιτική -εν μέρει μέσω χαλαρότερης νομισματικής πολιτικής- που θα αποδυναμώνει την αξία του ευρώ σημαντικά και θα αποκαθιστά την ανταγωνιστικότητα της περιφέρειας.
Και η Γερμανία θα πρέπει να καθυστερήσει τα σχέδιά της για επιβολή μέτρων λιτότητας - το τελευταίο που χρειάζεται η ευρωζώνη είναι μια πολιτική που θα κόψει για μακρύ χρονικό διάστημα την ανάκαμψη.
Ο κ. Roubini καταλήγει σημειώνοντας: "Η τρέχουσα προσέγγιση της ευρωζώνης -ότι κουτσά-στραβά θα τα καταφέρουμε- είναι ασταθής ανισορροπίας: το να κλοτσάς το κουτάκι στον δρόμο και να πετάς καλά λεφτά για να καλύψεις τα κακά λεφτά δεν είναι αποτελεσματικό.
Η ευρωζώνη είτε θα κινηθεί προς μια διαφορετική ισορροπία -μεγαλύτερη οικονομική, δημοσιονομική και πολιτική σύγκλιση, με πολιτικές που θα αποκαθιστούν την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα,συμπεριλαμβανομένων των ελεγχόμενων αναδιαρθρώσεων χρέους και ενός πιο αδύναμου ευρώ- είτε θα καταλήξει να έχει ανεξέλεγκτες χρεοκοπίες, τραπεζικές κρίσεις και, στο τέλος, μια διάλυση της νομισματικής ένωσης.
Το status quo δεν είναι πλέον βιώσιμο και μόνο μια ολοκληρωμένη στρατηγική μπορεί να σώσει πλέον την ευρωζώνη".
http://www.euro2day.gr/specials/opinions/132/articles/649382/Article.aspx
αρχικό
http://www.economonitor.com/nouriel/2011/07/18/the-eurozone%E2%80%99s-last-stand/
_____________________________________
Noμιζω ότι έχω καιρό να διαβάσω δικό του τόσο καλό
No comments:
Post a Comment