Η Fed, τα μηδενικά επιτόκια και ο κίνδυνος του πληθωρισμού

ZZ
Η καταστροφή αποφεύχθηκε αλλά η αμερικανική οικονομία δεν βρίσκεται σε πορεία σταθερής ανάκαμψης. Ομως, η Αμερική διασώθηκε από μια δεύτερη «Μεγάλη Υφεση» παρόμοια με την Great Depression του 1930, επισημαίνει τώρα ο μέχρι πρότινος εξαιρετικά απαισιόδοξος Πολ Κρούγκμαν. Οι ενδείξεις σταθεροποίησης που παρουσιάζει η αμερικανική οικονομία, αντιληπτές πλέον (σχεδόν) από τους πάντες. Ωστόσο, το μείζον πρόβλημα της ανεργίας υπαρκτό. Την Παρασκευή τα στοιχεία για την απασχόληση του μηνός Ιουλίου έδειξαν αμυδρή υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας στο 9,4% (από 9,5%), όμως δεν συνοδεύτηκαν με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Από την έναρξη της κρίσης πριν από δύο χρόνια, χάθηκαν 6,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, έχοντας ανεβάσει στα 15 εκατ. τον αριθμό των ανέργων Αμερικανών, εξέλιξη που αποτελεί βαθιά πληγή και ντροπή για την Αμερική.
Οντως, η αμερικανική οικονομία έχει προσφέρει στοιχεία που δημιούργησαν έντονες ελπίδες αισιοδοξίας στη Wall Street και ανακούφιση στη Fed. Οι παρενέργειες από τη «φούσκα» της αμερικανικής στεγαστικής πίστης και το πιστωτικό κραχ, που έχει διαλύσει τον ιστό της κοινωνίας και της οικονομίας, έχουν σχεδόν ξεπεραστεί. Και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στο μέτωπο του υποτονικού (ακόμη) πληθωρισμού έχουν αποθερμάνει τους φόβους επενδυτών και κεντρικών τραπεζιτών. Σήμερα, ξεκινά η κρίσιμη διήμερη συνεδρίαση της Fed’s Open Market Comittee (FOMC), η οποία είναι το αρμόδιο συμβούλιο για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της Kεντρικής Tράπεζας των Hνωμένων Πολιτειών, και οι πάντες έχουν στρέψει την προσοχή τους στην Ουάσιγκτον όπου και η έδρα της. Η «γλώσσα» του ανακοινωθέντος που εκδίδεται μετά τη λήξη των συνεδριάσεων του συμβουλίου της FOMC και η ερμηνεία του, έχει πάντα εξαιρετική σημασία επειδή φέρει τη σφραγίδα του προέδρου της Fed. Ως εκ τούτου το ανακοινωθέν του Mπεν Mπερνάνκι, δηλαδή η «γλώσσα» με την οποία ο Aμερικανός κεντρικός τραπεζίτης θα μεταφέρει το μήνυμά του προς τους καταναλωτές, επενδυτές και επιχειρήσεις για την αμερικανική οικονομία, την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό που καθορίζουν τη νομισματική πολιτική.
Ο πρόεδρος της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα αλλάξει νομισματική πολιτική εάν δεν βελτιωθούν οι συνθήκες στην αγορά εργασίας. Ηδη, όπως τόνισε και στο Κογκρέσο, η νομισματική πολιτική της Τράπεζας θα παραμείνει χαλαρή για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο. Δηλαδή, τα επιτόκια στις ΗΠΑ θα συνεχίσουν να κυμαίνονται σε μηδενικά επίπεδα, λόγω των υποτονικών πληθωριστικών πιέσεων που ασκούνται στην οικονομία. Στη Wall Street, οι περισσότεροι εκτιμούν πως αυτό σημαίνει τουλάχιστον μέχρι και το 2010.
Η Fed έχει ήδη εκφράσει την πρόθεσή της για έξοδο από τις μη συμβατικές στρατηγικές, που αφορούν κυρίως τις αγορές μακροπρόθεσμων ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου. Η αντιμετώπιση της χειρότερης ύφεσης από το 1930, που έχει δικαιολογήσει την υιοθέτηση ριζοσπαστικών μεθόδων όπως της «quantitative easing», αποτελεί γεγονός. Πώς, όμως, και πότε θα γίνει η αντίστροφη μέτρηση; Θα δούμε... Η Fed, πάντως, πιέζεται από πολλά μέλη του Κογκρέσου να εξηγήσει με ποιο τρόπο σκοπεύει να επιβάλει αυστηρότερη νομισματική πολιτική. Αγωνιούν εξαιτίας της διόγκωσης του ισολογισμού της Fed, που χρηματοδότησε αφειδώς δάνεια στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και αγορές ομολόγων τυπώνοντας νέο χρήμα. Και όλος ο κόσμος γνωρίζει πως ο πληθωρισμός είναι το αποτέλεσμα που έχεις όταν τυπώνεις χρήμα. Στην πραγματικότητα ο πληθωρισμός προκύπτει όταν η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά. Το αν θα δημιουργηθεί πληθωρισμός θα εξαρτηθεί από το αν θα αυξήσει η Fed τα επιτόκια εγκαίρως περιορίζοντας τη ζήτηση για πίστωση.