28.5.10

Τράπεζες: Η ακτινογραφία των αποτελεσμάτων τριμήνου

Eντονα σημάδια της οικονομικής ύφεσης και της κρίσης στην αγορά ομολόγων φέρουν τα αποτελέσματα των ελληνικών τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του έτους: Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το τελευταίο διήμερο (η «αυλαία» πέφτει σήμερα με τα μεγέθη της Τράπεζας Πειραιώς) προκαλούν προβληματισμό σε πρώτη ανάγνωση, καθώς τα καθαρά κέρδη προ φόρων είτε διαμορφώθηκαν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα σε σχέση με αυτά που μας είχε συνηθίσει ο κλάδος τα τελευταία χρόνια (Εθνική, EFG Eurobank), είτε «μεταμορφώθηκαν» σε ζημίες (Alpha Bank, Αγροτική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο). Η δεύτερη ανάγνωση, ωστόσο, οδηγεί σε πιο ενθαρρυντικά συμπεράσματα, καθώς η ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια, η ανθεκτικότητα της λειτουργικής κερδοφορίας και της καταθετικής βάσης των περισσότερων ομίλων, η εμμονή στον περιορισμό του λειτουργικού κόστους και οι θετικές επιδόσεις των βαλκανικών χωρών στις οποίες δραστηριοποιούνται οι εγχώριοι όμιλοι αποτελούν θετικούς παράγοντες που καταδεικνύουν τις αυξημένες αντοχές του συστήματος.

Πλήγμα
Η «ακτινογραφία» των λογιστικών καταστάσεων δείχνει ότι τα μεγέθη πρώτου τριμήνου δέχθηκαν μεγάλο πλήγμα από τρεις κυρίως παράγοντες:

Πρώτον, την έκτακτη εισφορά που επιβλήθηκε στις κερδοφόρες επιχειρήσεις, η οποία διαμορφώθηκε στο διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 93 εκατ. ευρώ για την Εθνική Τράπεζα, στα 62 εκατ. ευρώ για την Alpha Bank (αναγκάζοντάς τη να εμφανίσει ζημίες 10 εκατ. ευρώ για το τρίμηνο) και στα 49 εκατ. ευρώ για την Eurobank, αλλοιώνοντας την εικόνα των μεγεθών τους.

Δεύτερον, την επιλογή όλων ανεξαιρέτως των τραπεζών να αυξήσουν κατακόρυφα τις προβλέψεις για μη εξυπηρετούμενα δάνεια για να θωρακίσουν τα χαρτοφυλάκιά τους από την αύξηση των επισφαλειών λόγω της καθίζησης της οικονομικής δραστηριότητας. Ενδεικτικά, οι προβλέψεις της ΕΤΕ διαμορφώθηκαν στα 314 εκατ. ευρώ (με ετήσια αύξηση 34%), της Eurobank στα 336 εκατ., της Alpha Bank στα 200 εκατ., της Εμπορικής στα 249,4 εκατ (+44%) και της ATEBank στα 60 εκατ. (+69%). Αξίζει να σημειωθεί ότι την τάση αυτή ακολούθησαν ακόμα και οι δύο όμιλοι με έδρα την Κύπρο, η Τράπεζα Κύπρου και η Marfin Popular Bank, που ξεχώρισαν δημοσιεύοντας υψηλότερα κέρδη σε σχέση με τους αμιγώς ελληνικούς ομίλους (81 εκατ. και 41,7 εκατ. ευρώ αντίστοιχα).

Τρίτον, τις μεγάλες απώλειες που «έγραψαν» στα χαρτοφυλάκια ομολόγων τους, οι οποίες περιόρισαν δραστικά (αν δεν εξανέμισαν) τα όποια έσοδα από χρηματοοικονομικές πράξεις: Χαρακτηριστικό το παράδειγμα των κρατικού ενδιαφέροντος τραπεζών, με την Εθνική να «γράφει» ζημίες 154 εκατ. ευρώ από το ελληνικό χαρτοφυλάκιο ομολόγων της, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο απώλειες από χρηματοοικονομικές πράξεις 30 εκατ. ευρώ (από κέρδη 30 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2009) και την Αγροτική να «γυρίζει» σε ζημίες 31,6 εκατ. ευρώ από κέρδη 60,7 εκατ.

Τα ισχυρά σημεία
Από την άλ-λη πλευρά, ενισχυτικά για τα μεγέθη των τραπεζών λειτουργεί:

Η διαμόρφωση των βασικών δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας σε υψηλά επίπεδα (διψήφια ποσοστά για τις περισσότερες εξ αυτών) που αυξάνει τα περιθώρια ελιγμών τους για τα επόμενα τρίμηνα (που προμηνύονται και αυτά δύσκολα)

Η ανθεκτικότητα της καταθετικής τους βάσης. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg τον Μάιο παρατηρήθηκε καθαρή εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό στο τραπεζικό σύστημα για πρώτη φορά από την αρχή του χρόνου, καθώς το «πακέτο» διάσωσης της ελληνικής οικονομίας ύψους 110 δισ. ευρώ από ΕΕ και ΔΝΤ φαίνεται να ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των καταθετών.

Η θετική εικόνα των οργανικών εσόδων, κυρίως των εσόδων από τόκους που σε πολλές περιπτώσεις οδήγησε σε βελτίωση του καθαρού επιτοκιακού περιθωρίου των τραπεζών, κάτι πάντως που οφείλεται στη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η ανάκαμψη των οικονομιών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που αναμένεται να αντισταθμίσει σε σημαντικό βαθμό τις παρενέργειες από το δυσοίωνο μακροοικονομικό περιβάλλον στην Ευρώπη. Η συνεισφορά της τουρκικής θυγατρικής Finansbank στα κέρδη της Εθνικής Τράπεζας ήταν εξαιρετικά σημαντική (122 εκατ. ευρώ), άλλα 32 εκατ. συνεισέφεραν οι δραστηριότητες της τράπεζας στις υπόλοιπες χώρες της περιοχής. Το ίδιο ισχύει και για την EFG Eurobank που εμφάνισε καθαρά «κέρδη εξωτερικού» 4 εκατ. ευρώ από ζημίες 11 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2009.

Τέλος, σημαντικός παράγοντας είναι και η εντεινόμενη προσπάθεια ελέγχου του κόστους, που είναι εμφανής σε όλους τους ομίλους.

Απώλειες από τα ομόλογα

  • Οι απώλειες που «έγραψαν» στα χαρτοφυλάκια ομολόγων οι τράπεζες περιόρισαν δραστικά (αν δεν εξανέμισαν) τα όποια έσοδα από χρηματοοικονομικές πράξεις.
  • Χαρακτηριστικό το παράδειγμα των κρατικού ενδιαφέροντος τραπεζών, με την Εθνική να «γράφει» ζημίες 154 εκατ. ευρώ από το ελληνικό χαρτοφυλάκιο ομολόγων της.
  • Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο απώλειες από χρηματοοικονομικές πράξεις 30 εκατ. ευρώ (από κέρδη 30 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2009) και την Αγροτική να «γυρίζει» σε ζημίες 31,6 εκατ. ευρώ από κέρδη 60,7 εκατ.

Απεξάρτηση από τις κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών της Ε.Ε.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν αρχίσει να «απογαλακτίζονται» από τις κρατικές ενισχύσεις και εγγυήσεις που πήραν κατά τη διάρκεια της κρίσης που άρχισε το Σεπτέμβριο του 2008, σύμφωνα με τη νέα τακτική έκθεση της Κομισιόν.

Σύμφωνα με την έκθεση αυτή είχαν εγκριθεί συνολικά κρατικές εγγυήσεις προς τις τράπεζες ύψους 3,149.8 δισ. ευρώ, καθώς και μέτρα επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών σε 19 κράτη - μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ένα ποσό που ισοδυναμεί χονδρικά με το 25% του ΑΕΠ της Ένωσης. Μόνον όμως 1,235.2 δισ. ευρώ κρατικών ενισχύσεων ενεργοποιήθηκαν τελικά, σημειώνει η Κομισιόν.

Η κρισιμότερη περίοδος για του ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2009 όταν χρειάσθηκε να τεθεί υπό την εγγύηση των κρατών-μελών το 30% του συνολικού τραπεζικού κεφαλαίου. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 4% το Δεκέμβριο του 2009 στη Φινλανδία, την Πολωνία και τη Σλοβακία, όπου υπήρξε επαρκής σταθεροποίηση του τραπεζικού τους συστήματος, χωρίς να χρειασθεί η καταβολή κάποιου χρηματικού ποσού γι' αυτό.

Η κατάσταση ξεκαθάρισε αρκετά στην Ιταλία, τη Γαλλία και τη Μ. Βρετανία, πράγμα που επέτρεψε στις αρχές να μην ανανεώσουν την ισχύ στήριξης του τραπεζικού συστήματος, όπως το είχαν κάνει το 2008 και το 2009.

Υπενθυμίζεται τέλος ότι από αυτού του τύπου τις κρατικές εγγυήσεις ο μικρότερος βαθμός χρήσης τους έγινε από τις ελληνικές τράπεζες (7%) και ο μεγαλύτερος από τις κυπριακές (73%).

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=12336&subid=2&pubid=31943147

No comments: