Στρώνουν χαλί σε ιδιώτες για το Κτηματολόγιο (;)

Πονεμένη ιστορία παραμένει στην Ελλάδα το Κτηματολόγιο. Με την πρώτη γενιά κτηματογράφησης να έρχεται από την περίοδο 1995-2007, με προβλήματα και λάθη που είχαν ως αποτέλεσμα τον επαναπροσδιορισμό των ορίων σε πολλές περιοχές της χώρας, με χιλιάδες ακίνητα που πρέπει να μετακινηθούν στο χάρτη, καθώς δηλώνονται σε λάθος θέση ή, ελλείψει τίτλων ιδιοκτησίας, έχουν μεγαλώσει, με παραχωρήσεις γης κατά χρήση (όχι κατά κυριότητα) σε ιδιώτες από το ελληνικό δημόσιο, με καταπατήσεις που έγιναν «συνήθεια», με θέματα που προκύπτουν και από τις ιδιαιτερότητες στη δόμηση ορισμένων περιοχών.

Έτσι, φτάσαμε στις αρχές του 2012, για να έρθει η Task Force του κ. Ράιχενμπαχ να αναφέρει ότι επί της ουσίας το Κτηματολόγιο στη χώρα μας είναι στον αέρα! Οι καθυστερήσεις και τα προβλήματα θέτουν εν αμφιβόλω ακόμα και το ίδιο το πρόγραμμα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου καθώς, με απλά λόγια, η ομάδα δράσης του Γερμανού υπερ-επιτρόπου μας λέει: «Δεν ξέρετε τι έχετε, άρα, τι πάτε να πουλήσετε;»… Βέβαια, όλα αυτά ίσως στρώνουν το χαλί στον υπουργό Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου για να πουλήσει την «Κτηματολόγιο Α.Ε.» σε ιδιώτες, «πατώντας» και σε σχετική έκθεση εμπειρογνωμόνων από την Ολλανδία, που ανέδειξαν τις αστοχίες και τα προβλήματα.

Δεν ξέρετε τι έχετε…

Σε κάθε περίπτωση, μάλλον δεν πρέπει να είναι και… ιδιαίτερα ικανοποιημένη η Task Force και ο Χ. Ράιχενμπαχ με την εικόνα του Κτηματολογίου στην Ελλάδα, αν κρίνουμε μάλιστα και από όσα αναφέρονται σε σχετική έκθεση.

Οι άνθρωποι της Task Force βλέπουν τεράστια προβλήματα για τις ιδιοκτησίες των Ελλήνων, με τους τίτλους ιδιοκτησίας των ακινήτων του Δημοσίου που έχουν υπαχθεί στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (οι μισοί εκ των οποίων είναι στον αέρα). Μιλούν, επίσης, για έλλειψη πλήρους και λειτουργικού κτηματολογίου στην Ελλάδα κ.λπ.

Υποτίθεται ότι το Ταμείο προωθεί την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, με σκοπό να αντλήσει δεκάδες δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια, είτε μέσω αυτόνομων διαγωνισμών είτε, ακόμα, και μέσω σύστασης Αμοιβαίων Κεφαλαίων, στα οποία θα εισφερθούν εκτάσεις-«φιλέτα»!

Πηγή αβεβαιότητας

Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Task Force, «η έλλειψη πλήρους και λειτουργικού κτηματολογίου στην Ελλάδα αποτελεί μακροχρόνια πηγή αβεβαιότητας και αμφισβητήσεων τόσο για το Δημόσιο όσο και για τους ιδιώτες όσον αφορά την αγορά ή πώληση γης.

Αυτό επιτείνει παραδοσιακά προβλήματα που αφορούν τον προγραμματισμό της χρήσης γης, σχετικά με τον οποίο θεσπίστηκε σημαντική νέα νομοθεσία ήδη κατά το τρέχον έτος. Η υφιστάμενη κατάσταση έχει αρνητικές συνέπειες για τα μεγάλα έργα υποδομών, την πώληση ή την ιδιωτικοποίηση ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, στις περιπτώσεις που οι τίτλοι ιδιοκτησίας δεν είναι σαφώς κατοχυρωμένοι.

Η διαχείριση της υλοποίησης του κτηματολογίου ασκείται από Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου («Ανώνυμη Εταιρεία») υπό την εποπτεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Τη φύλαξη των τίτλων ιδιοκτησίας που έχουν καταχωρηθεί έχουν αναλάβει τα υποθηκοφυλακεία, τα οποία στελεχώνονται με περίπου 400 άτομα. Οι τίτλοι ιδιοκτησίας που φυλάσσονται στα υποθηκοφυλακεία δεν έχουν ψηφιοποιηθεί και δεν διαθέτουν χωρικές πληροφορίες».

Οι εμπειρογνώμονες

Η έκθεση κατέληγε ότι «το Υπουργείο Περιβάλλοντος ζήτησε τη διενέργεια αξιολόγησης από το κτηματολόγιο των Κάτω Χωρών, προκειμένου να χαραχθεί πολιτική για την επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης και την επίλυση ζητημάτων λειτουργίας.

Ο στόχος έγκειται στην ολοκλήρωση του κτηματολογίου, που αναμένεται να επιτευχθεί μέχρι το τέλος του 2020, όπως ορίζεται στο Μνημόνιο Συνεννόησης». Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, το πόρισμα των Ολλανδών εμπειρογνώμων έκανε λόγο για πολύπλοκες και χρονοβόρες διαγωνιστικές διαδικασίες με την προκήρυξη πολλών μελετών για μικρές περιοχές και προτείνει άμεση κτηματογράφηση του υπολοίπου της χώρας σε ένα βήμα, προκηρύσσοντας τις μεγαλύτερες περιοχές.

Επίσης, οι Ολλανδοί στο πόρισμά τους λένε ότι το σύστημα υποθηκών και μεταγραφών δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις και ουσιαστικά προτείνουν τη μεταφορά αρμοδιοτήτων για τα κτηματολογικά γραφεία από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Βάζουν, επιπλέον, μια σειρά από γενικότερα ζητήματα και θέματα δομής λειτουργίας που αφορούν κυρίως στην ξεκάθαρη κατανομή αρμοδιοτήτων από τους άμεσα εμπλεκόμενους φορείς, ενώ όπως επισημαίνουν, πρέπει να επισπευστεί η μείωση των υφιστάμενων υποθηκοφυλακείων και η μετατροπή τους σε κτηματολογικά γραφεία. Άρα, προτείνουν είτε την ίδρυση μιας Ανεξάρτητης Δημόσιας Αρχής, είτε την πλήρη ιδιωτικοποίηση της «Κτηματολόγιο Α.Ε.», είτε την ύπαρξη δημόσιου εποπτικού οργάνου παράλληλα με την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στο «Κτηματολόγιο Α.Ε.».

Στο σφυρί;

Προφανώς, σε μέρος αυτών των προτάσεων πατάει ο υπουργός ΠΕΚΑ Γ. Παπακωνσταντίνου, που σχετικά πρόσφατα είχε σπεύσει να προαναγγείλει την είσοδο ιδιωτών στην Κτηματολόγιο Α.Ε., τονίζοντας ότι το υπουργείο ψάχνει για στρατηγικό επενδυτή, προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες της κτηματογράφησης. Με απλά λόγια, πωλείται και αυτό!

Βέβαια, ο υπουργός έσπευσε να τονίσει ότι αναζητείται τρόπος με τον οποίο μπορεί να εισέλθει στρατηγικός επενδυτής, τι κονδύλια θα πρέπει να επενδύσει, αλλά και τι όφελος θα έχει κ.λπ. Πάντως, οι εργαζόμενοι στο Κτηματολόγιο εξέδωσαν οργισμένη αντίδραση κατά του κ. Παπακωνσταντίνου -ενώ αντιδρά και ο πρόεδρος της εταιρείας- με την οποία επισημαίνουν ότι το έργο που έχουν αναλάβει μπορεί να ολοκληρωθεί εντός των χρονοδιαγραμμάτων.

Οι αριθμοί αποκαλύπτουν

Σε ό,τι αφορά τους μετρήσιμους στόχους, το υπουργείο και το Κτηματολόγιο στοχεύουν στην άμεση προκήρυξη ολόκληρου του τμήματος της χώρας προς κτηματογράφηση. Δηλαδή, τα υπόλοιπα 15 εκατ. δικαιώματα όλα μαζί, καθώς αυτός θεωρείται ο μόνος τρόπος επιτάχυνσης της διαδικασίας και τήρησης των δεσμεύσεων. Πρόκειται για ένα έργο προϋπολογισμού περίπου 550 με 600 εκατ. ευρώ, που όπως εκτιμάται, θα χρειαστεί είτε κοινοτική χρηματοδότηση είτε ιδιώτη επενδυτή.

Την περίοδο 1995-2007 πραγματοποιήθηκε η πρώτη γενιά κτηματογράφησης. Το 2008-2009 έγινε η πρώτη φάση κτηματογράφησης για τα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ το 2010-2011 επιλύθηκαν εμπλοκές του διαγωνισμού και προχώρησαν οι αναρτήσεις κτηματογράφησης για περιαστικούς ΟΤΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και άλλες οκτώ περιοχές.

Σε όλη τη χώρα υπάρχουν περίπου 35 εκατ. εμπράγματα δικαιώματα προς καταχώριση. Περίπου 6,3 εκατ. (ποσοστό μικρότερο του 20%) έχουν ήδη καταχωριστεί, ενώ άλλα 8,5 εκατ. βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας.

http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=3&artid=110222