11.1.13

Ευρωπαϊκή Ενωση δύο ταχυτήτων

Bloomberg

Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ένα αξιομνημόνευτο επίτευγμα που σήμερα αντιμετωπίζει την πλέον απειλητική κρίση της. Ο λόγος είναι κοινός: επέμενε τόσα χρόνια να συνδυάζει τη φιλοδοξία και την ασάφεια.
Θεωρητικά, η Ε.Ε. ήταν εξαρχής αφοσιωμένη στην εμβάθυνση της Ενωσης, αν και οι κυβερνήσεις της ποτέ δεν προσδιόρισαν τι σημαίνει αυτό, ούτε ασχολήθηκαν πολύ να εξακριβώσουν αν το ήθελαν οι πολίτες τους, υποθέτοντας ότι γνώριζαν τι σημαίνει. Η κρίση του ευρώ φέρνει, με επείγοντα τρόπο, το βασικό ερώτημα και πάλι στο προσκήνιο. Δεν θα στοιχημάτιζα ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. δεν θα βρουν και πάλι έναν τρόπο να ξεκαθαρίσουν το ζήτημα, αν και αυτή τη φορά θα είναι δυσκολότερο από ποτέ. Είναι όμως σίγουρο ότι ο απρόθυμος Ευρωπαίος, η Βρετανία, είναι έτοιμος να απαιτήσει απαντήσεις. Ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον θα εκφωνήσει έναν λόγο, αργότερα τον Ιανουάριο, στον οποίο θα θέσει διαπραγματευτικούς στόχους επί μιας νέας ευρωπαϊκής Συνθήκης μαζί με σχέδια για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την έγκριση του όποιου «νέου διακανονισμού». Η πλειονότητα της κοινής γνώμης στη Βρετανία τάσσεται υπέρ της αποχώρησης από την Ε.Ε. και γι’ αυτό ο Κάμερον, ενστικτωδώς φιλοευρωπαίος, μιλάει για επαναπατρισμό εξουσιών που ήδη έχουν παραχωρηθεί στις Βρυξέλλες. Επιθυμεί την παραμονή της Βρετανία στην Ε.Ε., αλλά η διάθεση των συμπατριωτών του είναι εχθρική.
Αν η απάντηση της Ευρώπης στην παρούσα κρίση είναι ένα μεγάλο άλμα προς την πλήρη πολιτική ένωση, η Βρετανία δεν θ’ ακολουθήσει, καθώς ήδη δυσανασχετεί υπό τις παρούσες συνθήκες. Η δημοσιονομική ένωση θεωρείται τώρα ευρέως ως η λογική ανάγκη για τη διατήρηση του κοινού νομίσματος. Η λογική είναι αμφισβητούμενη, αλλά η Βρετανία δεν χρειάζεται να την αποδεχθεί αφού δεν προσχώρησε στο κοινό νόμισμα από την αρχή. Το ερώτημα είναι αν η μερική αποστασιοποίηση της Βρετανίας και των υπολοίπων εννέα μελών που δεν είναι στο ευρώ είναι πλέον εφικτή. Οι ανυποχώρητοι Βρετανοί ευρωσκεπτικιστές πιστεύουν ότι η χώρα τους δεν έπρεπε ποτέ να είχε προσχωρήσει στην Ε.Ε. και πλέον δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση μαζί της. Οι Βρετανοί φιλοευρωπαίοι υποστηρίζουν ότι η αποχώρηση είναι αδιανόητη και μερικοί προσθέτουν ότι είναι λάθος να προτείνεται ο επαναπατρισμός εξουσιών. Και τα δύο άκρα κάνουν λάθος. Θα ήταν τρέλα να αγνοήσει η Βρετανία την υπόλοιπη Ευρώπη. Εχει σημαντικό οικονομικό και γεωπολιτικό συμφέρον στην εταιρική σχέση. Ομοίως, όμως, οι όροι της εταιρικής σχέσης θα πρέπει να συζητούνται και ν’ αναθεωρούνται και προς τις δύο κατευθύνσεις. Στο τέλος, η πλήρης αποχώρηση από την Ε.Ε. θα είναι ατυχής εξέλιξη, αλλά δεν θα πρέπει ν’ απορρίπτεται ως αδιανόητη. Τα πάντα εξαρτώνται από τις λεπτομέρειες του νέου διακανονισμού. Η συμφωνία την οποία θα πρέπει να επιδιώξει η Βρετανία, και την οποία θα πρέπει ν’ αποδεχθούν η Γερμανία και η Γαλλία για το δικό τους συμφέρον, είναι επισήμως η Ενωση δύο ταχυτήτων. Το ευρωπαϊκό εγχείρημα αντιμετωπίζει δυσκολίες διότι το μοντέλο της μιας, μοναδικής, πάντοτε στενότερης Ενωσης απέχει πλέον τόσο πολύ από την πραγματικότητα, ώστε οι λαοί και οι οικονομίες δεν μπορούν πια να το αντέξουν. Η απάντηση είναι να υιοθετηθεί επισήμως το σχέδιο των δύο ταχυτήτων, όχι ως προσωρινό μέτρο σωτηρίας, αλλά ως μόνιμος συνταγματικός διακανονισμός. Αν η Βρετανία παρουσιάσει την πρόταση με κατάλληλο τρόπο, μάλλον θα βρει συμμάχους στην Ε.Ε.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_11/01/2013_507393

No comments: