Δυστυχώς, είναι αναπόφευκτο να προσφύγουμε στον μηχανισμό διάσωσης, και μάλιστα άμεσα. Οχι μόνον διότι, όπως υποδηλώνει η διατήρηση των spreads στα ύψη, δεν θα βρούμε τα 11 δισ. ευρώ τον επόμενο μήνα. Αλλά, κυρίως, διότι δεν έχουμε περιθώρια για δοκιμές: Αν η εύθραυστη προσπάθεια της Ελλάδας έπειτα από λίγους μήνες συνέπιπτε με μία κρίση δανεισμού της Ισπανίας, θα καταρρέαμε χωρίς δυνατότητα διάσωσης. Αν, για παράδειγμα, η Ισπανία χρειαστεί από την Ευρωζώνη βοήθεια ανάλογη με την Ελλάδα (ίση με 12% του ΑΕΠ), τα κράτη του ευρώ θα πρέπει να βρουν και να της δώσουν 132 δισ. ευρώ! Αν χρειαστούν ανάλογη βοήθεια Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία θα πρέπει να βρεθούν 340 δισ. ευρώ, συνολικά. Αφού τα κράτη έσωσαν τις αγορές, τώρα οι αγορές επιβάλλουν στα κράτη τη δική τους σιδηρά πειθαρχία. Αποτέλεσμα είναι ότι, όπως δήλωσε ο κ. Juergen Stark, μέλος του Δ. Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, «ίσως έχουμε μπει στην κρίση των ομολόγων». Η Ελλάδα πρέπει να σπεύσει. Αν δεν προλάβει, ουδείς θα ασχοληθεί μαζί της. Αλλά δεν αρκεί η προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης για να λύσουμε το πρόβλημά μας. Οι αβεβαιότητες είναι μεγάλες.
Οσον αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή, θα ζητηθούν πρόσθετα μέτρα φέτος αν αποκλίνουμε από τους στόχους, και οπωσδήποτε το 2011 και 2012. Από σήμερα έως το τέλος του 2012 το κράτος θα χρειαστεί 170 δισ. ευρώ νέο δανεισμό. Ενα μεγάλο μέρος θα το αναζητήσει από τις αγορές, που ανησυχούν ότι τελικά δεν θα αποφύγουμε την πτώχευση. Για να την αποτρέψουμε, απαιτούνται ριζοσπαστικά μέτρα ανασυγκρότησης του δημόσιου τομέα. Ισως χρειαστεί και ένα ρεαλιστικό σχέδιο διευθέτησης του προβλήματος, που με διαφάνεια και σοβαρότητα θα πείθει τις αγορές ότι δεν θα βρεθούν ενώπιον απρόβλεπτων καταστάσεων μελλοντικά.
Οσον αφορά την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας, η πάγια συνταγή του ΔΝΤ συνίσταται στη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, με κατάργηση συλλογικών διαπραγματεύσεων, χαλάρωση του καθεστώτος απολύσεων, μείωση μισθών και ημερομισθίων. Η συνταγή αυτή δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας - όλες οι μελέτες το δείχνουν. Για να μην εγκλωβιστούμε σε φαύλο κύκλο αποπληθωρισμού, καταστροφής ή μείωσης εισοδημάτων, μείωσης τζίρου, μείωσης της αξίας των επιχειρήσεων, μείωσης της τιμής της γης, με κατάληξη κάποιοι να αγοράσουν την Ελλάδα έναντι πινακίου φακής, θα απαιτηθεί ένα συγκροτημένο σχέδιο διαφορετικής κατανομής των βαρών και άμεσης επανεκκίνησης των κινητήρων της οικονομίας.
Αυτά, «τεχνικά» δεν είναι απλά, πολιτικά είναι εξαιρετικά σύνθετα. Το πολιτικό προσωπικό δικαίως αισθάνεται μεγάλο άγχος: Το «τεστ» δοκιμάζει τη δική του επάρκεια.
Υπάρχει το κακό σενάριο, αυτό της Λεττονίας. Τέλη 2008, πήρε από ΔΝΤ και Ευρώπη 7,5 δισ. ευρώ (το 30% του ΑΕΠ, τότε) και επιχειρεί δημοσιονομική προσαρμογή και αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας χωρίς υποτίμηση νομίσματος, με «εσωτερική υποτίμηση» - όπως εμείς. Το 2009 το ΑΕΠ μειώθηκε 18%, φέτος θα μειωθεί 3%. Το 2009 η ανεργία εκτινάχθηκε στο 22%, φέτος παραμένει 21,7%. Οι μισθοί μειώθηκαν 6% πέρυσι και μειώνονται φέτος. Ο αποπληθωρισμός καλπάζει, τον Φεβρουάριο οι τιμές ήταν 4,2% χαμηλότερες από πέρυσι. Πέτυχε δημοσιονομική προσαρμογή ίση με το 10% του ΑΕΠ, αλλά η ύφεση μείωσε τα φορολογικά έσοδα κατά 25% και, τώρα, το ΔΝΤ της ζητεί να κάνει πρόσθετη προσαρμογή ίση με 7% του ΑΕΠ. Λόγω ύφεσης, το ισοζύγιο πληρωμών φέτος θα έχει περίσσευμα 6% του ΑΕΠ, αλλά η ανταγωνιστικότητα πολύ λίγο βελτιώθηκε, διότι οι βασικοί εμπορικοί εταίροι της Λεττονίας στο μεταξύ έχουν υποτιμήσει τα νομίσματά τους…
Ωστόσο, τίποτα δεν είναι «μοιραίο». Αγοράζουμε χρόνο, μία τριετία, με υψηλό τίμημα και αβέβαιο αποτέλεσμα, αλλά για να πετύχουμε - όχι για να ηττηθούμε.
Με βίαιη προσαρμογή, θα πληρώσουμε «σπασμένα» 10ετιών. Χωρίς ψευδαισθήσεις, με όλη την αλήθεια διατυπωμένη με καθαρές κουβέντες, ο καθένας θα αναλάβει τις ευθύνες του. Μάχες με ανεμόμυλους ή θρήνοι βλάπτουν σοβαρά την απαιτούμενη εθνική προσπάθεια. Ας είμαστε ειλικρινείς: Το ταπεινωτικό είναι ότι η κοινωνία μας δεν διαθέτει ισχυρό «φέροντα οργανισμό» ώστε να τακτοποιήσουμε μόνοι μας τα του οίκου μας, δεν είναι ότι αυτό «μας το επιβάλουν οι ξένοι». Αλλωστε, το 1897, με τον Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο, ένας ξένος, ο Εδουάρδος Λω, εξυγίανε τα δημοσιονομικά της Ελλάδας, προστάτευσε το δημόσιο συμφέρον από την κλεπτοκρατία της εποχής και οδήγησε την Ελλάδα στην πρωτοφανή ανάπτυξη των πρώτων χρόνων του 20ού αιώνα - ναι, εκείνη την ανάπτυξη που άνοιξε τον δρόμο στην πολιτική μεταρρύθμιση του 1909.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_90_18/04/2010_397995
No comments:
Post a Comment