29.4.10

Το καλό «σοσιαλιστικό» Διεθνές Νομισματικό Ταμείο!

ZZ

Ο νομπελίστας Aμερικανός οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ, από τους «γκουρού» που συμβουλεύουν τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, από σφοδρός πολέμιος της πολιτικής του ΔΝΤ έχει εξελιχθεί σε ένθερμο υπερασπιστή του. Επειδή, όπως έχει δηλώσει, ο κάποτε κακόφημος διεθνής οργανισμός έχει αλλάξει ριζικά με την παρούσα ηγεσία του Γάλλου σοσιαλιστή Ντομινίκ Στρος - Καν. Λέτε...

Οπως αποκάλυψε χτες βουλευτής των Γερμανών Πρασίνων, ο Στρος Καν, μιλώντας στα μέλη της γερμανικής αντιπολίτευσης, δήλωσε ότι το ύψος του ελληνικού πακέτου βοήθειας των Ε.Ε./ΔΝΤ θα ανέλθει στα 100 - 120 δισ. δολ. εντός της τριετίας. Δηλαδή, ο καλός αυτός σοσιαλιστής δεν θα αφήσει την Ελλάδα στην τύχη της...

Πάντως, οι τελευταίες ημέρες ήταν εφιαλτικές για την ελληνική οικονομία... Παρά την πρόβλεψη της Συνθήκης του Μάαστριχτ, για τη μη διάσωση των κρατών–μελών της ΟΝΕ, ο κίνδυνος της μη εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους αποτιμάται βίαια από τις αγορές ομολόγων. Οι ανησυχίες παραμένουν συγκεκαλυμμένες, εφόσον οι τράπεζες μπορούν να δεσμευτούν ότι θα χορηγήσουν απεριόριστες ποσότητες ελληνικών ομολόγων ως εγγύηση για δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η κρίση στην Ελλάδα απαιτεί λύσεις βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών, όπως γνωρίζει το ΔΝΤ. Οικονομική αρωγή του ΔΝΤ με αντάλλαγμα πρόσθετα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα προσαρμογής, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ουγγαρίας, της Λεττονίας και της Ρουμανίας, απαιτείται. Βεβαίως, η επιβολή όρων και η αξιόπιστη παρακολούθηση της διαδικασίας θα αποβεί δύσκολη στην εφαρμογή της. Στην ουσία, όμως, πρόκειται για ένα πολιτικό ζήτημα. Πώς θα μπορούσε να αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στις οργισμένες διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας; Μήπως όλες οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει να μπουν στην ίδια κατηγορία; Ή μήπως ορισμένες πρέπει να εξαιρεθούν από τη διάσωση, γιατί ενδεχομένως να είναι υποψήφιες για μελλοντικές παρεμβάσεις; Πέραν τούτου, το δημοσιονομικό κόστος θα ήταν αντιμετωπίσιμο, εάν ανάλογες παρεμβάσεις χρειάζονταν σε άλλες, μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης; Αυτός είναι ένας κίνδυνος που θα αυξάνεται, με μια ανά περίπτωση προσέγγιση.

Προσκαλώντας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υπάρχει πολιτικό κόστος. Ωστόσο, μας λένε, πως το κόστος αυτό δεν θα πρέπει να λάβει υπερβολικές διαστάσεις και θα πρέπει να εκτιμηθεί συγκριτικά με άλλες εναλλακτικές λύσεις. Πρώτον, παρά το γεγονός ότι έχει έδρα στην Ουάσιγκτον, το ίδιο το ΔΝΤ ως ολότητα και το ευρωπαϊκό του τμήμα, το καθ’ ύλην αρμόδιο για τη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας για παροχή δανείου στην Ελλάδα, διοικούνται από πρώην υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεύτερον, ένα πρόγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν είναι απαραίτητο ότι θα αποδυναμώσει την επιτήρηση, η οποία θα ασκείται εκ μέρους της Ε.Ε. Τρίτον, το πολιτικό κόστος θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ βαρύτερο, εάν η απόπειρα να επιλυθεί το πρόβλημα «εντός της οικογένειας» αποτύγχανε και εκ των υστέρων εκαλείτο το ΔΝΤ.

Οντως, το ελληνικό δίλημμα είναι ιδιαζόντως σημαντικό. Γιατί θα επηρεάσει τόσο τη μελλοντική προσαρμογή της Ελλάδας όσο και τη μελλοντική διαχείριση κρίσεων στις χώρες της Ευρωζώνης. Η Ε.Ε. διαθέτει μηχανισμό οικονομικής στήριξης των χωρών της Ε.Ε. εκτός Ευρωζώνης (EU Balance of Payments Facility), από την οποία άντλησαν κεφάλαια η Λεττονία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία, δεν διαθέτει όμως παρόμοιο μηχανισμό για τις χώρες της Ευρωζώνης, που υποτίθεται ότι συμμορφώνονται με τη δημοσιονομική πειθαρχία που επιβάλλει η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Γι’ αυτό η Μέρκελ ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να προσφύγει στο ΔΝΤ, που διαθέτει τόσο τους οικονομικούς πόρους όσο και την τεχνογνωσία να σχεδιάζει και να παρακολουθεί σταθεροποιητικά προγράμματα. Προσφέροντας δανειακά κεφάλαια που διαφορετικά δεν θα ήταν διαθέσιμα, το ΔΝΤ προσφέρει στις χώρες–μέλη τη δυνατότητα διάσωσης όταν χάνουν την πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές – όπως στην περίπτωση της Ελλάδας. Αλλά η ανεργία αυξάνεται και η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών σβήνει.

No comments: