11.5.10

Η Ευρωζώνη αγοράζει χρόνο και οδεύει προς το φεντεραλισμό

Το τεράστιο οικονομικό πακέτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έπρεπε να διώξει τις ανησυχίες για κρατικές χρεοκοπίες και κατάρρευση του ευρώ, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί κολοσσιαίο βήμα προς μία πιο ομόσπονδη Ευρώπη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Χωρίς να υπάρχει σε σημαντικό βαθμό οικονομική και δημοσιονομική ενοποίηση, η ζώνη των 16 χωρών που χρησιμοποιούν το ευρώ βρίσκεται αντιμέτωπη με μακροπρόθεσμη αποσταθεροποίηση λόγω των διαφορών σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας και δομής.

Το τεράστιο πακέτο των 720 δισ. ευρώ – το οποίο αποτελείται από 440 δισ. ευρώ δανείων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, 220 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και επιπλέον 60 δισ. ευρώ από ένα υφιστάμενο fund του προϋπολογισμού της Ε.Ε. - είναι ωστόσο περίπου το μισό σε μέγεθος από την αντίδραση των ΗΠΑ στην κρίση του 2008. Παρ΄ όλα αυτά αναλυτές εκφράζουν την άποψη ότι η αντίδραση των Ευρωπαίων είναι στην ουσία βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, και δεν αποτρέπει από μόνη της την ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές στην Ευρώπη.

Σε αντίθεση με την διστακτική, αποσπασματική αντίδραση στην εξελισσόμενη κρίση χρέους της Ελλάδας, αναλυτές εκτιμούν ότι οι αποφάσεις των ευρωπαϊκών αρχών ξεπέρασαν τις προσδοκίες, τοποθετώντας ένα δίχτυ ασφαλείας κάτω από το κοινό νόμισμα και τις εύθραυστες αγορές κρατικών ομολόγων για το άμεσο μέλλον.

Επίσης κατάφεραν σημαντικό πλήγμα στους “κερδοσκόπους”, οι οποίοι εγκατέλειψαν το ευρώ καθώς και τις αγορές κρατικών ομολόγων την περασμένη εβδομάδα φοβούμενοι ότι τα χρεωστικά προβλήματα θα μπορούσαν να εξαπλωθούν στην περιοχή.

Ανά την υφήλιο, οι χρηματαγορές σημείωσαν και αυτές ράλι ανακούφισης, με τα χρηματιστήρια της Ασίας και της Ευρώπης να ανακάμπτουν και τα κεφάλαια να επιστρέφουν σε όλα τα είδη επενδύσεων που παραδοσιακά θεωρούνται μεγαλύτερου ρίσκου.

“Από σήμερα το πρωί η ανάληψη κινδύνου επανήλθε στο προσκήνιο και πιθανότατα θα διατηρηθεί για αρκετούς μήνες”, σχολίασε ο Roland Nash, επικεφαλής ανάλυσης της επενδυτικής τράπεζας σε αναδυόμενες αγορές, Renaissance Capital.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι η λύση είναι προσωρινή.

Οι ευρωπαϊκές χώρες ακόμη ξοδεύουν πάρα πολλά σε σύγκριση με τη φορολογική του βάση και την ανταγωνιστικότητα του νομίσματός τους, και είναι απλώς θέμα χρόνου πριν οι αγορές αρχίσουν εκ νέου να έχουν τις ίδιες αμφιβολίες”, πρόσθεσε.

Η συμφωνία τουλάχιστον έδωσε άνοιξε την προοπτική ριζικών μεταρρυθμίσεων στη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης, για την αντιμετώπιση ορισμένων από τις μεγαλύτερες δομικές αδυναμίες που μαστίζουν το project της νομισματικής ένωσης από το ξεκίνημά της.

«Η λύσεις που δόθηκαν το Σαββατοκύριακο ξεφεύγουν από τα στενά όρια των υφιστάμενων συνθηκών», τόνισε ο Sylvain Broyer, αναλυτής της Natixis στη Φρανκφούρτη. «Πρόκειται για μία τεράστια επίδειξη αλληλεγγύης, ένα πρότυπο φεντεραλισμού».

Οι πολέμιοι του project του ευρώ έκαναν πάντοτε λόγο για την ασυμμετρία των αρχών –μία κεντρική νομισματική πολιτική που εφαρμόζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και μία αποκεντροποιημένη δημοσιονομική πολιτική που στην ουσία δίνει τη δυνατότητα στις 16 κυβερνήσεις να κάνουν σε μεγάλο βαθμό ότι θέλουν. Με την απόφαση των χωρών-μελών να εγγυηθούν έως και 440 δισ. ευρώ για τα κρατικά χρέη των μελών της Ευρωζώνης, φαίνεται βιώνουμε το τέλος της εποχής αυτής. Τουλάχιστον, επισήμανε ο Broyer, η Κομισιόν θα χρειαστεί περισσότερα κεφάλαια από τα κράτη-μέλη απλά και μόνο για να πληρώσει τον τόκο του ομολόγου που εκδίδει για τις εγγυήσεις.

Το μέγεθος του προγράμματος υπερκαλύπτει τις άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες των περισσότερο απειλούμενων κυβερνήσεων της Ευρωζώνης. Οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες και των πέντε περισσότερο απειλούμενων χωρών – Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ελλάδα και Ισπανία – ανέρχονται μόλις στα 637 δισ. ευρώ αυτό το χρόνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών της σουηδικής τράπεζας SEB.

Ωστόσο, όπως συνέβη και με την άμεση αντίδραση των ΗΠΑ στην κατάρρευση της Lehman Brothers Holdings Inc το 2008, το πακέτο συνοδεύεται από συγκεκριμένους κινδύνους εφαρμογής.

Η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Christine Lagarde αναγνώρισε την Κυριακή το βράδυ ότι «θα μπορούσε κάποιο κοινοβουλευτικό σώμα μίας χώρας να μην εγκρίνει τη στήριξη», αν και πρόσθεσε ότι οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. παρείχαν στήριξη στο νέο σχέδιο με καλή πίστη και είναι αποφασισμένες να κερδίσουν τη στήριξη των κοινοβουλίων.

Παρ’ όλα αυτά, η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ότι η κυβέρνησή της θα ενέκρινε τα νέα μέτρα κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης την Τρίτη, σε μία ένδειξη σημαντικής μεταστροφής από την αδιαλλαξία που έδειξε αναφορικά με το πολύ μικρότερο πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα.

«Έχοντας αποτύχει να πείσουν την ΕΚΤ να εφαρμόσει ποσοτική χαλάρωση, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αντλήσουν τεράστια χρηματικά ποσά μέσω των αγορών, στην περίπτωση που προκύψει ανάγκη», εκτιμούν οι James Nixon και Klaus Baader, αναλυτές της Societe Generale. «Αυτό μπορεί τελικά να είναι ένα ακόμη βαρίδι για το εκλογικό σώμα της Ευρώπης που στο τέλος θα αναλάβει το ρίσκο ενδεχόμενης χρεοκοπίας χώρας της Ευρωζώνης».

Η ΕΚΤ ανακοίνωσε το βράδυ της Κυριακής ότι για πρώτη φορά θα παρέμβει στην αγορά για να αγοράσει χρεωστικούς τίτλους χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Ωστόσο, η κίνηση αυτή δεν είναι ανάλογη της τακτικής ποσοτικής χαλάρωσης που εφάρμοσαν οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία, με τις κεντρικές τράπεζες να αγοράζουν κρατικά ομόλογα με τη λογική να αποτρέψουν την αποπληθωριστική κατάρρευση της προσφοράς χρήματος.

Αντιθέτως, η ΕΚΤ ανέφερε ότι η κίνησή της θα έχει μοναδικό στόχο να εξασφαλίσει ότι οι αγορές κρατικών ομολόγων θα συνεχίσουν να λειτουργούν, και τόνισε ότι ταυτόχρονα να λάβει άλλα μέτρα με σκοπό να διασφαλίσει ότι οι αγορές ομολόγων δεν θα προκαλέσουν καμία αλλαγή στη νομισματική της πολιτική.

Η συνθήκη της Ε.Ε. απαγορεύει στην ΕΚΤ να δανείζει στις κυβερνήσεις και να τυπώνει χρήματα για να περιορίζει τα χρέη τους.

Παρ’ όλα αυτά, η ΕΚΤ έλαβε άλλα μέτρα που στην ουσία χαλαρώνουν τη νομισματική της πολιτική, επαναφέροντας τα «μη συμβατικά» μέτρα που αρχικά είχε υιοθετήσει αντιδρώντας στην κρίση του 2008. Συνεπώς, θα προσφέρει εκ νέου απεριόριστες πιστώσεις διάρκειας τριών και έξι μηνών στο άμεσο μέλλον, ενώ έχει επίσης ενεργοποιήσει ξανά τις γραμμές ανταλλαγής με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες για να διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες μπορούν να συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση σε δολάρια.

http://www.capital.gr/News.asp?id=965205

No comments: