Tου Nicolas Veron*
Οι ηγέτες του G20 θα συναντηθούν ξανά στο Τορόντο το διήμερο 26-27 Ιουνίου και πιθανότατα να σημειωθεί πρόοδος στη μεταρρύθμιση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και σε άλλα επίμαχα ζητήματα που αφορούν την παγκόσμια διακυβέρνηση. Ωστόσο, οι εξελίξεις που έχουν σημειωθεί μέχρι σήμερα στο θέμα της μεταρρύθμισης του χρηματοπιστωτικού κλάδου δεν δημιουργούν υψηλές προσδοκίες.
Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να καταδικάσει κανείς σε αποτυχία την ατζέντα του G20 για τη μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Αλλά οδηγείται στο αναπόφευκτο συμπέρασμα ότι το αρχικό όραμα για την εξομάλυνση της λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, παγκοσμίως, απέχει ακόμη πολύ από την πραγματικότητα. Η ρύθμιση του κλάδου παραμένει πολιτικό ζήτημα, και η πολιτική τείνει να παγιδεύεται στα συμφέροντα κάθε τόπου. Η ιδέα ότι οι ίδιοι κανόνες μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε πλευρά του κόσμου είναι τόσο μαρκινή όσο η δημιουργία ενός υγιούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Στην πρώτη σύνοδο κορυφής του G20 που έλαβε χώρα τον Νοέμβριο του 2008 στην Ουάσιγκτον, λίγο μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, η ρητορική για τη λύση «παγκόσμιων προβλημάτων με διεθνείς πρωτοβουλίες» ήταν έντονη, ιδιαίτερα εκ μέρους των Ευρωπαίων αξιωματούχων. Στόχος ήταν η παγκόσμια εναρμόνιση νέων κανόνων που θα εξασφάλιζαν χρηματοπιστωτική σταθερότητα, θα έθεταν στενά όρια σε κάθε δυνατότητα ρυθμιστικού αρμπιτράζ και θα δημιουργούσαν ένα υγιές περιβάλλον ανταγωνισμού. Οι 38 από τις 47 προτάσεις που διατυπώθηκαν στην Ουάσιγκτον αφορούσαν τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Σήμερα, όλες αυτές οι πρωτοβουλίες παραμένουν σε εκκρεμότητα. Οι διαβουλεύσεις της επιτροπής της Βασιλείας για τη χάραξη νέων κανόνων κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, όπως και ορίων μόχλευσης και ρευστότητας, δεν θα καταλήξουν, μάλλον, σε απτό αποτέλεσμα εντός του τρέχοντος έτους, όπως είχε προγραμματισθεί αρχικώς. Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη κοινών λογιστικών κανόνων αδυνατούν να συγκλίνουν σε μια κοινή γραμμή. Εκτιμούν ότι δεν θα είναι συνεπείς με την προθεσμία για τα μέσα του 2011, η οποία είχε οριστεί στην τελευταία σύνοδο κορυφής του G20. Οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί μονομερώς από κυβερνήσεις -όπως ήταν η αιφνίδια απαγόρευση των ακάλυπτων θέσεων σε συμβόλαια ασφάλισης κρατικού χρέους από τη Γερμανία- ουσιαστικά υποβαθμίζουν τις δεσμεύσεις για παγκόσμια συμφωνία μεταρρύθμισης του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Ακόμη και η ιδέα επιβολής ενός παγκόσμιου φόρου στις τράπεζες εξασθενεί λόγω της αντίδρασης Καναδών και άλλων.
Για να διασώσουν την αξιοπιστία τους, οι G20 πρέπει να διαμορφώσουν μια ατζέντα με ξεκάθαρους στόχους. Βασική ανησυχία τους θα πρέπει να είναι η καλύτερη διαχείριση των κινδύνων μετάδοσης μιας κρίσης από τη μια χώρα στην άλλη, χωρίς να υπονομευθεί η αποτελεσματική κίνηση και κατανομή των κεφαλαίων.
Ορισμένα ζητήματα μπορούν να διευθετηθούν μονομερώς, όπως συνέβη στις ΗΠΑ με το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση των τραπεζών, καθώς η επίδραση στον παγκόσμιο κλάδο είναι περιορισμένη. Η Ευρωπαϊκή Ενωση οφείλει να προχωρήσει λίγο μακρύτερα για να προστατεύσει την τραπεζική αγορά της και να προωθήσει δυναμικά τη δημιουργία μιας ενιαίας αρχής για την εποπτεία του κλάδου.
Στον τομέα που, πράγματι, απαιτείται μεγαλύτερος συντονισμός είναι η επενδυτική τραπεζική, όπου στόχος των παικτών του κλάδου είναι η διασυνοριακή μετακίνηση κεφαλαίων με υψηλές αποδόσεις. Ο αποτελεσματικός συντονισμός σε διεθνή κλίμακα προϋποθέτει «ομοιογενείς» κανόνες σε κάθε χώρα, έτσι ώστε να υπάρξει ένα περιβάλλον δίκαιου ανταγωνισμού σε παγκόσμια κλίμακα. Και σε αυτό το περιβάλλον δεν θα πρέπει να εντοπίζονται «παραθυράκια» κατάχρησης των κανόνων. Αυτά τα θέματα, όμως, εμπεριέχουν μεγάλο βαθμό δυσκολίας και δεν δύναται να διαλευκανθούν μέσα σε λίγα χρόνια.
*Ο Νίκολας Βερόν είναι ερευνητής στο ινστιτούτο Bruegel και συνεργάτης του ινστιτούτου διεθνών οικονομικών Peterson στην Ουάσιγκτον.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_16/06/2010_404573
No comments:
Post a Comment