Οι επτά πυλώνες της ανάκαμψης

Ενέργεια, ναυτιλία, τουρισμός, αγροτικός τομέας και μεταφορές θα αποτελέσουν τη βάση στην οποία θα στηριχθεί το σχέδιο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, μετά τον πλήρη έλεγχο των δημοσιονομικών αποκλίσεων. Πρόκειται για τους βασικούς πυλώνες του σχεδίου για έξοδο της χώρας από την ύφεση, όπως αυτοί περιλαμβάνονται στον πλέον πρόσφατο σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών, παράλληλα με τον μηδενισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος, τη βιωσιμότητα του χρέους, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την επάνοδο στις αγορές, αλλά και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ανεργίας.
Το σχέδιο ανάκαμψης αποκαλύπτει ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρας, ο οποίος δηλώνει ένθερμος υποστηρικτής της άποψης ότι παράλληλα με τις προσπάθειες άμεσης δημοσιονομικής σταθερότητας της χώρας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων παραγόμενων αγαθών και υπηρεσιών, πρέπει να ληφθούν στρατηγικές αποφάσεις για το πού πρέπει να οδηγηθεί η χώρα μακροπροθέσμως. Απαραίτητο στοιχείο για την επανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας είναι η Σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα στις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν σε επίπεδο τομέων και κλάδων της οικονομίας, για την εφαρμογή ενός ελληνικού προγράμματος ανάπτυξης. Συμπληρωματικά στο σχέδιο αυτό μπορεί να λειτουργήσει το νέο ΕΣΠΑ (2014-2020) με βάση τις προτεραιότητες και της κατευθυντήριες γραμμές του εθνικού προγράμματος ανάπτυξης. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμά ότι εάν οι μεταρρυθμίσεις προχωρήσουν αποφασιστικά, τότε αναμένεται να υπάρξουν σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας από το τελευταίο τρίμηνο του 2013. Εκτιμάται δε ότι η ύφεση μπορεί να «σπάσει» για πρώτη φορά το 2014, όταν και προβλέπεται ανάπτυξη 0,6%.

Το σχέδιο της κυβέρνησης
Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου ανάκαμψης, όπως τους παρουσιάζει ο κ. Στουρνάρας, έχουν ως εξής:
1. Ενέργεια: Η Ελλάδα, τονίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός, πρέπει και μπορεί να αποκτήσει δεσπόζουσα θέση στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη συμμετέχοντας όχι μόνο στη διακίνηση αλλά και στην εξόρυξη ορυκτών καυσίμων. Αλλά παράλληλα πρέπει να έχει εκτελέσει ένα σοβαρό σχέδιο αξιοποίησης των πηγών ενέργειας που θα την καταστήσει από τα πλέον αυτόνομα ενεργειακά κράτη. Και δεν είναι μόνο οι υδρογονάνθρακες που δυνητικά θα διαδραματίσουν πρωτεύοντα ρόλο, αλλά ένα σημαντικό φάσμα ορυκτών καυσίμων.
2. Ναυτιλία: Η ελληνόκτητη ναυτιλία, όπως καταδεικνύει και σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ, μπορεί να συνδράμει τα μέγιστα στην έξοδο της χώρας από την ύφεση. Η πρωτιά της χώρας μας σε χωρητικότητα στην παγκόσμια ναυτική αγορά δεν αρκεί. Η προσέλκυση αλλά και επιστροφή ναυτιλιακών επενδύσεων μπορεί να έχει σημαντικότατες ωφέλειες για τη χώρα και πολύ θετική επίδραση στην απασχόληση. Σήμερα διεξάγονται εποικοδομητικές συζητήσεις με την Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών προκειμένου να συμμετάσχουν και αυτοί στην εθνική προσπάθεια διάσωσης της χώρας, αφενός με αύξηση της συμμετοχής τους στα δημοσιονομικά βάρη και αφετέρου με αυξημένες ναυτιλιακές επενδύσεις στη χώρα.
3. Διακίνηση αγαθών: Η Ελλάδα μπορεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της στην παγκόσμια διακίνηση και εμπορία αγαθών. Το παράδειγμα της συμφωνίας της Cosco με τη Hewlett-Packard, αλλά και της συμβολής που μπορεί να έχει η ΤραινΟΣΕ, είναι χαρακτηριστικό των δυνατοτήτων που έχουν τα λιμάνια και ο σιδηρόδρομος της χώρας μας. Η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε μία μεγάλη εμπορική πύλη της Ευρώπης και όχι μόνο. Σε αυτό τον τομέα πρέπει να εξετασθεί η δυνατότητα να προσελκύσει περισσότερες εμπορικές πτήσεις και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών.
4. Τουρισμός: Η χώρα μπορεί να κάνει άλματα στην επισκεψιμότητά της αν επιτρέψει στην τουριστική βιομηχανία να επεκταθεί. Η συνεισφορά του Τουρισμού στο ΑΕΠ έχει πολύ μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. Το παράδειγμα της μεγάλης τουριστικής επένδυσης στη Μεσσηνία μπορεί να επαναληφθεί με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, όπως π.χ. της περιοχής Αφάντου στη Ρόδο αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές, αυξάνοντας την προσέλευση στη χώρα μας τουριστικής πελατείας υψηλής αγοραστικής δύναμης. Σε αυτό θα συμβάλει η αξιοποίηση των μικρών λιμανιών και μαρίνων μας, που θα ευνοήσει την ανάπτυξη του ιστιοπλοϊκού αλλά και ναυταθλητικού - τουρισμού.
5. Τραπεζικό σύστημα: Το νέο, υγιές και επαρκώς κεφαλαιοποιημένο ελληνικό τραπεζικό σύστημα που θεμελιώνεται τη στιγμή αυτή θα μπορεί να συνδράμει σημαντικά στη αναπτυξιακή πορεία τα επόμενα χρόνια.
6. Τρόφιμα: Ο αγροτικός τομέας και η βιομηχανία τροφίμων και ποτών της χώρας μας χαρακτηρίζονται αργά αλλά και σταθερά όλο και περισσότερο από εξωστρέφεια. Οι ταχείες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες παγκοσμίως σε συνδυασμό με τις δημογραφικές μεταβολές δημιουργούν ένα νέο τοπίο στην αγορά τροφίμων και ποτών. Οι πλέον κερδισμένοι παραγωγοί και έμποροι θα είναι αυτοί που θα διαθέτουν ποιοτικά προϊόντα με ταυτότητα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
7. Νέα τεχνολογία: Οι ελληνικές εταιρείες που εξειδικεύονται στην πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες και τις νέες τεχνολογίες είναι ένα κομμάτι τις ελληνικής αγοράς με πολύ σοβαρές δυνατότητες για διεθνή επέκταση. Η Ελλάδα στο μέλλον, μέσα από συγκέντρωση δυνάμεων, μπορεί να δημιουργήσει διεθνείς πρωταθλητές και σε αυτόν τον κλάδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά την πρωτοφανή κρίση, η επιχειρηματικότητα και η καινοτομία στη χώρα μας παραμένουν ζωντανές, δημιουργούν υποδομές και νέες θέσεις εργασίας. Πράγματι, μέσα στην κρίση, 100 μεγάλες επιχειρήσεις υλοποίησαν επενδύσεις της τάξης των 12 δισ. ευρώ. Πάνω από 200 καινοτόμες ιδέες και τεχνολογίες υποβλήθηκαν σε σχετικούς διαγωνισμούς καινοτομίας που διοργάνωσαν ο ΣΕΒ με τη Eurobank, ενώ πάνω από διακόσιες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σήμερα σε τεχνολογίες αιχμής σε διάφορους τομείς της οικονομίας.

Η Task Force
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον δρόμο για την ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος έδειξε πρόσφατα η Task Force με αναλυτική έκθεσή της για την ελληνική οικονομία. Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης, όπως τις κατέγραφε η σχετική έκθεση, αφορούν στην υλοποίηση μιας σειράς μεταρρυθμίσεων που έχουν να κάνουν, μεταξύ άλλων, με την προώθηση των εξαγωγών, την άρση των κανονιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό, τον εξορθολογισμό της χορήγησης αδειών επενδύσεων και την ενίσχυση της λειτουργίας των αγορών δημοσίων συμβάσεων. Στις αρχές μάλιστα του Δεκεμβρίου του 2012, μία ομάδα Ολλανδών εμπειρογνωμόνων, υποστηριζόμενη από την Ομάδα Δράσης για την Ελλάδα, υπέβαλε μία έκθεση η οποία περιέχει συστάσεις για την ενίσχυση του αντίκτυπου των δραστηριοτήτων προώθησης των ελληνικών εξαγωγών.