Υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του Ελληνικού Κράτους από τον S&P

Στην αναμενόμενη υποβάθμιση της μακροπρόθεσμης και βραχυπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας προχώρησε χθες ο οίκος αξιολόγησης Standard &Poors εκτιμώντας υπέρβαση του ορίου του 3% του ΑΕΠ για πέρσι και φέτος στο έλλειμμα και χρέος της γενικής κυβέρνησης που θα αυξηθεί στο 100% του ΑΕΠ μέχρι το 2011.
Έλλειμμα στο 3,5% του ΑΕΠ το 2008 και το 4% του ΑΕΠ το 2009 και σημαντική υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας προβλέπει η Standard & Poors προχωρώντας χθες στην υποβάθμιση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας στην βαθμίδα Α- από Α και της βραχυπρόθεσμης από Α-1 σε Α-2.
Ωστόσο ο ξένος οίκος άλλαξε από «αρνητική» σε «σταθερή» την αξιολόγηση για την ελληνική οικονομία βασισμένος στην πρόβλεψη ότι η δημοσιονομική αστάθεια και η οικονομική επιβράδυνση θα έχει ως αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος να αυξηθεί σταδιακά και παραμείνει κοντά στα επίπεδα του 100% του ΑΕΠ μέχρι και το 2011.
Μάλιστα τονίζεται ότι απόκλιση προς τα πάνω από την πρόβλεψη (δηλαδή του χρέους στο 100% του ΑΕΠ) της Standard & Poors θα είχε ως αποτέλεσμα την εκκίνηση μιας διαδικασίας νέας υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της οικονομίας.
Βασικό επιχείρημα για την υποβάθμιση στην οποία προχώρησε ο διεθνής οίκος ήταν η συνεχής επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας η οποία τώρα επιταχύνεται από τη διεθνή οικονομική κρίση.
Όπως εξηγεί ο διεθνής οίκος στην έκθεση που συνοδεύει την υποβάθμιση, η ελληνική οικονομία δεν κατάφερε να εξομαλύνει τις δημοσιονομικές της ανισορροπίες το διάστημα 2002 -2007 όταν απολάμβανε πολύ υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης σε σύγκριση με τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωζώνης. Ως τέτοιες αναφέρει τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό, το υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών που έφτασε το 14% του ΑΕΠ το 2008 αλλά και το πολύ υψηλό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.
Η επιδείνωση αυτή αποδίδεται στην υπερβολική εξάρτηση των στόχων του προϋπολογισμού από το σκέλος των εσόδων τα οποία με την σειρά τους βασίστηκαν σε έκτακτα μέτρα όπως περαίωση της επταετίας 2000-2006 και η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Η αστοχία των μέτρων αυτών σε συνδυασμό και με την απόκλιση των δαπανών είχαν ως αποτέλεσμα τη δημοσιονομική αποδυνάμωση της ελληνικής οικονομίας.
Την ίδια ώρα για το 2009 προβλέπεται μεγάλη αύξηση στις κοινωνικές μεταβιβάσεις αλλά και τους μισθούς και τις συντάξεις του δημόσιου τομέα. Με όλα αυτά τα δεδομένα ο στόχος για μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 2% μέχρι και το τέλος του χρόνου χαρακτηρίζεται εκτός πραγματικότητας.
Ο ΟΔΔΗΧ
Απέναντι στη χθεσινή υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της οικονομίας ο γενικός διευθυντής του ΟΔΔΗΧ κ. Σπύρος Παπανικολάου εμφανίστηκε χθες καθησυχαστικός.
Σε δηλώσεις του προς την «Ν» χαρακτήριζε την χθεσινή εξέλιξη αναμενόμενη αφού ο οίκος είχε προειδοποιήσει για την υποβάθμιση πριν από μερικές ημέρες. Σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο που είχε η χθεσινή ανακοίνωση της S&P στην ελληνική αγορά ομολόγων τόνισε ότι η μεταβολή της διαφοράς απόδοσης των ελληνικών ομολόγων από τα γερμανικά ομόλογα αναφοράς δείχνει ότι η αγορά είχε ήδη προεξοφλήσει την υποβάθμιση.
Συγκεκριμένα ο κ. Παπανικολάου τόνισε ότι στην προειδοποίηση της S&P την περασμένη εβδομάδα το spread των 10 ετών ομολόγων εκτινάχθηκε από τις 210 στις 245 μονάδες βάσης ενώ χθες με την ανακοίνωση της υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας υπήρξε μια οριακή μόνο αύξηση στις 247 μονάδες βάσης.
Η Ε.Ε.
Την απόφαση του διεθνούς οίκου οικονομικής αξιολόγησης Standard & Poor's να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, δεν την σχολιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε από τις Βρυξέλλες, η Αμέλια Τόρες, εκπρόσωπος του Επιτρόπου Οικονομίας, Χοακίν Αλμούνια.
To ΠΑΣΟΚ
Σχολιάζοντας την αξιολόγηση της Standars & Poor' s, η πολιτική εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα Οικονομίας Λούκα Κατσέλη, τόνισε πως «αυτό σημαίνει δυσκολίες στο δανεισμό και υψηλότερο κόστος δανεισμού που επιβαρύνει τον Έλληνα πολίτη».
Η κ. Κατσέλη επέρριψε ευθύνες στην κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι «φέρει ακεραία την ευθύνη, για μια αδιέξοδη οικονομική πολιτική, που οδήγησε τη χώρα στην ύφεση, σε δημοσιονομική εκτροπή και σε υπερχρέωση». Επιπροσθέτως, ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Γ.Παπακωνσταντίνου επισήμανε την εκτίμηση της Standard & Poor's, για δημοσιονομικό έλλειμμα, άνω του 4%».
O ΣΥΡΙΖΑ
Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκος Αλαβάνος σημείωσε πως «η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας, σημαίνει τη χρεοκοπία όλης της πολιτικής που εφάρμοσε η Ν.Δ.
ΥΠΟΙΟ: Προτεραιότητα η ενίσχυση ασθενεστέρων
Στο υψηλό χρέος και έλλειμμα απέδωσε ο υπουργός Οικονομίας κ. Γιάννης Παπαθανασίου την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας από την Standard&Poors.
Ο υπουργός υπογραμμίζει ότι «όσον αφορά το δημόσιο χρέος, θέλω να επισημάνω ότι από σχεδόν 100% του ΑΕΠ το 2004, σήμερα έχει μειωθεί στο 93% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα, επίσης, έχει μειωθεί κατά πολύ από το 7,5% του ΑΕΠ που ήταν το 2004.
Παραμένει, όμως, υψηλό, εξαιτίας της απόφασης της κυβέρνησης να θέσει σε προτεραιότητα την πραγματική οικονομία και την ενίσχυση των ασθενέστερων οικονομικά κοινωνικών ομάδων». Επισημαίνει ακόμη ότι «σε μια δύσκολη διεθνή συγκυρία, όπως αυτή που διανύουμε, το πρώτο ζητούμενο δεν μπορεί να είναι ο μηδενισμός των ελλειμμάτων, αδιαφορώντας για τις κοινωνικές επιπτώσεις.
Άλλωστε, πολλές χώρες της ευρωζώνης θα υπερβούν κατά πολύ το όριο του 3%. Τέλος επισημαίνει ότι «επειδή είμαστε μια χώρα με υψηλό δημόσιο χρέος, οφείλουμε - για το δικό μας συμφέρον και όχι γιατί μας το επιβάλλει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης - να περιορίσουμε σταδιακά το έλλειμμα κάτω από το 3%».
http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/01/15/1616839.htm

Και ενώ, τόσο η υπερβολική αισιοδοξία όσο και ο πεσιμισμός για τις προοπτικές αναχρηματοδότησης των ελληνικών χρεών, κάνουν κακό σε όλους, η αλήθεια είναι ότι η S&P μάλλον βιάστηκε να προχωρήσει στην πιο πάνω απόφασή της.
Άλλωστε με μικρές διαφορές στην ίδια περίπου θέση με την Ελλάδα βρίσκονται από άποψη πιστοληπτικής θέσης και η Ιταλία, η Ισπανία και η Ιρλανδία. Ίσως δηλαδή να χτυπήσει σύντομα η καμπάνα της S&P και για τις χώρες αυτές.
Με λίγα λόγια η S&P υποβαθμίζει τη μισή σχεδόν Ευρωζώνη. 'Όπως φαίνεται όμως όχι χωρίς λόγο. Δείχνει ωστόσο ο οργανισμός αυτός την ίδια ευαισθησία, όταν πρόκειται για αμερικανικές αξίες; Η απάντηση έχει έλθει ως λαίλαπα επί της υφηλίου, με την αμερικανική πιστωτική κρίση να προκαλεί τη μεγαλύτερη ύφεση που γνώρισε ο κόσμος τις τελευταίες δεκαετίες.
Ήταν η S&P που αξιολόγησε ως απολύτως αξιόχρεο το «χαρτοπόλεμο», μέσω του οποίου οι πέντε μεγάλες και αλήστου μνήμης επενδυτικές τράπεζες της Wall Street, διέσπειραν την καταστροφή σε όλες τις αγορές του κόσμου.
Επίσης να σημειώσουμε ότι η S&P βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες κατηγορούμενη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι δεν εφαρμόζει την κοινοτική νομοθεσία στις «αξιολογικές» της δραστηριότητες. Όλα αυτά δεν έχουν έννοια αντεκδίκησης. Εμείς, απλώς καταγράφουμε τα γεγονότα.
http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/01/15/1616842.htm

---Στα 500 εκατ. ευρώ το επιπλέον κόστος δανεισμού
Ακόμη πάντως και αν ο κίνδυνος της επιτήρησης δεν είναι ορατός η χώρα πληρώνει ήδη το μάρμαρο της υποβάθμισης. Χθες το spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων μετά την ανακοίνωση της υποβάθμισης εκτινάχθηκε στις 247 μονάδες βάσης σε σχέση με τα γερμανικά 10ετή των οποίων οι τιμές ανέβαιναν, ενώ οι στην ΗΔΑΤ καταγράφηκαν μαζικές ρευστοποιήσεις ομολόγων ύψους 380 εκατ. ευρώ Ήδη οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι εξαιτίας της αύξησης του κόστους δανεισμού του δημοσίου οι πρόσθετες επιβαρύνσεις θα φτάσουν τα 500 εκατ. ευρώ, που θα μεταφερθούν βεβαίως στις πλάτες των φορολογουμένων. Σημειώνουν δε ότι αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας για το δανεισμό του δημοσίου, την ώρα που ο ΟΔΔΗΧ προετοιμάζει την κοινοπρακτική έκδοση της επόμενης εβδομάδας για να αντλήσει ποσό μεταξύ 3 και 5 δισ. ευρώ. Εντός Ιανουαρίου, μόνο για λήξεις ομολόγων, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους θα πρέπει να αντλήσει 7,1 δις ευρώ και μέχρι σήμερα έχει στην … άκρη 2,550 δισ. ευρώ από τα έντοκα γραμμάτια.

---Ακριβό χρήμα για τράπεζες, νοικοκυριά, επιχειρήσεις
Η υποβάθμιση της χώρας θα σημάνει ακριβότερο κόστος δανεισμού για τις εγχώριες τράπεζες με καλύτερο rating από αυτό της χώρας, σύμφωνα με ανώτατο στέλεχος μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας. Τόσο στις τιτλοποιήσεις στην ΕΚΤ όσο και στις εκδόσεις – εταιρικών- ομολόγων οι ελληνικές τράπεζες θα αναγκαστούν να παρέχουν περισσότερο ρευστό ως ενέχυρο για να διατηρήσουν το rating που έχουν σήμερα. Ο ίδιος επισημαίνει ότι ο κίνδυνος υποβάθμισης του rating των ελληνικών τραπεζών είναι πλέον ορατός μετά την χθεσινή υποβάθμιση. Ήδη χθες η S&P υποβάθμισε και την πιστοληπτική ικανότητα της Εμπορικής Τράπεζας – με αρνητικό μάλιστα outlook - ως επακόλουθο της υποβάθμισης της χώρας. H άμεση πρακτική επίπτωση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις είναι ότι δεν θα φθάσει στην τσέπη τους η μείωση του κόστους δανεισμού λόγω των μειώσεων επιτοκίων από την ΕΚΤ. Το χρήμα θα παραμείνει ακριβό για την Ελλάδα καθώς πρακτικά η υποβάθμιση σημαίνει ότι μειώνονται τα όρια δανεισμού και επενδύσεων προς τη χώρα και τις ελληνικές επιχειρήσεις για τους διεθνείς επενδυτές. Για τις επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν δικό τους rating, δηλαδή για το 95% σχεδόν των ελληνικών επιχειρήσεων, η υποβάθμιση της χώρας έχει άμεσες επιπτώσεις στο κόστος αλλά και στα όρια δανεισμού τους και δικαιολογεί την επιμονή των ελληνικών τραπεζών να διατηρούν υψηλά τα spreads χορηγήσεων.
---Κίνδυνος φυγής κεφαλαίων για ΧΑ
Η αύξηση ή η διατήρηση του κόστους δανεισμού σε υψηλά επίπεδα και ο κίνδυνος περαιτέρω υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας των τραπεζών κτυπά έμμεσα και άμεσα το ΧΑ λόγω και της τραπεζοβαρούς του διάρθρωσης. Ήδη χθες οι τραπεζικοί τίτλοι κατέγραψαν πτώση ως 8% ενώ ισχυρές πιέσεις δέχθηκαν και εταιρείες που εξαρτώνται από το Δημόσιο. Η ισχυρή πίεση στους τραπεζικούς τίτλους προήλθε από τα κακά εταιρικά και μακροοικονομικά νέα διεθνώς, η υποβάθμιση όμως επέτεινε τις πωλήσεις διευρύνοντας τις απώλειες. Ο πραγματικός κίνδυνος για το ΧΑ προέρχεται από ενδεχόμενη μείωση της θέσης ξένων χαρτοφυλακίων λόγω περαιτέρω αύξησης του πιστωτικού κινδύνου χώρας, ενώ επί μέρους πιέσεις μπορεί να εκδηλωθούν από ομολογιακά κατά βάση χαρτοφυλάκια που ενδεχομένως διατηρούν μικρές θέσεις σε ελληνικούς τίτλους.
http://www.euro2day.gr/news/economy/124/articles/435488/Article.aspx