Οι αγορές δεν προεξοφλούν

H υφεσιακή περίοδος της Αμερικής πλέον η μεγαλύτερη από τη Μεγάλη Ύφεση.
Αυτό είναι γεγονός κι όχι εκτίμηση ύστερα από την ανακοίνωση για -6.1% ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ. Οι προηγούμενοι "νικητές" σε μάκρος ύφεσης ήταν οι περίοδοι '73-'75 και '81-'82, η καθεμία διήρκησε τέσσερα (4) τρίμηνα, σύμφωνα με αυτούς που ορίζουν τις υφέσεις στην Αμερική. Εάν μάλιστα γίνουμε πιο ακριβείς, το μεταπολεμικό ρεκόρ είναι ακριβώς 16 μήνες, τόσο για το '73-'75 όσο και για το '81-'82.
Για να πιαστεί το ρεκόρ των 16 μηνών σε αυτή την υφεσιακή περιόδο, η οποία ξεκίνησε το 4ο τρίμηνο 2007, θα πρέπει και ο Απρίλιος να είναι ένας ακόμα μήνας των ΗΠΑ σε ύφεση, μιας και η κορυφή της ανάπτυξης θεωρείται ο Δεκέμβριος 2007.
Ο καλύτερος μεμονωμένος δείκτης ανάπτυξης/ύφεσης που υπάρχει είναι ο αριθμός των μισθολογίων εξαιρουμένου του αγροτικού τομέα, ο οποίος θα ανακοινωθεί την επόμενη Παρασκευή στις 8 Μαϊου. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι τον Απρίλιο τα μισθολόγια των επιχειρήσεων θα απαρτίζονται από λιγότερους μισθωτούς.
Κι εάν ανακοινωθούν περισσότεροι άνεργοι, θα πρέπει να πάμε ογδόντα (80) ολόκληρα χρόνια πίσω, στη καταστροφή του '29-'32, για να βρούμε βαθύτερη ύφεση.

Βέβαια, πολλοί υποστηρίζουν ότι εκτός της μεταβολής του μεγέθους [(1η) παράγωγος / παραγώγιση ή διαφόριση του μεγέθους] σημασία έχει και η μεταβολή της ..μεταβολής [2η παραγώγιση του μεγέθους], καθώς η αγορά ..προεξοφλεί. [εδώ μπορείτε να βρείτε τα της παραγωγισιμότητας των συναρτήσεων]

Η Διοίκηση υπό τον νέο Πρόεδρο Ομπάμα - και μαζί του μεγάλο μέρος της αγοράς, έχει ως δεδομένα ότι:
1. η οικονομία θα ανακάμψει κάποια στιγμή στο 2ο εξάμηνο 2009
2. ακόμα κι η οικονομία αργήσει περισσότερο να ανακάμψει, υπάρχει περιθώριο για επιπλέον μέτρα
[κλασσικές σκέψεις πολιτικών... ειδικά η 2η]
Κι αυτά διότι:
1. έχει διατεθεί, για την ανάσχεση της παρούσας ύφεσης, συνολικά το ..29% του αμερικάνικου ΑΕΠ, ένα ανομολόγητο ποσό...
2. δυσάρεστες πολιτικά επιλογές όπως οι κρατικοποιήσεις τραπεζών μέχρι στιγμής έχουν αποφευχθεί, αν και υπάρχουν σοβαρά ερίσματα για να δρομολογηθούν, ενώ η επιλογή αυτή ακόμα υφίσταται.
Όμως, κακά τα ψέμματα, μια τέτοια - σχετικά συντηρητική - στρατηγική έχει πολύ μεγάλο ρίσκο καθώς αποφεύγει να αναμετρηθεί με τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας, όπως π.χ. η αντιμετώπιση έστω και πρόσκαιρη της χρηματοοικονομικής ολιγαρχίας, ενώ από την άλλη είναι μια (σχετικά) ασφαλής στρατηγική απέναντι σε μια ολοκληρωτική καταστροφή. Και βέβαια υπάρχει η σοβαρή πιθανότητα η παθητική στάση του να ξοδεύεις λεφτά χωρίς να κάνεις άλλες, σημαντικές τομές να αποσυνθέσει και την υπόλοιπη οικονομία.
Κι ο χρόνος του Ομπάμα δεν γυρίζει πίσω.

Stress tests
Μια πολύ καλή ιδέα που δημοσιοποίησε ο Geithner μάλλον χρησιμοποιείται ώστε να πειστεί η κοινή γνώμη για τη "δύναμη που έχουν οι τράπεζες" αλλά και να αναστυλωθεί η δημόσια εμπιστοσύνη.
Όποιος διαβάσει τα test που πέρασαν οι τράπεζες θα κατανοήσει τη ..δυσκολία αλλά και γιατί οι αγορές ήδη τρέχουν. Τα δύο (2) σενάρια εξετάσεων περιλαμβάνουν περιπτώσεις ΑΕΠ στα -3.3% και +0.5%, ανεργία στα 8.9% και 10.3% καθώς και τιμές σπιτιών στα -22% και -7%.
Συνεπώς οι αμερικάνικες τράπεζες έχουν αρκετά κεφάλαια για να ..συνεχίσουν το έργο τους.
Τώρα, είτε η ανάκαμψη ξεκινάει [δείτε ξανά το πρώτο μέρος του ποστ] είτε η ανάκαμψη ΔΕΝ ξεκινάει [δείτε το δεύτερο μέρος του ποστ].

Τι αναμένεται να επακολουθήσει
Η "κρίση" γυρνοβολούσε τη Wall Street και τις αγορές για δύο χρόνια, τουλάχιστον από τις αρχές του 2007 και τα πρώτα σκασίματα διάφορων funds υπό τον κωδικό "subprime". Η διαδικασία έκανε μεγάλη ζημιά ιδιαίτερα στο τέλος του 2008, όταν ξεκίνησε να χτυπάει σφόδρα την πραγματικη οικονομία, διαλύωντας τις επιχειρήσεις και αφήνωντας πίσω ανέργους. Η Κυβέρνηση Ομπάμα ακόμα και το 2010 θα ασχολείται με χρεοκοπίες, πτωχεύσεις, τη φτώχεια και τη διάλυση της πραγματικής οικονομίας, κι επιπλέον τα γεωπολιτικά ρίσκα συνεπακόλουθα αυτής της κατάστασης καθώς αποκλείεται τα χειρότερα να τελείωσαν: η μικρότερη μεταπολεμική ύφεση του 2001 [δύο (2) τρίμηνα] κατάφερε να διαλύσει την αγορά εργασίας για τριάντα και (30+) μήνες, η παρούσα βρίσκεται μόλις στους 17-18 μήνες αποσύνθεσης της αγοράς εργασίας.
Το παράδειγμα της Ιαπωνίας και η "χαμένη δεκαετία" είναι πρόσφατα και καλό θα ήταν να μελετηθούν ώστε να μην διαρκέσει το τωρινό φαινόμενο τόσο πολύ. Άλλωστε οι ομοιότητες των δύο οικονομιών (φούσκωμα και ξεφούσκωμα στην αγορά ακινήτων - ζημιές στις τράπεζες και εμπλοκή των κεντρικών τραπεζών - μηδενικά επιτόκια) είναι μεγάλες.
Βέβαια, για να γίνουν κινήσεις ανάσχεσης των παραπάνω καλό θα ήταν οι περισσότεροι ιθύνοντες να παραδεχτούν επιτέλους ότι η παρούσα ύφεση στην Αμερική είναι η χειρότερη από το '29-'32 [βλέπε πρώτο μέρος του ποστ] και ότι επιβαρρύνεται περισσότερο από τα παρόμοια προβλήματα της Ευρώπης, την κατάρρευση της παγκόσμιας παραγωγής και του παγκόσμιου εμπορίου, τα οποία ανατροφοδοτούν το πρόβλημα.
Η "πηγή του κακού" συνεχίζει να είναι το χρέος και τα επίπεδα δανεισμού των καταναλωτών, εάν αυτά δεν τείνουν να ορθολογικευθούν τότε το πρόβλημα θα παραμένει.

Τέλος, τα μάτια πάντοτε στο δολλάριο: ο ρόλος του και το χρέος που έχει αποθεματοποιηθεί σ'αυτό σίγουρα θα μας δείξουν λίγο από το πως θα κινηθεί το όλο σύστημα.