Δίχασε την Ευρώπη η απαγόρευση του short selling από τη Γερμανία

Ενοχλημένη η Ε.Ε. από τη μονομερή απόφαση
Δεν ακολουθούν τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης

Bloomberg, Reuters, A. P.

Την απομόνωση της Γερμανίας πέτυχε η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ με την αιφνίδια απόφαση, αργά προχθές το βράδυ, να απαγορεύσει πράξεις στην αγορά ασφάλισης κρατικού χρέους, αποβλέποντας με αυτήν την κίνηση να περιορίσει τη μεταβλητότητα στις τιμές και τα spreads των ομολόγων της Ευρωζώνης. Η κ. Μέρκελ όχι μόνον δεν έπεισε τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ενωση να την μιμηθούν, αλλά πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτές οι μεμονωμένες κινήσεις θα πετύχουν ακριβώς το αντίθετο, προκαλώντας μεγάλες πιέσεις στις αγορές κεφαλαίου και περιορίζοντας την αναχρηματοδότηση του κρατικού χρέους στην Ευρωζώνη. Η Γαλλία, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Φινλανδία έσπευσαν χθες σε διευκρινίσεις ότι δεν σκοπεύουν να απαγορεύσουν τις ακάλυπτες ανοιχτές πωλήσεις στα συμβόλαια ασφάλισης από τον κίνδυνο χρεοκοπίας μιας χώρας.

Εκπρόσωπος της Ε. Ε. επιβεβαίωσε, επίσης, πως ουδέποτε συζητήθηκε η λήψη τόσο δραστικών μέτρων στην προχθεσινή συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ε. Ε., μια δήλωση που ήρθε σε πλήρη αντίθεση με ισχυρισμό του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ότι η απόφαση ελήφθη εν αναμονή χάραξης ενιαίων κανόνων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αναφορικά με το γεγονός, ο Γερμανός αξιωματούχος δήλωσε τα εξής: «Είπαμε “θα προχωρήσουμε πρώτοι” διότι αυτό το σκέλος στις αγορές κρατικών ομολόγων προβλημάτιζε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τις κυβερνήσεις». Αντικείμενο της προχθεσινής συνάντησης ήταν η ρύθμιση και η αυστηρή εποπτεία εναλλακτικών επενδυτικών οχημάτων, όπως είναι τα κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου (hedge funds).

Από τις αντιδράσεις των υπολοίπων ηγετών της Ε. E., όμως, κατέστη σαφές, πως αιφνιδιάστηκαν, εκθέτοντας την έλλειψη συντονισμού μεταξύ κρατών - μελών και θέτοντας στο στόχαστρο για μία ακόμη φορά τη Γερμανία, μετά τις ευθύνες που της καταλογίστηκαν για καθυστέρηση στο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών, Κριστίν Λαγκάρντ, είπε ότι «τουλάχιστον θα έπρεπε να ζητηθεί η συμβουλή των υπολοίπων κρατών - μελών πριν από τη λήψη αυτών των μέτρων». Σε επίσημη ανακοίνωση του Μισέλ Μπαρνιέ, αρμοδίου επίτροπου εσωτερικής αγοράς και χρηματοοικονομικών αγορών στην Ε. Ε., αναφέρεται πως «είναι σημαντικό να λειτουργούν συντονισμένα τα κράτη - μέλη και να σχεδιάσουμε ένα ενιαίο καθεστώς για την αποφυγή ρυθμιστικού αρμπιτράζ και κατακερματισμού των αγορών στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ». Από το Παρίσι, όπου διατηρεί την έδρα της, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (CESR) δήλωσε ότι η απαγόρευση των ακάλυπτων θέσεων σε CDS ισχύει μόνον στις γερμανικές αγορές.

Οι ακάλυπτες ανοιχτές πωλήσεις των συμβολαίων CDS, μια πρακτική που στην αργκό των αγορών ονομάζεται naked shortselling, επιτρέπει στους επενδυτές να κάνουν με ελάχιστα κεφάλαια τοποθετήσεις σε CDS χωρίς, όμως, να κατέχουν ομόλογα της υφιστάμενης χώρας. Η κλιμάκωση της δημοσιονομικής κρίσης στην Ελλάδα ενθάρρυνε το naked shortselling, εντείνοντας τη μεταβλητότητα στις τιμές και τα spread των κρατικών ομολόγων λόγω φόβων πως η χώρα φλερτάρει επικίνδυνα με τον κίνδυνο χρεοκοπίας. Τα μέτρα της Γερμανίας, στο μεταξύ, δεν ισχύουν για τις θυγατρικές γερμανικών ομίλων σε άλλες χώρες στην Ευρώπη ή στον υπόλοιπο κόσμο. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch τόνισε σε χθεσινή έκθεση ότι η έλλειψη συναίνεσης για τα κατάλληλα ρυθμιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης αποδίδεται και στην έλλειψη αναγνώρισης των αιτιών που οδήγησαν σε αυτήν την κατάσταση. Στη Βρετανία, πάντως, η αρχή εποπτείας των αγορών (FSA) αναγνώρισε την ανάγκη ρύθμισης της αγοράς των CDS, όπου δραστηριοποιούνται οι εταιρείες διαχείρισης hedge funds. Στην Ευρώπη, το 80% αυτών των εταιρειών δραστηριοποιείται στο Λονδίνο.

Ωφελημένα τα γερμανικά ομόλογα

Αναλυτές της αγοράς υποστηρίζουν ότι τα μέτρα της Γερμανίας για την απαγόρευση ακάλυπτων θέσεων σε συμβόλαια ασφάλισης κρατικού χρέους θα πετύχουν ακριβώς το αντίθετο σε σχέση με τις προθέσεις της κυβέρνησης, κλιμακώνοντας το κλίμα νευρικότητας στις αγορές. Πράγματι, το κόστος δανεισμού στην αγορά ομολόγων της Πορτογαλίας υπερδιπλασιάστηκε χθες στο πλαίσιο δημοπρασίας τίτλων που λήγουν τον Φεβρουάριο του 2011, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης. Σημειώθηκε, μάλιστα, μείωση της ζήτησης, με τις εντολές αγοράς να υπερβαίνουν κατά 2,3 φορές την προσφορά, μια αναλογία μικρότερη του αντίστοιχου 3,1 που είχε σημειωθεί τον Μάρτιο.

Την ίδια ώρα, σε δημοπρασία γερμανικών κρατικών ομολόγων, που έλαβε, επίσης, χώρα χθες, καταγράφηκε η χαμηλότερη απόδοση, τουλάχιστον, από το 1998, καθώς τα bund θεωρούνται πλέον ένα από τα ασφαλέστερα επενδυτικά καταφύγια. Για «ηθικοπλαστική υστερία» κατηγόρησε ο Τσαρλς Ντουμάς, επικεφαλής ερευνών της Lombart Street Research, την καγκελάριο της Γερμανίας, ενώ ψυχραιμότεροι αναλυτές σχολίαζαν πως τα γερμανικά ομόλογα ωφελούνται από το κλίμα πανικού...