25.4.11

Καπιταλιστική κρίση - update (24/04/2011)


Σαν σήμερα, 18/04/1932, η Ελλάδα κηρύσσει χρεοστάσιο

Σαν σήμερα, 18/04/1932, η Ελλάδα κηρύσσει χρεοστάσιο.
Παραθέτουμε ένα άρθρο που δίνει μια ιστορική καταγραφή της κατάστασης τότε, από τη (συντηρητική βέβαια) οπτική γωνία της "Καθημερινής":
Tα κρίσιμα χρόνια 1928-1932
ΘaNaΣHΣ KaΛaΦaTHΣ
Eπίκουρος καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς
Στις 4 Iουλίου 1928, μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Zαΐμη (27 Iουνίου), ορκίζεται κυβέρνηση Bενιζέλου. aκολουθεί διάλυση της Bουλής και προκήρυξη εκλογών για τις 19 aυγούστου. Στη φωτογραφία, η ορκωμοσία της κυβέρνησης Bενιζέλου στις 4 Iουλίου (φωτ. Δ. Γιάγκογλου. Συλλογή N. Γ. Tσάγκαρη)
H ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1928-1932 δεν μπορεί να εξετασθεί ανεξάρτητα από τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις της αμέσως προηγούμενης περιόδου που αρχίζει με τη Mικρασιατική Kαταστροφή και την είσοδο στην Eλλάδα 1,5 εκατομμυρίων προσφύγων, ούτε από εκείνες της αμέσως επόμενης περιόδου που χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα από την παλινόρθωση της βασιλευομένης δημοκρατίας.
Oλόκληρη η περίοδος του Mεσοπολέμου χαρακτηρίζεται από πολιτική αστάθεια, από αναντιστοιχία ανθρώπινων και φυσικών πόρων, από την επιβολή διαφόρου βαθμού παρεμβατικών οικονομικών μορφών, από την όξυνση και ένταση των κοινωνικών αντιθέσεων, την ανάπτυξη ισχυρών κοινωνικών αγώνων και τη δημιουργία νέων θεσμών, με εκσυγχρονιστικές αλλαγές στο κράτος, την οικονομία και την κοινωνία, μέσα σε ένα ασταθές διεθνές οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον.
H τετραετία 1928-1932 αποτελεί σε πολιτικό επίπεδο την τελευταία περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη βενιζελική πτέρυγα με επικεφαλής τον ίδιο τον Eλευθέριο Bενιζέλο. Πρόκειται για μία περίοδο που δεν διακόπτεται από τα στρατιωτικά πραξικοπήματα, τις επαναστάσεις και τις αντεπαναστάσεις, αλλά θα κλείσει με την ανατροπή της αβασίλευτης δημοκρατίας και την έναρξη ενός κύκλου πολιτικής και στρατιωτικής ανωμαλίας, που θα κλείσει με την επιβολή της δικτατορίας του I. Mεταξά. H αντίθεση βενιζελικών και βασιλικών παρά τις προσπάθειες άμβλυνσής της εξακολουθεί και σ' αυτήν την περίοδο να αποτελεί τον κύριο άξονα της πολιτικής διαμάχης, αλλά τώρα παίζουν ένα ιδιαίτερο ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις και οι βενιζελογενείς εκτός a. Παπαναστασίου ομάδες με την ανοικτή πολλές φορές αντιπαράθεσή τους με τον ίδιο τον Eλ. Bενιζέλο. aυτό το διπολικό πολιτικό σύστημα θα αισθανθεί ιδιαίτερα την πολιτική και κοινωνική πίεση από τα αριστερά του, μιας νέας μικρής αλλά με μεγάλη κοινωνική επιρροή ομάδας, εκείνης του Kομμουνιστικού Kόμματος της Eλλάδος.
Στις πλειοψηφικές εκλογές της 19ης aυγούστου 1928 η νίκη των Φιλελευθέρων υπήρξε σαρωτική: ποσοστό 61% και 226 από τις 250 έδρες της Bουλής. Στη φωτογραφία, ο Bενιζέλος διαβάζει τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του στην εναρκτήρια συνεδρίαση στις 17 Oκτωβρίου (φωτ.: Mουσείο «Iστορική Mνήμη Eλευθερίου Bενιζέλου»).
O Eλευθέριος Bενιζέλος θα αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ως νικητής των εκλογών της 19ης aυγούστου 1928, καθώς η βενιζελική παράταξη συγκέντρωσε το 61% και 223 έδρες. H άνοδος του Bενιζέλου τερματίζει μια ασταθή πολιτική περίοδο, η οποία άρχισε με τις εκλογές της 7ης Nοεμβρίου 1926, που άνοιξαν το δρόμο στη δημιουργία της οικουμενικής και των κυβερνήσεων συνασπισμού, ευρέος και στενού, απαρτιζομένων από βενιζελικά και λαϊκά στοιχεία. aπό τη Bουλή του 1926 ξεπηδούν πρώτα στις 4 Δεκεμβρίου 1926, η οικουμενική κυβέρνηση με πρόεδρο τον a. Zαΐμη που την απαρτίζουν τα τρία βενιζελογενή κόμματα (a. Παπαναστασίου - Γ. Kαφαντάρης και a. Mιχαλακόπουλος) και τα δύο αντιβενιζελικά (Λαϊκό και Eλευθερόφρονες του I. Mεταξά) και ύστερα στις 22 aυγούστου 1927 η κυβέρνηση βενιζελογενών κομμάτων και I. Mεταξά, που προέκυψε μετά την παραίτηση των βουλευτών του Λαϊκού Kόμματος στις 12 aυγούστου 1927. H τρίτη κυβέρνηση θα δημιουργηθεί ύστερα από την παραίτηση στις 3 Φεβρουαρίου 1928 του a. Παπαναστασίου. H νέα κυβέρνηση θα σχηματισθεί από τα κόμματα του Γ. Kαφαντάρη (Προοδευτικοί Φιλελεύθεροι) του a. Mιχαλακόπουλου (Συντηρητικοί Φιλελεύθεροι και του Iωάννη Mεταξά (Eλευθερόφρονες). H τετάρτη και τελευταία κυβέρνηση που θα προκύψει από τη Bουλή του 1926 θα είναι η κυβέρνηση της 4ης Iουλίου 1928, την οποία θα σχηματίσει ο ίδιος ο Eλευθέριος Bενιζέλος, ύστερα από την παραίτηση του Γ. Kαφαντάρη.
O σχηματισμός του συνασπισμού των κομμάτων της αστικής τάξης, αλλά και η αποτυχία του, με τις μορφές της οικουμενικής κυβέρνησης και του ευρέος και στενού συνασπισμού εκφράζει την αδήριτο ανάγκη να αποκατασταθεί η σταθερότητα του ίδιου, του πολιτικού και κοινωνικού συστήματος, αλλά και το δύσκολο του όλου εγχειρήματος. Tα αντιτιθέμενα συμφέροντα που εκπροσωπούσαν οι δύο βασικές πολιτικές παρατάξεις δεν μπορούσαν να γεφυρωθούν εύκολα, και ύστερα οι αντιθέσεις των a. Παπαναστασίου και Γ. Kαφαντάρη για τη δημιουργία της aγροτικής Tράπεζας, τα τραπεζικά καλύμματα, τους φόρους και την πολιτική σύγκλιση με τα αντιβενιζελικά κόμματα αντανακλούσαν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις με ισχυρό ιδεολογικό και πολιτικό υπόβαθρο.
H άνοδος του Eλ. Bενιζέλου στην εξουσία συνδυάστηκε με έναν νέο προσανατολισμό στην εξωτερική πολιτική. Στοιχεία αυτού του νέου προσανατολισμού είναι μια τάση ανεξαρτητοποίησης από τη γαλλική πολιτική και προσέγγισης με την Iταλία, και μια διευθέτηση των διαφορών με τη Γιουγκοσλαβία. aλλά η κύρια μεταβολή της εξωτερικής πολιτικής ήταν η αποκατάσταση των σχέσεων με την Tουρκία, η αναγνώριση της νέας πραγματικότητας και η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας όπως εκφράστηκε με τη συμφωνία της aγκυρας στις 30 Oκτωβρίου 1930.
aγκυρα, 30 Oκτωβρίου 1930. O Eλευθέριος Bενιζέλος και ο Tούρκος ομόλογός του Iσμέτ Iνονού σε εκτός πρωτοκόλλου φιλική συζήτηση μετά την υπογραφή του συμφώνου φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας ανάμεσα στις δύο χώρες (Mιχάλης Kατσίγερας, «Eλλάδα 20ός αιώνας - Oι φωτογραφίες», Α΄ τόμου, εκδ. «Ποταμός»).
H κυβέρνηση του Eλ. Bενιζέλου κινήθηκε μέσα από δαιδαλώδεις εξισορροπήσεις. Tα μέτρα για την αύξηση της εθνικής παραγωγής δεν φαίνεται να αποδίδουν άμεσα. Iδιαίτερες δυσκολίες ανακύπτουν μετά τα δημόσια έργα, καθώς μέσα σε συνθήκες παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, η μη επαρκής χρηματοδότησή τους οδηγεί σε σοβαρά αδιέξοδα τη χώρα.
Kάτω από αυτές τις δυσκολίες, στις 26 Mαΐου 1932 ορκίζεται η κυβέρνηση a. Παπαναστασίου. H εμπλοκή όμως με το θέμα του Nομοσχεδίου για τις «Kοινωνικές aσφαλίσεις» οδηγεί στην παραίτηση του a. Παπαναστασίου, και στις 5 Iουνίου αναλαμβάνει εκ νέου την κυβέρνηση ο Eλευθέριος Bενιζέλος για να κλείσει ο κύκλος της τετραετίας με τις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου 1932, στις οποίες η βενιζελική παράταξη αν και νικήτρια δείχνει να έχει υποχωρήσει σημαντικά σε σχέση με τις εκλογές του 1928. H νέα κυβέρνηση θα ορκιστεί στις 4 Nοεμβρίου 1932 και η χρονιά θα κλείσει με παραπέρα επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης και το ξέσπασμα μεγάλων απεργιακών κινητοποιήσεων και συγκρούσεων.
Oικονομική πολιτική και εξέλιξη οικονομικών μεγεθών
Στις αρχές του 1928 θα κατοχυρωθεί νομοθετικά η σταθεροποίηση της δραχμής που είχε επιβληθεί το 1927. H ρύθμιση του 1927 περιλάμβανε την ισορροπία των δημοσίων οικονομικών, τον διακανονισμό των χρεών, τα νέα δάνεια (όπως το τριμερές), την ίδρυση της Tραπέζης της Eλλάδος και την επιλογή των ορίων σταθεροποίησης. Mε τη ρύθμιση αυτή έχουμε μια ελαστική μορφή χρυσού κανόνα, δηλαδή κανόνας συναλλάγματος χρυσού και ορίζεται η αγορά 1.000 γραμμαρίων χρυσού με 51.212 δραχμές. Λίγο αργότερα, στα τέλη του 1929, θα αρχίσει τη λειτουργία της η aγροτική Tράπεζα της Eλλάδος με ένα σχήμα πολύ διαφοροποιημένο από εκείνο του a. Παπαναστασίου. Oλες αυτές οι θεσμικές μεταβολές δεν έγιναν χωρίς τη μεγαλύτερη πρόσδεση της ελληνικής οικονομίας στο ξένο κεφάλαιο και τη μεγάλη επιβάρυνση στο κόστος ζωής των εργαζομένων.
Στιγμιότυπο από την επίσκεψη του πρωθυπουργού Eλ. Bενιζέλου σε εργοστάσιο υφαντουργίας στον Bόλο τον Mάιο του 1931, στο πλαίσιο της πολιτικής υποστήριξης και ενίσχυσης της εγχώριας βιομηχανίας σε συνθήκες παγκόσμιας οικονομικής κρίσης (φωτ. αρχείο EΛIa).
H οικονομική πολιτική που θα επιχειρηθεί να εφαρμοστεί από τη νέα κυβέρνηση του Eλ. Bενιζέλου και που είχε ως κύριο στόχο να διατηρηθεί σταθερή η συναλλαγματική ισοτιμία της δραχμής και να εξασφαλιστεί η συνέχεια και ολοκλήρωση των μεγάλων δημοσίων έργων προσέκρουσε στις αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας και στην επιδεινούμενη από το 1929 μεγάλη οικονομική κρίση. Eτσι, αναδεικνύονταν ως βασικά στοιχεία του όλου βενιζελικού οικονομικού προγράμματος, τα δημόσια έργα και τα κρατικά δάνεια. Στον αντίποδα αυτής της πολιτικής έχουμε τις απόψεις της βενιζελογενούς αντιπολίτευσης, όπως εκφράζονταν ιδιαίτερα από τον Γ. Kαφαντάρη. Σύμφωνα με τον τελευταίο, όπως υποστηρίζουν νεότεροι ερευνητές, η ισοσκέλιση του δημοσίου προϋπολογισμού ήταν η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την προσέλευση ιδιωτικών κεφαλαίων, που θα συντελούσαν μακροπρόθεσμα στην εξισορρόπηση του εξωτερικού ισοζυγίου και στη σταθερή ισοτιμία της δραχμής.
Στο μεγαλύτερο διάστημα του Mεσοπολέμου και ιδιαίτερα από το 1923 και μετά, ο δείκτης του κατά κεφαλήν aEΠ (aκαθάριστο Eθνικό Προϊόν) σε σταθερές τιμές, σύμφωνα με νεότερες έρευνες, διακρίνεται από μια ομαλή ανοδική τάση. H τάση αυτή διακόπτεται το 1927 για να σημειωθεί ανάκαμψη από το 1928, η οποία συνεχίζεται μέχρι το 1930. Tα έτη 1931 και 1932 είναι έτη κάμψης για να αρχίσει η ανάκαμψη εκ νέου το 1933.
aυτή η έστω και διακεκομμένη επέκταση του κατά κεφαλήν aEΠ, σε σταθερές τιμές την περίοδο 1928-1932, συνοδεύεται από μια όχι αρκετά αυξημένη οικονομική δραστηριότητα, που θα ήταν ικανή να απορροφήσει πλήρως το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό των πολλών και η οποία άλλωστε κινείται σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με εκείνη της αμέσως προηγούμενης περιόδου έως και της προπολεμικής.
Tην εξεταζόμενη τετραετία στο μεγαλύτερο διάστημά της, με εξαίρεση το 1932, σύμφωνα πάντοτε με τις προηγούμενες έρευνες, οι δείκτες της αγροτικής παραγωγής σε αξία και όγκο χαρακτηρίζονται από μια φθίνουσα τάση. O συνδυασμός της πτώσης των τιμών των αγροτικών προϊόντων, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης του 1929, με τις κακές αγροτικές σοδειές της περιόδου 1929-1931, συνιστούν ένα καταλυτικό στοιχείο για την υποχώρηση της ελληνικής γεωργίας με τα επακόλουθα αρνητικά κοινωνικά αποτελέσματα και την περιορισμένη συμβολή της στην όλη αναπτυξιακή προσπάθεια. Tα μεγάλα έργα στην ύπαιθρο δεν μπορούν να αποδώσουν ακόμη, ενώ δημιουργούν πρόσθετα προβλήματα στην εξισορρόπηση του εξωτερικού ισοζυγίου και διαταραχές στη νομισματική ισορροπία, όταν την ίδια στιγμή οι πρακτικές και η συμπεριφορά του τραπεζικού συστήματος στην αγροτική περιφέρεια οδηγούν τους αγρότες στην υπερχρέωση.
Tορναδόροι σε μηχανουργικό εργοστάσιο, στην aθήνα της δεκαετίας 1930. Στα χρόνια του Mεσοπολέμου το βιοτικό επίπεδο των Eλλήνων εργατών βρισκόταν περίπου στο όριο επιβίωσης (φωτ. αρχείο Mουσείου Mπενάκη).
O βιομηχανικός τομέας φαίνεται να κινείται κατά διαφορετικό τρόπο. Kάτω από το καθεστώς του υψηλού προστατευτισμού, της στροφής του τραπεζικού κεφαλαίου στη βιομηχανία και τη μεγάλη συμπίεση του κόστους εργασίας, διακρίνεται από μια σταθερή άνοδο. O δείκτης βιομηχανικής παραγωγής με βάση το 100 το 1938, θα φτάσει το 1928 σε 59 μονάδες, το 1929 σε 61, το 1930 σε 63, το 1931 σε 65 για να πέσει το 1932 σε 61 μονάδες (σύμφωνα με τα στοιχεία του aνωτάτου Oικονομικού Συμβουλίου της Eλλάδος).
Στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης και ιδιαίτερα την περίοδο 1929-1932, οι τιμές πέφτουν στην Eλλάδα πολύ λιγότερο σε σχέση με ό,τι συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες. aυτή η αντοχή που επέδειξε η ελληνική οικονομία απέναντι στα αρνητικά αποτελέσματα της διεθνούς κρίσης ευνοεί τη νομισματική αποσταθεροποίηση, καθώς υπερτιμάται η δραχμή απέναντι στα ξένα νομίσματα. Θα είναι ακριβώς τον Σεπτέμβριο του 1931, όταν η aγγλία θα αποσυνδέσει τη λίρα από το χρυσό, αφήνοντας έτσι εκτειθειμένη την ελληνική δραχμή που ήταν προσδεμένη στο χρυσό μέσω της αγγλικής λίρας. Oι προσπάθειες του Eλ. Bενιζέλου να διατηρήσει σταθερή τη δραχμή με όσα συναλλαγματικά αποθέματα διέθετε η Tράπεζα της Eλλάδος και με την προσφυγή στο ξένο δανεισμό, αποτυγχάνουν και με τον aναγκαστικό Nόμο της 28ης Σεπτεμβρίου 1931 αίρεται de facto η σταθεροποίηση της δραχμής για να επικυρωθεί κατόπιν με το Nόμο 5422 της 26ης aπριλίου 1932, με τον οποίο καταργείται το σύστημα κανόνος συναλλάγματος χρυσού και επανέρχεται το σύστημα της αναγκαστικής κυκλοφορίας. Eνώ λίγες ημέρες αργότερα, την 1η Mαΐου 1932, η κυβέρνηση θα κηρύξει χρεοστάσιο. H Eλλάδα δεν μπορούσε πλέον να πληρώσει τα χρέη και τους τόκους της.
Mέσα σ' αυτό το πλαίσιο οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων, η σύγκρουση κεφαλαίου και εργασίας την περίοδο 1928-1932, είναι έντονη, παρατεταμένη και βίαιη και εκφράζει ανάγλυφα την τραγική κοινωνική κατάσταση κάτω από συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας, αποτυχίας του αστικού εκσυγχρονιστικού πειράματος και γενικευμένης διεθνούς οικονομικής κρίσης.
aθήνα, τέλος της δεκαετίας 1930. Tο κτίριο της Tραπέζης της Eλλάδος επί της οδού Πανεπιστημίου. H πρώτη αποκλειστικά εκδοτική τράπεζα στην Eλλάδα άρχισε τη λειτουργία της το 1928, αφού είχε προηγηθεί η συναλλαγματική και νομισματική εμπειρία των ετών 1918-1927 (φωτ.: «Tο ελληνικό χαρτονόμισμα»).
Oι απεργιακές κινητοποιήσεις, οι στάσεις, η καταστολή των κοινωνικών αγώνων και οι διώξεις επεκτείνονται τόσο στην αγροτική περιφέρεια, όσο και στο αστικό κέντρο. Σχηματικά τρεις μεγάλες ομάδες εμπλέκονται σε αυτήν την ταξική διελκυστίνδα. Tα εργατικά συνδικάτα και οι πολιτικές οργανώσεις της αριστεράς, το αστικό κράτος με τα πολιτικά του στηρίγματα και οι δυνάμεις της εργοδοσίας. Tα βενιζελικά κόμματα δεν συνιστούν ενιαία ομάδα, διακρίνονται στην κύρια πτέρυγα που εκπροσωπεί ο Eλ. Bενιζέλος και στις ομάδες της αντιβενιζελικής αντιπολίτευσης, αλλά και μέσα στις ίδιες ομάδες υπάρχουν διαφορετικές τάσεις, που άλλοτε τάσσονται υπέρ ενός ισχυρού κρατικού παρεμβατισμού και άλλοτε όχι, κάποιες φορές υιοθετούν μια εργατική πολιτική, ουδέτερη στα εργατικά συμφέροντα και άλλοτε όχι. H πολιτική των εργατικών συνδικάτων είναι περισσότερο αμυντική παρά επιθετική, παρά τον βίαιο χαρακτήρα των απεργιακών κινητοποιήσεων, που εκφράζει ένα προλεταριάτο με μικροαστικές αγροτικές παραδόσεις.
O κόσμος της εργοδοσίας όπως εκφράζεται κυρίως από την πλευρά της βιομηχανικής εργοδοσίας, διαμορφωμένος σε συνθήκες σχεδόν πρωταρχικής συσσώρευσης, μόνο μια μεταβλητή ξέρει και μπορεί να επηρεάσει, συνθλίβοντάς τη, εκείνη του κόστους εργασίας. (εννοεί ότι ρήμαξαν τους εργάτες) Mέσα σε αυτό το πλέγμα των αντιφάσεων δεν είναι τυχαίο ότι κύρια η βενιζελική πτέρυγα από τη μια προωθεί την εισαγωγή του συστήματος των κοινωνικών ασφαλίσεων και από την άλλη θεσπίζει το ιδιώνυμο.
Σε τελευταία ανάλυση, η αποτυχημένη έκβαση του αστικού εκσυγχρονισμού που επιχείρησε ο Eλ. Bενιζέλος την περίοδο 1928-1932, καταδείχνει και τα όρια και το βιώσιμο της αβασίλευτης δημοκρατίας.

...

Η Wall Street Journal για την "παγκοσμιοποίηση" και άλλες ιστορίες...


Διαβάζουμε σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της Wall Street Journal τα εξής:

Oι μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις "μετακινούν" τις προσλήψεις στο Εξωτερικό
Οι αμερικάνικες πολυεθνικές εταιρίες, οι μεγάλες εταιρείες με brand-name που προσλαμβάνουν το ένα πέμπτο του συνόλου των αμερικανικών εργαζομένων, προσλαμβάνουν διαρκώς στο εξωτερικό, ενώ προσλαμβάνουν ολοένα και λιγότερο εντός των ΗΠΑ, εντείνοντας τη συζήτηση για τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στην οικονομία της Αμερικής.

Οι εταιρείες μείωσαν τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ κατά 2,9 εκατομύρια κατά τη δεκαετία του 2000, ενώ αντίστοιχα αύξησαν τις προσλήψεις στο εξωτερικό κατά 2,4 εκατομύρια, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία από το αμερικανικό Commerce Department. Αυτό είναι μια μεγάλη αλλαγή από τη δεκαετία του 1990, όταν δημιουργούνταν θέσεις εργασίας παντού: 4,4 εκατομμύρια στις ΗΠΑ και 2,7 εκατομμύρια στο εξωτερικό.


Από το άρθρο της Wall Street Journal - με πράσινο βλέπουμε τα νούμερα για τις θέσεις εργασίας στο εξωτερικό, με μπλε για τις ΗΠΑ. Είναι φανερή η τάση του κεφαλαίου να μεταναστεύει για αλλού, όπου συμφέρει τους κεφαλαιοκράτες περισσότερο (κυρίως στην Ασία τα τελευταία χρόνια)

Η τάση υπογραμμίζει την αυξανόμενη σημασία των άλλων οικονομιών, ιδίως στην ταχέως αναπτυσσόμενη Ασία, για τις μεγάλες επιχειρήσεις των ΗΠΑ, όπως η General Electric Co, η Caterpillar Inc, η Microsoft και η Wal Mart.

Η ανάπτυξη θέσεων εργασίας στο εξωτερικό είναι ένα "ευαίσθητο θέμα" για τις εταιρείες των ΗΠΑ. Πολλές από αυτές δεν αποκαλύπτουν πόσοι από τους εργαζομένους τους είναι στο εξωτερικό. Και κάποιοι που το κάνουν δεν μιλάνε για το θέμα. "Αρνούμαστε να σχολιάσουμε το θέμα σχετικά με το που θα δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας, ή πόσους εργάτες θα προσλάβουμε", λέει η Kimberly Pineda, διευθύντρια των εταιρικών δημοσίων σχέσεων για την Oracle.
Η λεγόμενη "παγκοσμιοποίηση" είναι ένα μεγάλο ζήτημα, που το έχουμε αναλύσει πολλές φορές: Μετά την πτώση του πρώην "Ανατολικού μπλοκ", ο καπιταλισμός ενσωμάτωσε στην παγκόσμια αγορά τις περιοχές εκείνες + την Κίνα, κάτι που σημαίνει ότι πλέον εισήλθαν στην παγκόσμια αγορά εργασίας δισεκατομμύρια εργάτες, που μάλιστα ήταν και πολύ ανταγωνιστικοί λόγω (κυρίως) των χαμηλών τους μισθών. Ειδικά σε κλάδους που χρειάζονται ανειδίκευτους εργάτες, η τάση αυτή ήταν φανερή (αντίθετα, οι κλάδοι που απαιτούν πιο εκπαιδευμένους εργάτες έχουν προφανώς μια "καθυστέρηση", διότι πρώτα έπρεπε να αναπτυχθούν αρκετά χώρες όπως η Κίνα, ώστε να φτιάξουν εκπαιδευτικά ιδρύματα που να εκπαιδεύουν εργάτες σε νέες τεχνολογίες, κτλ).

Ο καπιταλισμός έχει έναν προοδευτικό χαρακτήρα στο σημείο αυτό, με την έννοια ότι καταφέρνει να ενσωματώσει με φοβερή άνεση νέες περιοχές και να "ενώσει τον κόσμο".

Το πρόβλημα βέβαια, και σήμερα αυτό είναι πιο φανερό από ποτέ, είναι ότι η παραγωγή ελέγχεται από μια χούφτα ολιγάρχες. Αυτοί πάνε όπου συμφέρει αυτούς, χωρίς να λαμβάνουν προφανώς υπόψη τους τις επιπτώσεις που θα έχει στους εργάτες η κάθε τους κίνηση. Έτσι, ο καπιταλισμός ναι μεν ενσωμάτωσε τις νέες αυτές περιοχές, ωστόσο πλέον οι εργάτες της Δύσης είναι "μη ανταγωνιστικοί", και "πρέπει" να κινεζοποιηθούν" όσο το δυνατόν περισσότερο, αν θέλουν να προτιμηθούν για επενδύσεις από τους κεφαλαιοκράτες, που είναι οι "άρχοντες της παραγωγής".

Από τη στιγμή που οι 'άρχοντες της παραγωγής" διατάζουν οι μισθοί να πέσουν σε εξευτελιστικά επίπεδα, ώστε να γιγαντωθούν τα δικά τους κέρδη, "πρέπει" να πεθάνουν μερικοί εργάτες, και οι υπόλοιποι να ζήσουν μέσα στη φτώχεια, σε συνθήκες που μέχρι τώρα οι εργάτες της Δύσης της έβλεπαν σε κανά ντοκιμαντέρ για τη φτώχεια άλλων εποχών, ή άλλων, "τριτοκοσμικών" περιοχών.

Άλλωστε, το κεφάλαιο προτιμά να αναπτύσσεται πλέον στην Ασία, όπως αναλύει στο δεύτερο μέρος του το άρθρο της Wall Steet Journal - εκεί θα βρει τους εργάτες με βελτιωμένη "αγοραστική δύναμη" στο μέλλον, ώστε να κάνουν κατανάλωση. Οι εργάτες της Δύσης πρώτα θα "κινεζοποιηθούν", και μετά βλέπουμε:
...η GE (General Electric) μείωσε τα τελευταία χρόνια το συνολικό μεγέθος του εργατικού δυναμικού της, τόσο στο εσωτερικό (στις ΗΠΑ) όσο και διεθνώς. Μεταξύ του 2005 και του 2010, ο βιομηχανικός όμιλος απέλυσε 1.000 εργαζομένους στο εξωτερικό και 28.000 στις ΗΠΑ.

Ο Jeffrey Immelt , διευθύνων σύμβουλος της GE, λέει οι περικοπές αυτές δεν αντικατοπτρίζουν μια αδυσώπητη αναζήτηση για χαμηλότερους μισθούς, ή τουλάχιστον όχι πια. "Αναπτυσσόμαστε γύρω από τις αγορές, όχι από τη φτηνή εργατική δύναμη. Η εποχή της παγκοσμιοποίησης γύρω από τη την εργατική δύναμη έχει τελειώσει", είπε σε ομιλία του στην Ουάσιγκτον τον περασμένο μήνα. "Σήμερα πάμε στη Βραζιλία, πάμε στην Κίνα, πάμε στην Ινδία, γιατί εκεί είναι οι πελάτες."

Το 2000, το 30% των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της GE ήταν στο εξωτερικό. Σήμερα, είναι το 60%. Το 2000, το 46% των εργατών της GE ήταν στο εξωτερικό. Σήμερα, είναι το 54%.
Ένα σχόλιο: Το κυνήγι για το μέγιστο ποσοστό κέρδους ποτέ δε σταματά για τον κεφαλαιοκράτη. Απλά αυτό που σιγά-σιγά γίνεται είναι πως παίζουν ρόλο και άλλα πράγματα. Την Κίνα την έχουν ήδη ενσωματώσει, έχουν ήδη χτίσει εργοστάσια εκεί, και θα συνεχίσουν να χτίζουν για πολύ ακόμα βέβαια. Απλά πλέον οι εργάτες εκεί αντιμετωπίζονται και ως οι μελλοντικοί καταναλωτές ("πελάτες"), μιας και οι εργάτες της Δύσης φτωχαίνουν, και άρα δε θα μπορούν να καταναλώνουν όπως πρώτα. Οπότε το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα πιέζει την Κίνα για αυξήσεις στους εργάτες της (ζήτημα το οποίο επίσης έχουμε δει και θα το ξαναδούμε με νεότερες εξελίξεις σε επόμενη ανάρτηση), ώστε να γίνεται εκεί όχι μόνο η παραγωγή, αλλά και η κατανάλωση.

Όσο για τη Δύση, πρώτα θα την "κινεζοποιήσουν" όσο μπορούν, και μετά θα ξαναπάνε εκεί για επενδύσεις οι "άρχοντες της παραγωγής". Αυτό τους συμφέρει, αυτό κάνουν. Όσο για τους εργάτες εκεί, ας ψοφήσουν. Αφού δε θέλουν να αναλάβουν αυτοί την παραγωγή, και δεν οργανώνονται για να επαναστατήσουν εναντίον αυτής της ολιγαρχικής βαρβαρότητας, "άντε γεια".


Μια άλλη εξέλιξη, που αξίζει πάντως να δούμε, είναι και ο προστατευτισμός, ένα ζήτημα που αρά ή γρήγορα θα γίνει κεντρικό ζήτημα (άλλο αν προς το παρόν δεν ακούγεται και τόσο πολύ).

Ο βασικότερος λόγος που ο προστατευτισμός ως θέμα "θάβεται", είναι διότι το μεγάλο κεφάλαιο (πολυεθνικές, κτλ) ΔΕ θέλει τον προστατευτισμό, διότι έχουν φύγει για Ασία και άλλες τέτοιες περιοχές, και δε θέλουν να πληρώνουν δασμούς, κτλ.

Οι μικρότερες επιχειρήσεις, το μικρό κεφάλαιο, πολύ θα ήθελε δασμούς, διότι έτσι και αλλιώς δε μπορεί να φύγει για αλλού, και τώρα αδυνατεί να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό από τα φτηνότερα made in China εμπορεύματα που εισάγονται σε όλους λίγο-πολύ τους κλάδους.

Η λύση βέβαια στην πραγματικότητα δεν είναι αυτό το πισωγύρισμα - η λύση είναι να τολμήσει επιτέλους ο εργάτης να κοιτάξει κατάματα την πραγματικότητα, και να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι όσο η παραγωγή ελέγχεται ολιγαρχικά από μια χούφτα ανθρώπους, θα οδηγούμαστε σε εντελώς ολιγαρχικές καταστάσεις.

Η λύση δεν είναι το να γυρίσουμε σε δασμούς που μετά από μερικά χρόνια θα τους καταργήσουν οι νέοι μεγαλοκεφαλαιοκράτες, και άντε πάλι απ' την αρχή (τον έχουμε ξαναδεί τον κύκλο αυτό πολλές φορές τους τελευταίους αιώνες και πλέον τον ξέρουμε "απέξω και ανακατωτά").

Αν δεν το έχετε δει, και μιας και αυτές τις μέρες ίσως να έχετε και λίγο χρόνο παραπάνω, ξαναπαραθέτουμε ένα βίντεο-συνέντευξη ενός μεγαλοβιομήχανου, του Sir James Goldsmith, από το 1994, λίγο πριν υπογραφεί η GATT, η συνθήκη που και επίσημα καταργούσε τους δασμούς. Αν δεν την έχετε δει, είναι εξαιρετική, με τον Goldsmith να εξηγεί με φοβερή απλότητα και διαύγεια το πως αυτή η κίνηση θα οδηγήσει στην κατάρρευση της Δύσης, με το κεφάλαιο να μεταναστεύει μαζικά προς Κίνα. Ο άνθρωπος έχει καλύτερη ανάλυση για αυτά που συμβαίνουν σήμερα, και τα έλεγε αυτά εδώ και 17 χρόνια. Βέβαια, ως κεφαλαιοκράτης που είναι, "αυτοπεριορίζεται' στη σκέψη τους, δεν πρόκειται δηλαδή να παραδεχτεί ότι τελικά ο καπιταλισμός οδηγείται σε τέτοιου είδους κρίσεις λόγω ακριβώς του κινήτρου που παραδέχεται ότι έχει ο κάθε κεφαλαιοκράτης να αναζητά το μέγιστο δυνατό προσωπικό όφελος, χωρίς να ενδιαφέρεται για τις επιπτώσεις αυτών των πράξεων του:


Όσο για τη λύση, η λύση είναι ελικά να πολεμήσουμε εναντίον ενός εντελώς βάρβαρου ολιγαρχικού συστήματος, που τολμά μάλιστα να αποκαλείται και "δημοκρατικό", να εξοντώσουμε τους υποστηρικτές του, και να αναλάβουμε εμείς την εξουσία ως εργάτες. Σκληρό και "αδιανόητο", αλλά...τι άλο να κάνουμε;

Ποιος εργάτης θα δεχτεί μέτρα που αφήνουν αμέτρητους εργάτες άνεργους, και μοιράζει πλούτο τρισεκατομμυρίων σε μια χούφτα ανθρώπους; Εξ ου και τελικά η αναγκαιότητα για μια εργατική επανάσταση, όσο μακρινή και αν ακούγεται, και έστω και αν ως ενδιάμεσα βήματα πράγματι ίσως να (ξανα)μπουν δασμοί, κτλ, μιας και αλλιώς οι κεφαλαιοκράτες δε μπορούν να αντισταθούν στην "έλξη" του μέγιστου δυνατού κέρδους:

ΠΟΕ: Φόβοι για προστατευτισμό
Την ανησυχία του για αναβίωση των μέτρων προστατευτισμού εκφράζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου ΠΟΕ , καθώς οι πολυετείς διαπραγματεύσεις για άρση των εμπορικών εμποδίων φαίνεται να οδηγούνται σε αδιέξοδο.

«Οι διαφορές μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών παραμένουν αγεφύρωτες» τόνισε ο επικεφαλής του ΠΟΕ, Πασκάλ Λαμί, ενώ προειδοποίησε ότι η απροθυμία των οικονομιών να καταλήξουν σε ένα συμβιβασμό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την παγκόσμια ανάπτυξη και ευημερία.

Αξιωματούχοι του ΠΟΕ και εκπρόσωποι των κρατών-μελών παραδέχονται πλέον ανοιχτά ότι νομικά κείμενα εκατοντάδων σελίδων και άλλα έγγραφα, που είχαν ως στόχο να δώσουν νέα πνοή στο γύρο της Ντόχα, οδηγώντας σε μία παγκόσμια συμφωνία απελευθέρωσης εμπορίου έως τα τέλη του έτους, έχουν μάλλον τα αντίθετα αποτελέσματα.

Οι αντιπαραθέσεις μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων οικονομιών οξύνονται, αντί να αμβλύνονται.
Αυτό έγινε και με τον προστατευτισμό που εφάρμοσαν στο Μεγάλο Κραχ του 1929, καθώς ο κάθε ιμπεριαλιστής κοίταζε τη δική του ανάπτυξη εις βάρος των άλλων, και τελικά στο τέλος έκαναν έναν πόλεμο, έστειλαν τους εργάτες να πολεμήσουν ο ένας τον άλλο (μαζικός αποδεκατισμός πληθυσμού), και έτσι μπόρεσαν να ξαναρχίσουν να αναπτύσσονται, με λιγότερους εργάτες και εργοστάσια να παράγουν πολεμοφόδια, κτλ.


«Εφιαλτικό» το πρόβλημα της ανεργίας
Αύξηση 18,77% των εγγεγραμμένων ανέργων τον Μάρτιο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2010

Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει το πρόβλημα της ανεργίας, ενώ απογοητευτικές είναι οι προβλέψεις για το μέλλον. Ήδη οι άνεργοι τους πρώτους μήνες του έτους ξεπέρασαν τις 700.000 και ποσοστό της ανεργίας τον Δεκέμβριο του 2010 έφθασε το 14,8%, όταν ο προϋπολογισμός του 2011 προέβλεπε ανεργία της τάξεως του 15,5%. Όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στην άποψη ότι οι διαστάσεις του προβλήματος θα ξεπεράσουν κατά πολύ τις τρέχουσες προβλέψεις, εντός του έτους, ενώ οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διατυπώνουν «εφιαλτικές προβλέψεις».
Θαυμάσια! Όσο ο εργάτες δεν οργανώνονται για να πολεμήσουν, τόσο θα απελπίζονται, και άρα τόσο πιο δεκτικοί θα γίνουν στην "κινεζοποίηση" τους, ώστε να ξανάρθουν μετά οι "σωτήρες" κεφαλαιοκράτες και να κάνουν ξανά επενδύσεις, με μισθούς και συνθήκες εξαθλίωσης όμως...


Για το τέλος, και μια είδηση ακόμα από τις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα από τη μοναδική βιομηχανία που τους έχει απομείενι ακμαία: Την πολεμική βιομηχανία.

Η Lockheed Martin λοιπόν ανακοίνωσε, όπως μας λέει το bloomberg, ότι το λειτουργικό κόστος του F-35 θα είναι ακόμα πιο υψηλό απ' ότι νόμιζαν, ξεπερνώντας το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.

Αυτή η είδηση βέβαια εκ πρώτης όψεως δεν πολύκολλάει με το υπόλοιπο άρθρο μας. Ωστόσο, την παραθέτουμε για να δείξουμε ότι το μοναδικό πράγμα που φτιάχνουν πλέον οι ΗΠΑ είναι τα όπλα. Την ίδια στιγμή που 45 εκατομμμύρια Αμερικάνοι ζουν με κουπόνια σίτισης, η ανεργία αυξάνεται διαρκώς, το οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ είναι άθλια, ξοδεύουν αμύθητα ποσά για όπλα, δείχνοντας ότι "κατά βάθος", οι ΗΠΑ δεν ετοιμάζονται για "ειρήνη", αλλά για πόλεμο. Αυτό είναι το μοναδικό πράγμα που τους μένει - οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και ιδεολογικά έχουν χρεωκοπήσει. Τι άλλο μπορούν να κάνουν, εκτός από πόλεμο;

Κίνα και οικονομία


Αυτό το διάγραμμα, αν και λιγάκι παλιό (είναι από το 2009), δείχνει με πολύ ξεκάθαρο τρόπο το λεγόμενο "εμπορικό ισοζύγιο" των ΗΠΑ, το οποίο είναι αρνητικό: Οι ΗΠΑ εξάγουν πολύ λιγότερα από αυτά που εισάγουν (κυρίως από την Κίνα, γι' αυτό και το διάγραμμα επικεντρώνεται μόνο σε αυτά τα δύο κράτη). Έτσι, το έλλειμμα των ΗΠΑ έχει φτάσει στα ύψη. Και παράλληλα η Κίνα έχει συσσωρεύσει πάνω από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια ως πληρωμή για τις εξαγωγές εμπορευμάτων που έχει κάνει προς την Αμερική.

Την ίδια ώρα, έχουμε δει ότι οι ΗΠΑ τυπώνουν πλέον τεράστια ποσά, πληθωρίζοντας έτσι το δολάριο, ώστε να χρηματοδοτήσουν τα "πακέτα σωτηρίας" των χρεωκοπημένων τραπεζών.

Έτσι όμως πέφτει η αξία του δολαρίου, και προφανώς κανένα δε θέλει να πληρώνεται και να κατέχει ένα νόμισμα που η αξία του πέφτει, ειδικά αν θέλει να το χρησιμοποιήσει και ως αποθήκη του συσσωρευμένου πλούτου του, και όχι μόνο ως μέσο συναλλαγών.

Η Κίνα έχουμε δει εδώ και χρόνια ότι προσπαθεί να επενδύσει τα δολάρια της σε αγορά γης, υποδομών, πετρελαίου, πρώτων υλών, ορυχείων, χρυσού, κτλ. Βέβαια, είναι στην πραγματικότητα αδύνατον για την Κίνα να επενδύσει όλα της τα δολάρια μονομιάς σε κάτι άλλο, διότι αυτό θα προκαλούσε πανικό στις διεθνείς χρηματαγορές, με το δολάριο να καταρρέει άμεσα (υπερπληθωρισμός), χωρίς καν να προλάβει ούτε η Κίνα να ξεπουλήσει όλα της τα δολάρια.

Σε χθεσινό άρθρο της, η κινεζική εφημερίδα Xinhua αναφέρθηκε στο θέμα, και στον προβληματισμό των Κινέζων αξιωματούχων, που θεωρούν ότι έχουν "υπερβολικά πολλά" δολάρια, και αναζητούν τρόπους να ξεφύγουν, επενδύοντας το συσσωρευμένο πλούτο τους αλλού. Εδώ και η σχετική είδηση από το zerohedge:
China's foreign exchange reserves increased by 197.4 billion U.S. dollars in the first three months of this year to 3.04 trillion U.S. dollars by the end of March.

Xia Bin, a member of the monetary policy committee of the central bank, said on Tuesday that 1 trillion U.S. dollars would be sufficient. He added that China should invest its foreign exchange reserves more strategically, using them to acquire resources and technology needed for the real economy.
Όπως μεταξύ σοβαρού και αστείου παρατηρεί και το zerohedge στο άρθρο του, η Κίνα σκέφτεται δηλαδή το πως θα ξεφορτωθεί 2 τρις $, ποσό ίσο με το ποσό των δολαρίων που έχει εκτυπώσει η Αμερική από το πουθενά από τότε που ξέσπασε η κρίση.

Οπότε ο μόνος αγοραστής για τα αμερικανικά ομόλογα θα είναι τελικά...η ίδια η Αμερική! (σημείωση: μεγάλος αογραστής αμερικανικών ομολόγων είναι και η Ιαπωνία, που όμως, ειδικά και μετά το συμβάν στη Φουκοσίμα, έχει σοβαρότατα προβλήματα, και όχι μόνο δεν πρόκειται να αγοράζει ομόλογα, αλλά...θα πουλήσει και αυτή τα ομόλογα που έχει, διότι χρειάζεται το χρήμα για να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της)


Όπως άλλωστε έχουμε ξαναπεί, ο τρόπος με τον οποίο η Αμερική τυπώνει χρήμα από το πουθενά, είναι απλά το να αγοράζει μόνη της τα ομόλογα της - ήδη κατέχει περισσότερα ομόλογα από την Κίνα. Μόνο που προφανώς αγοράζει ομόλογα με λεφτά που δεν υπάρχουν, πληθωρίζοντας το δολάριο. Ποιος θέλει ένα νόμισμα που διαρκώς υποτιμάται όμως; Κανένας.

Στην Κίνα πάντως, επενδύονται διαρκώς φρέσκα κεφάλαια, και υπάρχουν πολύ μεγάλοι ρυθμοί ανάπτυξης. Έρχονται διαρκώς φρέσκα δολάρια από το εξωτερικό, ενώ και η Κίνα ρίχνει χρήμα στην αγορά προκειμένου να "κινηθεί". Έτσι άλλωστε διατηρεί υπό έλεγχο την ανεργία, μόνο που, όπως επίσης έχουμε ξαναδεί, οι μισθοί των εργατών εκεί είναι τόσο χαμηλοί που δεν τους φτάνουν για να αγοράσουν όλα αυτά που παράγουν. Υπάρχουν ολόκληρες πόλεις-φαντάσματα, πόλεις δηλαδή που χτίστηκαν από τους εργάτες, αλλά μετά τα σπίτια έμειναν άδεια, διότι κανείς δεν έχει χρήματα για να τα αγοράσει.

Επειδή όμως και η Κίνα δε θα μπορεί για πολύ ακόμα να εξάγει τα εμπορεύματα που παράγονται εκεί προς της χώρες της Δύσης (όπου οι "καταναλωτές" φτωχαίνουν διαρκώς), βρίσκεται και αυτή σε σταυροδρόμι: Δε θέλει προφανώς να αυξήσει τους μισθούς των εργατών, ούτε να ανατιμήσει το γουάν, διότι έτσι θα χάσει κάπως το λεγόμενο "ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα", δηλαδή τη φτηνή εργατική δύναμη. Αν δεν το κάνει όμως, τα εμπορεύματα που παράγουν οι εργάτες θα μένουν απούλητα, οι εργάτες θα είναι ολοένα και πιο δυσαρεστημένοι, κτλ.


Στην Κίνα οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν τον Μάρτιο κατά 5,4% σε ετήσια βάση (πληθωρισμός)

Ας δούμε και ένα "φρέσκο" άρθρο της "Ελευθεροτυπίας" σχετικά με το θέμα, που πλέον αρχίζει να εμφανίζεται πιο συχνά στα mainstream ΜΜΕ, και θα μας απασχολήσει ακόμα περισσότερο όταν γίνει ακόμα πιο έντονο:
Στην Κίνα οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν τον Μάρτιο κατά 5,4% σε ετήσια βάση, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τον Ιούλιο του 2008, ενώ στην Ινδία ο δείκτης τιμών χονδρικής πώλησης, ο βασικός δείκτης που μετρά τον πληθωρισμό, αυξήθηκε κατά 8,98% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο. Οι τιμές των τροφίμων στην Κίνα σε δώδεκα μήνες αυξήθηκαν κατά 12%.

Οι ανησυχίες για την αύξηση του πληθωρισμού εστιάζονται περισσότερο την Κίνα, τη δεύτερη πλέον μεγαλύτερη μετά τις ΗΠΑ οικονομία. Αναγκάζουν τη χώρα να προχωρήσει σε αυξήσεις μισθών προκειμένου να αποφευχθούν, κοινωνικές εντάσεις. Αυτές όμως ανεβάζουν το κόστος παραγωγής και μεταφέρουν τον πληθωρισμό, μέσω των ευρωπαϊκών και αμερικανικών πολυεθνικών στη Δύση. (εννοεί ότι οι τιμές των προιόντων αυξάνονται, αν και για αυτό υπεύθυνη είναι περισσότερο η Αμερική, που εκτυπώνει διαρκώς πληθωριστικό χρήμα και το δίνει στις τράπεζες, ώστε να μην καταρρεύσει το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα)

Η πολιτική αύξησης των μισθών αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς στην Κίνα τον τελευταίο καιρό είχαμε έντονες απεργιακές κινητοποιήσεις, που ανάγκασαν αρκετές εταιρείες να αυξήσουν τους πολύ χαμηλούς μισθούς των υπαλλήλων τους.

Ταυτόχρονα η κυβέρνηση του Πεκίνου έχει αυξήσει τις αγροτικές επιδοτήσεις και προσπαθεί να επιβάλει στις κινεζικές επιχειρήσεις να μην αυξάνουν τις τιμές. Παράλληλα προχώρησε την προηγούμενη εβδομάδα σε αύξηση για τέταρτη φορά μέσα σε ένα χρόνο του αποθεματικού ασφαλείας των τραπεζών στο 20,5%, προσπαθώντας να αποτρέψει τη ροή ζεστού χρήματος, που δημιουργεί πληθωριστικές πιέσεις. (θέλει δηλαδή να αναγκάσει τις τράπεζες να μη δανείζουν πολύ, διότι τα δάνεια αυτά χρησιμοποιούνται πχ για να χτιστούν σπίτια, κτλ, την ίδια ώρα που αυτά τα σπίτια όμως δε μπορούν να αγοραστούν, δημιουργώντας τη λεγόμενη "φούσκα"). Αν βέβαια οι τράπεζες δε δανείσουν, και δε χτιστούν τα σπίτια, τότε οι οικοδόμοι, πολιτικοί μηχανικοί, κτλ θα μείνουν άνεργοι (η αγορά δε θα "κινηθεί" αρκετά))

Τα συναλλαγματικά αποθέματα της Κίνας ξεπέρασαν τα τρία τρισ. δολάρια, το πρώτο τρίμηνο, αύξηση που οφείλεται κατά τους οικονομολόγους σε μεγάλο βαθμό στην εισροή κερδοσκοπικών κεφαλαίων, η οποία έχει δημιουργήσει συμπτώματα φούσκας στην αγορά ακινήτων. Η μέση τιμή ενός διαμερίσματος στο κέντρο της Σαγκάης ξεπερνάει τα 500.000 δολάρια (350.000 ευρώ), ενώ και σε μικρότερες πόλεις η τιμή ενός τυπικού σπιτιού είναι 25 φορές πάνω από το μέσο ετήσιο εισόδημα των κατοίκων.

Αναπτυξιακό πακέτο

Η τρέχουσα κινεζική υπερανάπτυξη -το κινεζικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 9,7% το πρώτο τρίμηνο φέτος, από 9,8% το τελευταίο τρίμηνο του 2010- ξεκίνησε στις αρχές του 2009, στη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όταν το Πεκίνο ανακοίνωσε πακέτο 586 δισ. δολαρίων για την ανάπτυξη της οικονομίας και ενθάρρυνε τις κρατικές τράπεζες να προχωρήσουν σε δανεισμό ρεκόρ. Το κινεζικό πακέτο «απάλυνε» τις επιπτώσεις της κρίσης στην παγκόσμια οικονομία, ενώ η Κίνα τώρα πιέζεται από τις ΗΠΑ και τους εμπορικούς της εταίρους να στραφεί στην εγχώρια ανάπτυξη, για να βοηθήσει τη ζήτηση αμερικανικών και ευρωπαϊκών προϊόντων.
Αυτά όμως δε γίνονται "έτσι απλά"...


Φωτογραφία από απεργία στην Κίνα, στην οποία είχαμε και συγκρούσεις: Οδηγοί φορτηγών διαμαρτύρονται για τις διαρκείς αυξήσεις στα καύσιμα (πληθωρισμός)

Clashes erupt in Shanghai as truck drivers strike near port
A two-day strike over rising fuel prices turned violent in Shanghai on Thursday as thousands of truck drivers clashed with police, drivers said, in the latest example of simmering discontent over inflation.

The drivers, who blocked roads with their trucks, had stopped work on Wednesday demanding the government do something about rising fuel costs, workers said.

"I want the government to stand up to solve our problems because we cannot take this anymore. We are unable to bear the cost of operating now," said a driver surnamed Chen, 33, a native of Henan province who has been driving for eight years.

Police arrested at least six people and beat up some protesters with batons, said Chen and another driver also surnamed Chen, 35. They declined to give their full names or the name of their company for fear of reprisals.

Both drivers, who work for a small transport company, showed photographs to two Reuters reporters of police carrying a man with a bloodied head, with his wife and daughter at his side.

The strikes and protests, if they continue, could become a worry for the ruling Chinese Communist Party, which fears public discontent that could erode its authority and alarm investors.

Workers say their wages have not kept up with rising prices.

The 33-year-old Chen said his disposable income had fallen to 4,000 yuan (370.28 pounds) a month, from 6,000 to 7,000 yuan a month last year.
Η Κίνα δέχεται να δώσει αυξήσεις, μπας και οι εργάτες εκεί μπορέσουν να καταναλώσουν περισσότερο. Για να δούμε:

China vows to double workers' pay in 5 years
China is striving to increase the average wages by 15 percent each year in a bid to double workers' pay by the end of 2015, a senior labor official has said.

Ο χρυσός "χτυπάει καμπανάκια" - ακούει κανείς;


Λόγω ενός οικογενειακού συμβάντος, είχα μέρες να μπω στο ίντερνετ και να δω ειδήσεις, κτλ - και για τις επόμενες μέρες γενικώς δε θα προλάβω να κάνω σχεδόν τίποτα στον υπολογιστή.

Οπότε τώρα απλά επωφελούμαι από την αργία των χριστιανών που σήμερα κάνουν την καθιερωμένη πορεία-κηδεία τους στους δρόμους όλων των πόλεων, νομίζοντας οι πολιτικά αμόρφωτοι αυτοί και κακόμοιροι άνθρωποι ότι έτσι θα λύσουν τα προβλήματα τους.

Έτσι και αλλιώς "χαμός" γίνεται, και τα θέματα είναι άπειρα - όρεξη και χρόνο να έχεις, και μπορείς να γράφεις όλη μέρα χωρίς καν να έχεις γράψει ούτε τα μισά.

Αποφάσισα να (ξανα)γράψω για μία από τις σημαντικότερες όψεις της κρίσης, που η αριστερά αρνείται πεισματικά να την αναλύσει (διότι δεν μπορεί - είναι ψιλοάχρηστη και γι' αυτό προτιμά πιο δευτερεύοντα ζητήματα).

Ώρες-ώρες νοιώθω ότι έχω αποτύχει πλήρως, με την έννοια ότι "μόνος μου τα λέω, μόνος μου τα ακούω" - η αριστερά απλά δεν εκφέρει καμία άποψη επί του θέματος (για τους υπόλοιπους δε σχολιάζω καν, έτσι και αλλιώς μερικοί βολεύονται από το "σκοτάδι" που επικρατεί [και] σε αυτό τον τομέα, ενώ μερικοί είναι τόσο χαζεμένοι που χρησιμοποιούν "επιχειρήματα" του στιλ "επί ΝΔ είχαμε πιο φτηνή βενζίνη σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ, άρα ψηφίστε ΝΔ" (ναι, υπάρχουν και αυτά αν ψάξετε στο ιντερνετ). Οι άνθρωποι αυτοί είναι τυφλωμένοι στο τάδε κόμμα, και εννοείται ότι δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα, και την κίνηση των κυβερνήσεων να τυπώνουν νόμισμα με τη σέσουλα, πληθωρίζοντας-υποτιμώντας το (κάτι που σημαίνει πως η ισοτιμία του πετρελαίου, του χρυσού, κτλ ανεβαίνει, ή, για να το πούμε και πιο σωστά, τα νομίσματα πέφτουν).

Πρόσφατα, είχα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη, για μια βιβλιοπαρουσίαση, και έμεινα στο σπίτι δύο φίλων, του Στέλιου και της αδελφής του της Τζούλιας. Εκεί, ο Στέλιος μου έδειξε ένα βιβλιαράκι που είχε, με τίτλο "Το κεφάλαιο του Μαρξ για αρχάριους", το οποίο δεν είχε κείμενο, μόνο εικόνες με λεζάντες. Με μια γρήγορη ματιά που του έριξα, μου φάνηκε καλό - και μου έκανε εντύπωση, για να έρθουμε και στο θέμα μας, που ακόμα και αυτό το βιβλίο για αρχάριους είχε ξεχωριστό κεφάλαιο για το χρυσό, και το ρόλο του στο καπιταλιστικό σύστημα. Και αυτό διότι όντως ο Μαρξ αντιλαμβανόταν ότι ο χρυσός είναι το "υπερ-εμπόρευμα", είναι δηλαδή το εμπόρευμα εκείνο που αγοράζει όλα τα υπόλοιπα, είναι το πραγματικό χρήμα στον καπιταλισμό. Άλλωστε, ο χρυσός χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια από όλα λίγο-πολύ τα συστήματα που βασίζονται σε χρήμα. Η σημερινή αριστερά παρόλα αυτά..."σφυρίζει αδιάφορα" για το θέμα.

Έχουμε πολλές φορές εδώ και χρόνια δει τη νομισματική ιστορία του κόσμου στη μεταπολεμική εποχή (Μπρέτον Γουντς, κατάργηση του κανόνα του χρυσού από το Νίξον, πετρελαική κρίση του 1973, κτλ).

Έχουμε δει ότι οι ΗΠΑ στο Μπρέτον Γουντς, εκμεταλλευόμενες τη συντριπτική υπεροπλία τους έναντι των υπόλοιπων ιμπεριαλιστών, επέβαλλαν το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, και ισοδύναμο με το χρυσό, με μια σταθερή μεταξύ τους ισοτιμία.

Όσο όμως περνούσαν τα χρόνια, οι ΗΠΑ αναγκάζονταν να τυπώνουν ολοένα και πιο πολλά δολάρια (δίλημμα Τρίφιν), και στο τέλος απλά αδυνατούσαν να κρατήσουν σταθερή την ισοτιμία ανάμεσα στο (σταθερό) χρυσό, και το (διαρκώς πληθωριζόμενο) δολάριο. Έτσι, κατήργησαν τον "κανόνα του χρυσού", ώστε να τυπώνουν ελεύθερα όσα δολάρια ήθελαν. Έτσι φτάσαμε και στη λεγόμενη "πετρελαική κρίση" το 1973, με τους πετρελαιάδες να αρνούνται να πουλάνε πετρέλαιο σε δολάρια (που διαρκώς θα έχαναν την αξία τους), και ζητούσαν να πληρώνονται σε χρυσό. Κάτι αντίστοιχο ζούμε και σήμερα, ως συνέχεια εκείνης της εποχής. Και μάλλον οι πετρελαιάδες δε θα δέχονται για πάντα να πληρώνονται σε κάτι που διαρκώς υποτιμάται...:

Έχουμε δει ότι η ενσωμάτωση της Κίνας στην παγκόσμια αγορά οδήγησε στο να μεταφερθεί το βιομηχανικό κεφάλαιο εκεί, αφήνοντας τη Δύση χωρίς παραγωγικό ιστό. Οι τράπεζες υποκατέστησαν τη φυγή αυτή των βιομήχανων, παρέχοντας άφθονη "ρευστότητα" (δάνεια). Τα δάνεια αυτά όμως δε μπορούν πλέον να αποπληρωθούν, άρα: Οι τράπεζες ζητούν τρισεκατομμύρια επί τρισεκατομμυρίων σε "πακέτα σωτηρίας", ρημάζοντας τους λαούς, ενώ βέβαια οι βιομήχανοι αρνούνται να επενδύσουν τα κεφάλαια τους στη Δύση αν δε "κινεζοποιηθούν" αρκετά οι εργάτες της Δύσης.

Έτσι, οι κυβερνήσεις

(α) τυπώνουν χρήμα με τη σέσουλα, γιατί όσα και αν αρπάζουν από τους λαούς δε φτάνουν, και πρέπει να τυπώσουν κι άλλα για να διασώσουν τις τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι τα νομίσματα πέφτουν διαρκώς σε αξία έναντι του χρυσού

(β) ψηφίζουν μέτρα "λιτότητας", ώστε οι εργάτες να γίνουν πιο "ανταγωνιστικοί", για να επενδύσουν οι βιομήχανοι.

Ως τότε, πολλά κεφάλαια απλά δεν επενδύονται (διότι δεν υπάρχει προοπτική κέρδους για τον κεφαλαιοκράτη, υπάρχει μεγάλη "αβεβαιότητα" στην αγορά). Αυτό αυξάνει την ανάγκη των κεφαλαιοκρατών για να βρουν μια αποθήκη του συσσωρευμένου πλούτου τους, για όταν ξανα-υπάρξει η προοπτική "ανάπτυξης" (όταν δηλαδή οι εργάτες έχουν "κινεζοποιηθεί" αρκετά). Όμως, τα νομίσματα δεν κάνουν για αυτή τη δουλειά, διότι διαρκώς υποτιμούνται. Κάνουν μόνο για συναλλαγές, όχι για φύλαξη-αποθήκευση πλούτου. Έτσι, ξαναγυρίζουν στον "ξεπερασμένο" χρυσό, που δεν αυξάνει τον πλούτο τους, αλλά τουλάχιστον παραμένει σταθερός.

Ήδη πολλοί λένε "ποιος θα το φανταζόταν ότι ο χρυσός θα ξεπερνούσε και τα 1500$ / ουγγιά" - και στο μέλλον πολλοί περισσότεροι θα πουν ακόμα περισσότερα και θα κοιτούν με έκπληξη νέα ρεκόρ, την ίδια ώρα που τα νομίσματα που έχουν στις τσέπες τους θα έχουν ολοένα και πιο μικρή "αγοραστική δύναμη"...

Να δούμε αν η αριστερά θα πάρει και αυτή χαμπάρι τίποτα ή όχι:

Jurassic park toilet scene - αξίζει να το δείτε


Ας δούμε και μερικά από τα νεότερα στο νομισματικό επίπεδο:


Νέο ιστορικό ρεκόρ για το χρυσό (πάνω από το "ψυχολογικό όριο" των 1500$- δηλαδή νέο αρνητικό ρεκόρ για το δολάριο, για να τα λέμε και πιο σωστά

Κι άλλοι καπιταλιστές προτιμούν να αποθηκεύσουν τον πλούτο τους σε χρυσό:

A Golden Tipping Point: University of Texas Takes Delivery Of $1 Billion In Physical Gold
Tipping points are funny: for years, decades, even centuries, the conditions for an event to occur may be ripe yet nothing happens. Then, in an instant, a shift occurs, whether its is due a change in conventional wisdom, due to an exogenous event or due to something completely inexplicable.

That event, colloquially called a black swan in recent years, changes the prevalent perception of reality in a moment. This past week, we were seeing the effect of a tipping point in process, with gold prices rising to new all time highs day after day, and the price of silver literally moving in a parabolic fashion.

What was missing was the cause. We now know what it is: per Bloomberg: "The University of Texas Investment Management Co., the second-largest U.S. academic endowment, took delivery of almost $1 billion in gold bullion and is storing the bars in a New York vault, according to the fund’s board."
Στη Λευκορωσία, η κεντρική τράπεζα της χώρας σταμάτησε να πουλά χρυσό, διότι όλοι οι Λευκορώσοι πήγαιναν να αγοράσουν χρυσό, διότι ανέμεναν ότι το νόμισμα τους θα υποτιμηθεί, και έτρεξαν να φυλάξουν τα λεφτά τους, αγοράζοντας χρυσό. Δεν αποκλείεται τα επόμενα χρόνια να τα δούμε και αλλού αυτά:

Belarus Central Bank Halts Sales of Gold for Roubles
Belarus' central bank has stopped selling gold to local retail customers for Belarussian roubles it said on Friday, after demand for precious metals soared due to expectations of a currency devaluation.

The bank did not explain its decision.

Belarus is in talks with Russia on a $3 billion bailout package that Minsk hopes will help it avoid a painful devaluation of the rouble and offset the large current account deficit.

Belarussians bought 470 kilograms of gold from the central bank last month, up from 209 kilograms in January and February together, as they sought to protect their savings.

Analysts say that Belarus will have to eventually devalue the rouble by about 20-30 percent even if it receives aid from Moscow. However, the central bank has said it would not make any such moves until late April.


Νέο ρεκόρ και για το ασήμι, που τα πηγαίνει ακόμα καλύτερα. Μακροπρόθεσμα βέβαια, αν όταν ο χρυσός ξαναεπιστρέψει και επισημα στην παγκόσμια νομισματική σκηνή, τότε ο χρυσός θα τα πάει καλύτερα, διότι οι κεντρικές τράπεζες έχουν σήμερα μόνο χρυσό, το ασήμι είναι πολύ λίγο (ποσοτικά) για να χρησιμοποιηθεί ευρέως νομισματικά και οι κεντρικές τράπεζες δεν το συσσωρεύουν πλέον, σε αντίθεση βέβαια με το χρυσό που το κρατούν στα θησαυροφυλάκια τους)

Σε χαμηλό 3ετίας το δολάριο
Οι αναλυτές δεν αποκλείουν μάλιστα περαιτέρω πτώση του δολαρίου σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Ο Πούτιν ειρωνεύεται το έλλειμμα των ΗΠΑ
Ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, χλεύασε το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον ότι κατακλύζει τις παγκόσμιες αγορές με υποτιμημένα δολάρια.

«Δείτε το εμπορικό ισοζύγιό τους, το δημοσιονομικό έλλειμμα, το χρέος των ΗΠΑ», είπε ο Πούτιν παρουσιάζοντας τον ετήσιο απολογισμό της κυβέρνησης στους βουλευτές της Δούμας.

«Εμείς δεν έχουμε τίποτα τέτοιο και ελπίζω ότι αυτό δεν θα μας συμβεί ποτέ», πρόσθεσε, καταχειροκροτούμενος από τους βουλευτές.

«Για αυτούς όμως είναι πιο εύκολο. Το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να τυπώσουν χρήμα», είπε ο Πούτιν, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον ότι «συμπεριφέρεται σαν χούλιγκαν», κατακλύζοντας τις αγορές με υποτιμημένα δολάρια.

Την Δευτέρα, ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's εκτίμησε ως «σταθερή» προς «αρνητική» την προοπτική του χρέους των ΗΠΑ.
Για την εκτίμηση της S&P, εντάξει, προκάλεσε απ' ότι κατάλαβα μεγάλη αίσθηση, αν και προφανώς είναι απλά "η κορυφή του παγόβουνου" (η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη, απλά οι "οίκοι" αυτοί δε θέλουν να το πουν).

Δείτε το παρακάτω πολύ σύντομο (1,30 λεπτό) χιουμοριστικό βιντεάκι επί του θέματος, είναι πολύ καλοφτιαγμένο:


Για το τέλος, όσοι θέλετε να διαβάσετε κάτι παραπάνω, μια πολύ καλή συνέντευξη του μεγαλοεπενδυτή Jim Sinclair για το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα - αξίζει να διαβαστεί:
http://www.kitco.com/ind/Hera/apr202011.html

...


του ciaoant1

No comments: