16.3.12

Η επόμενη μέρα της μεγαλύτερης αναδιάρθρωσης χρέους στην Ιστορία

The Economist

Μετά μία επίπονη διαδικασία, η πλειοψηφία των ιδιωτών ομολογιούχων είχε συμφωνήσει μέχρι τις 9 Μαρτίου να ανταλλάξει τα ελληνικά ομόλογα με καινούργια ομόλογα μεγαλύτερης διάρκειας για λιγότερο από το μισό της ονομαστικής τους αξίας και με χαμηλότερο επιτόκιο. Η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους στην ιστορία επέτρεψε στην Ελλάδα να σβήσει σχεδόν 100 δισ. ευρώ από τα συνολικά χρέη ύψους 350 δισ. Εκτός αυτού, θα αποτελέσει την πρώτη δοκιμασία της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος στη διαδικασία καταβολής πληρωμών των ασφαλίστρων κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (CDS). Οι κάτοχοι ομολόγων αξίας 152 δισ. ευρώ από το σύνολο των κρατικών ομολόγων ύψους 177 δισ. ευρώ που που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο υπέγραψαν τη συμφωνία. Οι υπόλοιποι, αυτοί δηλαδή που δεν ανταποκρίθηκαν στο πρόγραμμα ανταλλαγής και οι κάτοχοι ομολόγων αξίας εννέα δισ. ευρώ που αρνήθηκαν να συμμετάσχουν, αναγκάστηκαν να δεχτούν τη συμφωνία. Εκτός αυτού, οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων αξίας 20 δισ. ευρώ από τα συνολικά 29 δισ. ομολόγων που έχουν εκδοθεί βάσει του βρετανικού δικαίου συμφώνησαν στην ανταλλαγή.
Η απειλή του καταναγκασμού μπορεί να εξηγήσει το γιατί οι μεγάλοι ομολογιούχοι, όπως οι τράπεζες και τα συνταξιοδοτικά Ταμεία, επέλεξαν να μην αμφισβητήσουν τους όρους του προγράμματος ανταλλαγής. Ωστόσο, η Ελλάδα χρειαζόταν να επιτύχει ένα ποσοστό συμμετοχής κοντά στο 100% προκειμένου να ξεκλειδώσει το δεύτερο πακέτο διάσωσης. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να επιβάλει τη συμφωνία στη μικρή ομάδα «ανταρτών», γεγονός που την κατέστησε με τη σειρά του ως μη εθελοντική. Αυτό προκάλεσε ένα «πιστωτικό γεγονός» και ξεκίνησε μία διαδικασία που θα οδηγήσει στις πληρωμές των cds επί των ελληνικών ομολόγων αργότερα αυτού του μήνα.
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές δέχθηκαν τα νέα με αδιαφορία, παρ’ όλο που εδώ και μήνες οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναφέρονταν με τρόμο στο ενδεχόμενο μιας κρατικής χρεοκοπίας εντός της Ευρωζώνης. Η αγωνία τους πήγαζε εν μέρει από τις προηγούμενες δεσμεύσεις ότι η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει ή θα αναδιαρθρώσει τα χρέη της. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ήταν επίσης ανήσυχοι να μην πυροδοτήσουν πληρωμές προς τους «κερδοσκόπους» που είχαν στοιχηματίσει στη χρεοκοπία της χώρας.
Φυσικό, αλλά όχι άστοχο. Η ονομαστική αξία των ελληνικών ομολόγων που έχουν ασφαλιστεί από CDs υπολογίζεται κοντά στα 69 δισ. δολ, σύμφωνα με τη DTCC. Ομως, οι τράπεζες και τα hedge funds έχουν προχωρήσει σε αντισταθμιστικές κινήσεις, έχοντας εκδώσει μερικά cds και έχοντας αγοράσει κάποια άλλα. Οταν αυτά εκκαθαριστούν, η καθαρή αξία των CDS σε ελληνικά ομόλογα διαμορφώνεται μόλις στα 3,2 δισ. ευρώ.
Αλλες πτυχές της αναδιάρθρωσης χρέους είναι περισσότερο ανησυχητικές. Μία από αυτές είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήταν σε θέση να παρακάμψει την εξαναγκαστική απομείωση των ελληνικών ομολόγων, που είχαν αποκτηθεί μέσω του προγράμματος αγοράς ομολόγων. Το συγκεκριμένο γεγονός υπονομεύει την ισχύ της να σταματήσει μελλοντικές αναταραχές στην αγορά μέσω αγορών ομολόγων, καθώς οι επενδυτές γνωρίζουν πλέον ότι όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση της ΕΚΤ στα ομόλογα μιας χώρας τόσο μεγαλύτερη θα είναι η απομείωση χρέους που θα πρέπει να δεχτούν οι ιδιώτες σε μία αναδιάρθρωση.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε αντ’ αυτού να καταφύγει στην παροχή απεριόριστων ποσοτήτων φθηνών μακροπρόθεσμων δανείων στις τράπεζες προκειμένου να περιορίσει οποιοδήποτε μελλοντικό πανικό, όπως είχε κάνει άλλωστε με επιτυχία στις δημοπρασίες τριετών δανείων το Δεκέμβριο και το Φεβρουάριο. Ωστόσο, η συγκεκριμένη επιτυχία έρχεται με ένα κόστος. Ακόμα και μία τράπεζα που διατηρεί ένα μεγάλο πλεόνασμα καταθέσεων έναντι δανείων, είναι πλέον λιγότερο πιθανό να δανείσει τα επιπλέον μετρητά της σε άλλες τράπεζες λόγω του φόβου ότι έχουν ήδη δεσμεύσει τα «καλύτερα» κεφάλαιά τους στην ΕΚΤ σε αντάλλαγμα για τη μακροπρόθεσμη ρευστότητα. Ο επικεφαλής της γερμανικής Bundesbank, Γιενς Βίντμαν, εξέφρασε τις ανησυχίες κατά τη διάρκεια της εβδομάδας ότι οι τράπεζες θα καταστούν εξαρτημένες στη φθηνή ρευστότητα της ΕΚΤ. Ο φόβος αυτός θα πρέπει να ξεπεραστεί.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_16/03/2012_475928

No comments: