25.10.11

Συνεχής η αιμορραγία ρευστότητας στο εξωτερικό

Οι καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών από 240 δισ. ευρώ το 2009 έχουν υποχωρήσει σήμερα μόλις στα 178 δισ. ευρώ και αυτό παρά τα... αλμυρότερα επιτόκια που προσφέρουν οι εγχώριοι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι σε σχέση με τα αντίστοιχα του εξωτερικού…

Ένα μέρος αυτή της «τρύπας» προέρχεται, φυσικά, από όσους επιμένουν να κρύβουν τα ευρώ τους σε θυρίδες και… σεντούκια, αναλαμβάνοντας τον κίνδυνο της κλοπής και βέβαια θυσιάζοντας επιτόκια που κατά μέσο όρο κυμαίνονται γύρω στο 4% για τις προθεσμιακές καταθέσεις.

Παράγοντες της αγοράς, βέβαια, θεωρούν την κίνηση αυτή εντελώς εσφαλμένη. Ο κόσμος θα πρέπει να πειστεί πως οι ελληνικές -αλλά και οι ευρωπαϊκές τράπεζες γενικότερα- είναι ασφαλείς. Μάλιστα, γνωστός διαχειριστής χαρτοφυλακίων της ελληνικής αγοράς ανέφερε: «Δείτε για παράδειγμα τι έγινε στην Ελλάδα με τις περιπτώσεις της Aspis Bank και της Proton Bank. Η πρώτη απορροφήθηκε από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και η δεύτερη ενισχύθηκε από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με αποτέλεσμα κανείς να μη χάσει τις καταθέσεις του.

Δείτε, όμως, και τι έγινε στο εξωτερικό με την υπόθεση της Dexia, που διασώθηκε, παρά το γεγονός ότι ο… λογαριασμός ήταν πολύ μεγάλος. Και τέλος δείτε τη βούληση των ευρωπαϊκών χωρών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής να στηρίξουν τη φερεγγυότητα του τραπεζικού συστήματος της Ευρώπης».

Ένα άλλο σημαντικό ποσοστό απώλειας καταθέσεων οφείλεται στη γενικότερη «τρύπα», στο γεγονός δηλαδή πως λόγω της ύφεσης οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά τρώνε από τα έτοιμα.
Όταν για παράδειγμα το 2012 το ΑΕΠ θα είναι αρνητικό, είναι βέβαιο πως μεγάλο μέρος των αυξημένων φορολογικών επιβαρύνσεων που θα υποστούν οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα προέλθει από τις αποταμιεύσεις!

Θα επαναληφθεί, δηλαδή, ό,τι συμβαίνει μέχρι σήμερα. Και να σκεφτεί κάποιος πως το πακέτο των προβλεπόμενων έως τώρα μέτρων για το επόμενο έτος υπερβαίνει τα 6 δισ. ευρώ, ακόμη και αν δεν ληφθούν νέα μέτρα, μετά την ανακοίνωση του γενναίου κουρέματος του ελληνικού χρέους.

«Έξω» και τα επενδυτικά κεφάλαια
Πέραν όμως όλων αυτών, αναμφισβήτητο γεγονός είναι πως ένα πολύ σημαντικό ποσοστό μείωσης των καταθέσεων οφείλεται στην αυξημένη ροή ελληνικών επενδυτικών κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Και βέβαια δεν μιλάμε μόνο για όσους έσπευσαν να βγάλουν τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό (με μικρότερο επιτόκιο, σημαντικό κόστος προμηθειών και με… φορολογικό κίνδυνο), αλλά και για άλλους συμπολίτες μας, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εγκαταλείπουν ελληνικά επενδυτικά προϊόντα και επιλέγουν ξένα.

Οι ΑΕΔΑΚ για παράδειγμα -εν πολλοίς θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών- στις μέρες μας προωθούν κυρίως τα αμοιβαία κεφάλαια που τοποθετούνται σε επενδυτικά προϊόντα του εξωτερικού, επηρεάζοντας προφανώς αρνητικά τις καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών.

Γνωστό στέλεχος, μάλιστα, από τον χώρο των θεσμικών επενδυτών ανέφερε: «Πράγματι, μέσω των ΑΕΔΑΚ φεύγουν ελληνικά κεφάλαια στο εξωτερικό, αλλά τι να κάνουμε; Είναι τα μόνα Α/Κ που έχουν κάποιες πωλήσεις, καθώς η ζήτηση για τα ελληνικά Α/Κ είναι περίπου μηδενική. Τουλάχιστον μέσω των ΑΕΔΑΚ οι Έλληνες που εξάγουν κεφάλαια μπορούν να είναι ήσυχοι πως τα λεφτά τους είναι διαχειρίσιμα με επαγγελματικό τρόπο».

Αυξημένες τοποθετήσεις στο εξωτερικό, όμως, γίνονται και από τις ασφαλιστικές εταιρίες, οι οποίες καλούνται να περιορίσουν τις ζημίες που υφίσταται το επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο λόγω της κρίσης («κούρεμα» κρατικών ομολόγων, πτώση μετοχικών αξιών, υποαξίες ακινήτων κ.λπ.). Ενίοτε, μάλιστα, προσφέρουν και επενδυτικά προϊόντα (συνήθως περιοδικής καταβολής) στους πελάτες τους, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για τοποθετήσεις στο εξωτερικό ακόμη και σε άτομα με πολύ μικρό ύψος αποταμιεύσεων. Μέσω τέτοιων κινήσεων γράφουν τζίρους και εισπράττουν προμήθειες.
Σημαντικότατες επενδύσεις, πάντως, στο εξωτερικό μπορούν να γίνουν και μέσω των ελληνικών χρηματιστηριακών εταιριών, οι μεγαλύτερες εκ των οποίων είναι θυγατρικές τραπεζών. Βλέποντας τον όγκο των συναλλαγών στο Χ.Α. να περιορίζεται κάτω από τα 50 εκατ. ευρώ ημερησίως, πολλές είναι οι χρηματιστηριακές -μικρές, μεσαίες και μεγάλες- που χρησιμοποιούν πλατφόρμες επενδύσεων για μετοχές εξωτερικού και μάλιστα με αυτοματοποιημένο τρόπο για την ύπαρξη χαμηλού λειτουργικού κόστους.

Πολλές επίσης ΑΧΕΠΕΥ τοποθετούν κεφάλαια πελατών τους σε σειρά άλλα προϊόντα (π.χ. ομόλογα του εξωτερικού κ.λπ.), χωρίς μάλιστα να φαίνεται πουθενά το όνομα του πελάτη που εξάγει τα κεφάλαιά του…

«Αν δεν το κάναμε και αυτό, τότε οι μόνοι σχεδόν ενεργοί πελάτες της εταιρίας θα ήταν οι βασικοί μέτοχοι και τα στελέχη της», δήλωσε χαρακτηριστικά ιδιοκτήτης παλιάς χρηματιστηριακής εταιρίας, προσθέτοντας: «Είναι πολύ δύσκολο να πείσεις πελάτες να επενδύσουν σε μετοχές που έχουν σημειώσει απώλειες της τάξης του 90%. Σκεφτόμαστε να μετατραπούμε σε απλή ΑΕΠΕΥ για να μειώσουμε κάποια κόστη. Από την άλλη πλευρά, αναρωτιόμαστε μήπως ούτε αυτό αξίζει τον κόπο και θα πρέπει να φύγουμε εντελώς από την αγορά»…

Εφοπλιστές και πολυεθνικές
Πέραν όμως όλων αυτών, υπάρχουν αρκετοί ακόμη λόγοι που επηρεάζουν πτωτικά το ύψος των καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών.

Για παράδειγμα, εφοπλιστές και επιχειρηματίες από τον ευρύτερο τουριστικό χώρο δεν εισάγουν το σύνολο των εσόδων τους στην Ελλάδα, αλλά επιλέγουν ένα σημαντικό ποσοστό αυτών να το διατηρούν στις θυγατρικές του εξωτερικού

Οι ξένες πολυεθνικές, επίσης, πιέζουν για άμεση εξόφληση τους Έλληνες εισαγωγείς περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη ρευστότητα των ελληνικών εταιριών (άρα και τις καταθέσεις τους). Δεν είναι τυχαίο επίσης πως πολλές πολυεθνικές έχουν επιλέξει να διατηρούν το ταμείο τους εκτός Ελλάδας, αφήνοντας στις ελληνικές θυγατρικές τους κάτι περισσότερο από το… petty cash!

H «εύκολη λύση» βέβαια θα ήταν να στιγματίσει κάποιος όσους βγάζουν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, τα λεφτά τους έξω. Ωστόσο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, τέτοιες μέθοδοι είναι αναποτελεσματικές και παραπλανητικές, καθώς μας απομακρύνουν από τον ουσιαστικό στόχο που πρέπει να έχουμε: να πειστούν οι αγορές πως το χρέος της Ελλάδας θα είναι διαχειρίσιμο και πως μια νέα εποχή μακροοικονομικής σταθερότητας (έστω και με χαμηλότερο ΑΕΠ) βρίσκεται μπροστά μας.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο απαιτεί πολλά πράγματα ακόμη μέχρι να επιτευχθεί…

http://www.euro2day.gr/news/economy/124/articles/663347/Article.aspx 

No comments: