Του Κωστα Μηλα*
Διαπρεπείς οικονομολόγοι όπως ο κάτοχος του Νομπέλ στα Οικονομικά, Πολ Κρούγκμαν, επιμένουν ότι η περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, ειδικά σε περιόδους ύφεσης, οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση. Από την άλλη πλευρά, διαπρεπείς οικονομολόγοι όπως ο Κένεθ Ρογκόφ αλλά και Ευρωπαίοι πολιτικοί όπως η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ και ο Ντέιβιντ Κάμερον επιμένουν ότι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος, ανεξάρτητα από το εάν η οικονομία βρίσκεται σε καθεστώς ύφεσης ή ανάπτυξης, θέτει τις βάσεις για υγιή ανάπτυξη καθώς περιορίζει την κρατική σπατάλη, ενισχύει την κρατική αξιοπιστία στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, μειώνει τη διαφορά απόδοσης (spread) μεταξύ των εγχώριων και διεθνών ομολόγων και προσελκύει έντονο διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον. Τελικά τι από τα παραπάνω συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας η οποία, εν μέσω βαθιάς ύφεσης, προσπαθεί να περιορίσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα από το (περίπου) 6,6% του ΑΕΠ το 2012 στο 4,2% του ΑΕΠ το 2013; Το ερώτημα δεν είναι φιλοσοφικό. Μας ενδιαφέρει από πρακτική άποψη καθώς οι επικριτές της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ελλάδα έχουν φτάσει στο σημείο να κρίνουν ως προτιμητέα την εθελουσία έξοδο της χώρας από το ευρώ.
Για να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα χρησιμοποιούμε ένα οικονομετρικό υπόδειγμα, στο οποίο ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης των τελευταίων 25 ετών επηρεάζεται (α) σε θετικό βαθμό από τη διεθνή οικονομική ανάπτυξη, (β) σε αρνητικό βαθμό από τον διεθνή δείκτη χρηματοοικονομικών κρίσεων (τον οποίο «δανειζόμαστε» από τους οικονομολόγους Carmen Reinhart και Kenneth Rogoff) και (γ) από το έλλειμμα (ως % του ΑΕΠ). Στο μοντέλο μας, η όποια επίδραση του ελλείμματος εξαρτάται από το εάν η οικονομία αναπτύσσεται ή βρίσκεται σε ύφεση. Μελετώντας λοιπόν εμπειρικά την οικονομική ιστορία της Ελλάδας καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η μείωση του ελλείμματος ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη ανεξάρτητα από την επίδοση της οικονομίας (θετική ή αρνητική). Με μια ειδοποιό διαφορά όμως: Η θετική επίδραση από τη μείωση του ελλείμματος κρίνεται πολύ μικρότερη σε περιόδους ύφεσης. Καθώς λοιπόν Ελληνες εργαζόμενοι και συνταξιούχοι έχουν φτάσει, εν μέσω ύφεσης, «στα όριά τους», εκτιμάμε ότι το πρόγραμμα περιορισμού του ελλείμματος από το 6,6% του ΑΕΠ το 2012 στο 4,2% του ΑΕΠ το 2013 θα ελαφρύνει την ύφεση του 2013 μόνο κατά 0,34 ποσοστιαίες μονάδες.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η καγκελάριος Μέρκελ ορθώς επιμένει στην πολιτική δημοσιονομικής πειθαρχίας. Καθώς όμως η δημοσιονομική προσαρμογή κρίνεται λιγότερο αποτελεσματική σε περιόδους ύφεσης, η μείωση του ελλείμματος δεν πρέπει να προωθηθεί ραγδαία αλλά με μέτρο και σύνεση. «Παν μέτρον άριστον» που έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, καθώς η προωθούμενη δημοσιονομική προσαρμογή οδηγεί σε ανεξέλεγκτες στρεβλώσεις την αγορά εργασίας. Και τούτο διότι εξακολουθεί να επιμένει σε μεγάλες μισθολογικές μειώσεις επί δικαίων και αδίκων οι οποίες υπονομεύουν κάθε κίνητρο παραγωγικότητας την ίδια στιγμή κατά την οποία η πάταξη της φοροδιαφυγής απλώς παραμένει «άσκηση επί χάρτου».
*Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_1_26/10/2012_499840
____________________________________________
ΚΡΙΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΤΙΜΗΜΕΝΗ LIVERPOOL
"η μείωση του ελλείμματος ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη"
γι'αυτό οι Αμερικάνοι δεν υπολογίζουν τίποτα και τυπώνουν αυξάνοντας το έλλειμμα, επειδή είναι βέβαιοι ότι αυτό που λές δεν ισχύει
Διαπρεπείς οικονομολόγοι όπως ο κάτοχος του Νομπέλ στα Οικονομικά, Πολ Κρούγκμαν, επιμένουν ότι η περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, ειδικά σε περιόδους ύφεσης, οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση. Από την άλλη πλευρά, διαπρεπείς οικονομολόγοι όπως ο Κένεθ Ρογκόφ αλλά και Ευρωπαίοι πολιτικοί όπως η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ και ο Ντέιβιντ Κάμερον επιμένουν ότι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος, ανεξάρτητα από το εάν η οικονομία βρίσκεται σε καθεστώς ύφεσης ή ανάπτυξης, θέτει τις βάσεις για υγιή ανάπτυξη καθώς περιορίζει την κρατική σπατάλη, ενισχύει την κρατική αξιοπιστία στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, μειώνει τη διαφορά απόδοσης (spread) μεταξύ των εγχώριων και διεθνών ομολόγων και προσελκύει έντονο διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον. Τελικά τι από τα παραπάνω συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας η οποία, εν μέσω βαθιάς ύφεσης, προσπαθεί να περιορίσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα από το (περίπου) 6,6% του ΑΕΠ το 2012 στο 4,2% του ΑΕΠ το 2013; Το ερώτημα δεν είναι φιλοσοφικό. Μας ενδιαφέρει από πρακτική άποψη καθώς οι επικριτές της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ελλάδα έχουν φτάσει στο σημείο να κρίνουν ως προτιμητέα την εθελουσία έξοδο της χώρας από το ευρώ.
Για να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα χρησιμοποιούμε ένα οικονομετρικό υπόδειγμα, στο οποίο ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης των τελευταίων 25 ετών επηρεάζεται (α) σε θετικό βαθμό από τη διεθνή οικονομική ανάπτυξη, (β) σε αρνητικό βαθμό από τον διεθνή δείκτη χρηματοοικονομικών κρίσεων (τον οποίο «δανειζόμαστε» από τους οικονομολόγους Carmen Reinhart και Kenneth Rogoff) και (γ) από το έλλειμμα (ως % του ΑΕΠ). Στο μοντέλο μας, η όποια επίδραση του ελλείμματος εξαρτάται από το εάν η οικονομία αναπτύσσεται ή βρίσκεται σε ύφεση. Μελετώντας λοιπόν εμπειρικά την οικονομική ιστορία της Ελλάδας καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η μείωση του ελλείμματος ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη ανεξάρτητα από την επίδοση της οικονομίας (θετική ή αρνητική). Με μια ειδοποιό διαφορά όμως: Η θετική επίδραση από τη μείωση του ελλείμματος κρίνεται πολύ μικρότερη σε περιόδους ύφεσης. Καθώς λοιπόν Ελληνες εργαζόμενοι και συνταξιούχοι έχουν φτάσει, εν μέσω ύφεσης, «στα όριά τους», εκτιμάμε ότι το πρόγραμμα περιορισμού του ελλείμματος από το 6,6% του ΑΕΠ το 2012 στο 4,2% του ΑΕΠ το 2013 θα ελαφρύνει την ύφεση του 2013 μόνο κατά 0,34 ποσοστιαίες μονάδες.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η καγκελάριος Μέρκελ ορθώς επιμένει στην πολιτική δημοσιονομικής πειθαρχίας. Καθώς όμως η δημοσιονομική προσαρμογή κρίνεται λιγότερο αποτελεσματική σε περιόδους ύφεσης, η μείωση του ελλείμματος δεν πρέπει να προωθηθεί ραγδαία αλλά με μέτρο και σύνεση. «Παν μέτρον άριστον» που έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, καθώς η προωθούμενη δημοσιονομική προσαρμογή οδηγεί σε ανεξέλεγκτες στρεβλώσεις την αγορά εργασίας. Και τούτο διότι εξακολουθεί να επιμένει σε μεγάλες μισθολογικές μειώσεις επί δικαίων και αδίκων οι οποίες υπονομεύουν κάθε κίνητρο παραγωγικότητας την ίδια στιγμή κατά την οποία η πάταξη της φοροδιαφυγής απλώς παραμένει «άσκηση επί χάρτου».
*Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_1_26/10/2012_499840
____________________________________________
ΚΡΙΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΤΙΜΗΜΕΝΗ LIVERPOOL
"η μείωση του ελλείμματος ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη"
γι'αυτό οι Αμερικάνοι δεν υπολογίζουν τίποτα και τυπώνουν αυξάνοντας το έλλειμμα, επειδή είναι βέβαιοι ότι αυτό που λές δεν ισχύει
No comments:
Post a Comment