Οταν οι λαοί και μεταξύ αυτών οι Ελληνες –που φοβούνται τη χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας– συζητούν την προσφυγή στο ΔΝΤ ως αναπόφευκτη εξέλιξη, τότε για να περιγράψουμε την κατάσταση πρέπει να παραφράσουμε τον Μαρξ: Ενα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη – το φάντασμα του οικονομικού χάους. Οντως, ο τωρινός οικονομικός «ξεπεσμός» που βιώνει ο πλανήτης «υποθηκεύει» στην κυριολεξία την οικονομική ανεξαρτησία των πάντων.
Ομως, αν η «αριστερή» υποχώρηση ήταν η θυσία κάθε ιδεολογίας, η συντηρητική παραπλάνηση οδήγησε στην απαξίωση της ίδιας της πολιτικής. Το βρετανικό παράδειγμα αποτελεί ήδη, με πιο έμμεση μορφή, τον κανόνα σε όλη την Ευρώπη. Το βλέπουμε στη γερμανική βύθιση στη μετριότητα, στο γαλλικό τέλμα ιδεών, στην ιταλική κατάρρευση κάθε σοβαρότητας και βέβαια στο πολιτικό Βατερλώ της Ενωσης. Το βλέπουμε καθαρότερα στη χώρα μας όταν έχει καταστεί ολοφάνερο ότι η κυβέρνηση ούτε ξέρει ούτε καν μπορεί να προχωρήσει στην πραγμάτωση μιας νέας οικονομικής πολιτικής, όταν δεν υπάρχει πεδίο της δημόσιας ζωής που να μην έχει (ξανα)κυλιστεί στον βούρκο. Τίποτα απ’ όσα λέγονται δεν σημαίνεται, καμία υπόσχεση δεν πρόκειται να τηρηθεί, καμία πράξη δεν έχει σύνδεση με ό,τι θα μπορούσε να νοηθεί ως κοινωνικό συμφέρον.
Το ζήτημα δεν είναι γιατί έγινε αυτό (η απάντηση είναι εύκολη και την ξέρουμε όλοι: γιατί επιτρέψαμε να γίνει), αλλά αν θα αφήσουμε οριστικά την πολιτική να αποκολληθεί από το στοίχημα της αναστροφής που δεν μπορεί να κερδηθεί από τις σημερινές εξουσίες.
Τώρα το φάντασμα του Χούβερ πλανάται πάνω στη Δεξιά της Ευρώπης. Το όνομα του Αμερικανού συντηρητικού προέδρου που έχει συνδεθεί με τη «μαύρη» περίοδο της οικονομικής ιστορίας, καθώς η πολιτική του κατέληξε στην τραγωδία του Μεγάλου Κραχ της Wall Street του Οκτωβρίου του 1929 που οδήγησε τότε στην οικονομική καταστροφή (Great Depression) του 1930 - 32, προκαλεί εφιαλτικές αναμνήσεις στις σημερινές ηγεσίες της Ευρώπης. Καθώς γνωρίζουν πολύ καλά το πώς μια οικονομική κρίση όχι απλώς θα τους αφαιρέσει την εξουσία αλλά θα τους καταχωρίσει στις «μαύρες» σελίδες της Ιστορίας.
Την ίδια στιγμή η έλλειψη αξιόπιστων πολιτικών προτάσεων από μέρους της Δεξιάς, την έστρεψε πανικόβλητα να υιοθετήσει τις αρχές του Κέινς σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης. Αφού και ο «άθλιος» Τζορτζ Μπους τους έδειξε τον δρόμο, κρατικοποιώντας τράπεζες, αυξάνοντας τις κρατικές δαπάνες και διοργανώνοντας προγράμματα σωτηρίας ολόκληρων τομέων της βιομηχανίας, ουδείς δεν έχει πια πού αλλού να στραφεί. Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί προσπάθησε να αναζωογονήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης, επιλέγοντας προστατευτικά μέτρα για τις «εθνικές» βιομηχανίες και διοχετεύοντας τεράστια ποσά σε δημόσια έργα.
Οταν η Δεξιά για να διασωθεί η ίδια επιλέγει τον κρατισμό και θεοποιεί τον Κέινς, οι πραγματικοί ιδεολόγοι της ελεύθερης αγοράς περιθωριοποιούνται και ο παραδοσιακός καπιταλισμός μοιάζει ξεπερασμένος, τότε αναπόφευκτα επέρχεται η σύγκρουση με την ίδια την Ε.Ε. Καθώς η δημοσιονομική και κοινωνική πολική σε μία χώρα είναι αδύνατη εξαιτίας της αλληλεξάρτησης των ευρωπαϊκών οικονομιών και βεβαίως των κανόνων του Μαάστριχτ. Ο τελευταίος Ευρωπαίος ηγέτης, που αποπειράθηκε να το επιτύχει, ο Φρανσουά Μιτεράν το 1981, υποτάχθηκε στις επιταγές των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων το 1983. Τα θεσμικά αυτά όργανα ούτε καν επιτρέπουν τον κοινωνικό δογματισμό.
Οσο και αν η πολιτική θέση/άποψη ομοιάζει σχεδόν πάντα με διαμετρικές ταλαντώσεις, ωστόσο δεν είναι δυνατόν να παραγνωρισθεί από τον ψηφοφόρο ο πολιτικός λόγος ενός ακροβατικού νεοδεξιού λόγου. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις για ν’ αντιμετωπισθεί η σαθρή «εικόνα βιτρίνας» της ελληνικής οικονομίας που καταγράφεται δυσμενώς από την ίδια την πραγματικότητα της καθημερινότητας και ενόψει ενός τραγικού δημοσιονομικού αδιεξόδου.
Oσο και να συμμερίζεσαι την κλασική άποψη του Nτισραέλι που αποκαλούσε τις κυβερνήσεις «δεξαμενές εκπλήρωσης οργανωμένων συμφερόντων», αυτή η «μεταβατική» κυβέρνηση της Nέας Δημοκρατίας με χρονικό ορίζοντα τις εθνικές εκλογές μαζί με τις ευρωπαϊκές τον Ιούνιο, αφήνει σκιές θλιβερής καιροσκοπικής αντιμετώπισης της άκρως προβληματικής, σπάταλης και χαοτικής κατάστασης μαζί και με τα τραπεζικά «λύματα». Πώς θα αποκαταστήσει τη χαμένη ανταγωνιστικότητα και θα πετύχει τις διαρθρωτικές αλλαγές σε παράλληλο βήμα με την ενίσχυση του κοινωνικού προσώπου της χώρας, και με εθνικό νόμισμα το ευρώ; Η λαϊκή δυσαρέσκεια για την ακρίβεια και η αγωνία για την ανεργία, είναι –και θα είναι– εντονότερη εδώ.
Και τι να πει για δω όταν ακόμη και η γερμανική οικονομία τείνει να εγκλωβισθεί σε «δομική οικονομική κρίση» με εφιαλτική την εκτίναξη της ανεργίας. Kαι η στήλη αναρωτιέται όταν η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και η μεγαλύτερη της Zώνης του Eυρώ αδυνατεί να αντιμετωπίσει το χάος, πώς ο «πλήρης εκτροχιασμός» της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας μας μπορεί να αντιμετωπισθεί;
H Γερμανία φαίνεται να έχει πέσει θύμα αυτού που περιέγραψε ο διασημότερος ποιητής της στο γνωστότερο έργο του. Στο πρώτο μέρος του Φάουστ, ο Γκαίτε δίνει στον ήρωά του, που έχει πουλήσει την ψυχή του στον σατανά, ατέλειωτη ενέργεια και νιότη, υπό τον όρο να μην ευχηθεί εκείνος να μείνουν όλα αναλλοίωτα. Oταν όμως εκείνος ασυνείδητα κάνει αυτήν την ευχή, πέφτει στα χέρια του Mεφιστοφελή.
Οι οικονομικές «νάρκες»... είναι διάσπαρτες παντού και όχι μόνο για τη Μέρκελ.
No comments:
Post a Comment