Xoσέ Λουίς Θαπατέρο : Επιδιώκει ήπιες αλλαγές στην αγορά εργασίας

Αντιμέτωπος με την ανεργία που έχει εκτιναχθεί στο 20%, ο Ισπανός πρωθυπουργός προτείνει τη μείωση των ωρών εργασίας, χωρίς να απολύονται οι εργαζόμενοι

O Xoσέ Λουίς Θαπατέρο αντιμετωπίζει αρκετές δυσκολίες ως πρωθυπουργός. Ισως όχι τόσες όσες ο Ελληνας ομόλογός του, αλλά σίγουρα έχει απέναντί του έναν υψηλότατο δείκτη ανεργίας της τάξεως του 20%. Κατά τον αναλυτή της «The Wall Street Journal», Ιρβιν Στέλτσερ, οι Ισπανοί βιώνουν τη λαίλαπα της ανεργίας ως μία μάλλον φυσιολογική κατάσταση και ας έχει αναρριχηθεί ο δείκτης στο απειλητικό 20% εν συγκρίσει με το 9% των τελευταίων ετών. Οι αντιδράσεις, ως εκ τούτου, δεν είναι έντονες, ενώ προς αυτήν την κατεύθυνση συμβάλλει και το γεγονός ότι οι άνεργοι λαμβάνουν γενναιόδωρα επιδόματα ανεργίας τα πρώτα δύο χρόνια της τάξεως του 80% έως και 90% του μισθού, που εισέπρατταν τα τελευταία χρόνια της δουλειάς τους.

Οι άνεργοι, λοιπόν, αρνούνται να δεχθούν σχεδόν κάθε προσφορά εργασίας και το πρόβλημα ανακυκλώνεται. Οι εργοδότες με τη σειρά τους διστάζουν να προσλάβουν υπαλλήλους ικανοποιημένους με την επί δύο χρόνια απραξία τους. Πέραν τούτου, σε περίπτωση απόλυσης πρέπει να καταβάλουν το ισοδύναμο με τον μισθό 30-45 ημερών για κάθε έτος απασχόλησης. Η μαύρη οικονομία ταυτόχρονα λειτουργεί παραπλεύρως της επίσημης, προσφέροντας εισόδημα σε αρκετούς από όσους εισπράττουν επίδομα ανεργίας, με αποτέλεσμα η δραστηριότητα αυτή ίσως και να φθάνει το 20%-25% του ΑΕΠ της Ισπανίας.

Ο Χοσέ Λουίς Θαπατέρο πέραν της ανεργίας είδε τη δανειοληπτική ικανότητα της χώρας του να παραμένει στην υποβαθμισμένη θέση του Ιανουαρίου και οι προοπτικές της οικονομίας της να βαθμολογούνται ως «αρνητικές» έναντι των «σταθερών» προηγουμένως από τη διεθνή εταιρεία αξιολόγησης Standard & Poor's. Κατά την τελευταία, η οικονομική αδυναμία θα παραταθεί και η επιδείνωση των δημοσίων οικονομικών θα είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν αρχικώς.

Αντιθέτως με τις συνθήκες της ελληνικής οικονομίας, ο κ. Θαπατέρο είδε τη χώρα του, όντας σε ισχυρή θέση, να βυθίζεται στην ύφεση - ειδικά, αφότου διαλύθηκε εκκωφαντικά η «φούσκα των ακινήτων». Ο προϋπολογισμός παρουσίαζε πλεόνασμα και το δημόσιο χρέος είχε διαμορφωθεί σε επίπεδα χαμηλότερα του 40% επί του ΑΕΠ. Εφέτος, ωστόσο, το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να φθάσει το 10%, ενώ η Standard & Poor's προβλέπει την αναλογία χρέους και ΑΕΠ να φθάσει το 2010 στο 67%, ήτοι το ήμισυ του αντίστοιχου της Ελλάδας.

Ο Χοσέ Λουίς Θαπατέρο, όμως, αψηφά τις απογοητευτικές εκτιμήσεις των διεθνών εταιρειών για τη χώρα του, ισχυριζόμενος ότι αυτή πρόκειται στο άμεσο μέλλον να εξέλθει της ύφεσης. «Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και να σταθεροποιήσουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα τον προϋπολογισμό μας», επισημαίνει ο Ισπανός πρωθυπουργός. Επιπλέον, τόνισε ότι τα σχέδια οικονομικής μεταρρύθμισης, που προωθεί, θα συνδράμουν τη χώρα να αναπτυχθεί με καλύτερο τρόπο, βασισμένη σε βελτίωση της κατάρτισης, σε μία πιο ευέλικτη αγορά εργασίας, σε καινοτόμους τομείς και πράσινη επιχειρηματικότητα.

Δημοσιονομική πειθαρχία

Αναφερόμενος στη δημοσιονομική πειθαρχία, ο Χοσέ Λουίς Θαπατέρο δεσμεύθηκε να επαναφέρει το έλλειμμα στο ανώτατο ευρωπαϊκό όριο του 3% έως το 2013. Το τελευταίο δωδεκάμηνο η ισπανική κυβέρνηση έχει δαπανήσει τουλάχιστον 8 δισεκατομμύρια ευρώ σε επείγον πρόγραμμα για την τόνωση της απασχόλησης, ενώ παράλληλα δεν φαίνεται διατεθειμένη να αυξήσει δραστικά τη φορολογία, φοβούμενη ότι θα ανακόψει την πολυαναμενόμενη ανάκαμψη. Πάντως, τα φορολογικά έσοδα έχουν μειωθεί εξαιτίας της κρίσης.

Στο επίπεδο της απασχόλησης, τα μέτρα, που προτείνει ο Ισπανός πρωθυπουργός, αφορούν περισσότερη ευελιξία στις συλλογικές διαπραγματεύσεις για τους μισθούς, βελτίωση των υπηρεσιών εξεύρεσης εργασίας/τοποθέτησης εργαζομένων και ελάττωση των ωρών εργασίας, περιφρουρώντας ταυτόχρονα την απασχόληση. Aκολουθώντας το γερμανικό μοντέλο, το ωράριο θα μειωθεί, χωρίς να απολύονται οι εργαζόμενοι, ενώ το οικονομικό κόστος επί διετία θα επωμιστεί κατά το πλείστον η κυβέρνηση.

Οι αλλαγές αυτές εξοργίζουν τους συνδικαλιστικούς φορείς, ενώ οι οικονομολόγοι τις θεωρούν άτολμες, καθώς η πολιτική ηγεσία δεν επιθυμεί σύγκρουση με τα ισχυρά συνδικάτα - βέβαια, ο ίδιος ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε τις αλλαγές ως προπομπό μέτρων πολύ πιο αμφιλεγόμενων, τα οποία θα αφορούν την περικοπή του υψηλού κόστους απόλυσης. Ο Χοσέ Ραμόν Πιν, καθηγητής μάνατζμεντ στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων ΙΕSE στην Ισπανία και διευθυντής της τριμηνιαίας έρευνας αγοράς εργασίας από κοινού με την εταιρεία Adecco, υπογραμμίζει ότι τα μέτρα δεν αγγίζουν τη ρίζα του προβλήματος, δηλαδή την ελάττωση του εργατικού κόστους και τον εξορθολογισμό της διαδικασίας προσλήψεων και απολύσεων στη χώρα.

Οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις θα τεθούν σε διαβούλευση με τα συνδικάτα και τους κοινωνικούς φορείς ευρύτερα από το 2010. Η πρώτη αντίδραση ήταν μία μεγάλη απεργία, πάντως, στη Μαδρίτη.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_19/12/2009_384114