4.4.11

Μπορούμε να κάνουμε και χωρίς τραπεζίτες. Αλλά...

ZZ
Λες, ας μη δώσεις σημασία σε δήθεν λεπτομέρειες... Eντάξει, αν ζυγίσεις την πολιτική που παράγουν, δεν βγάζεις ούτε δύο δράμια ενδιαφέρον. Λες, ξανά και ξανά, ας μη δώσεις σημασία σε λεπτομέρειες, επειδή αποσιωπούνται από το σύστημα... Και απορείς πώς μπορεί καθηγητάδες, τραπεζίτες, δημοσιογράφοι και λοιποί... να έχουν χειραγωγηθεί από αυτήν την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. Aλλά, δεν πρόκειται απλώς περί αυτού.
Μια βαρύγδουπα λαϊκίστικη... έως επικίνδυνη απόφαση, αυτός ο υπουργός των Οικονομικών στράφηκε εναντίον των υποστηρικτών της δικής του πολιτικής, καθώς και του Μνημονίου. Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, με το σχέδιο νόμου που κατέθεσε στη Βουλή, επεκτείνει το δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο) του εκπροσώπου του Δημοσίου και στις αποφάσεις των διοικητικών συμβουλίων που αφορούν στη νομική ή χρηματοοικονομική κατάσταση των τραπεζών. Και όταν συγκεκριμένα στο σχέδιο νόμου αναφέρεται ως παράδειγμα, ότι ο επίτροπος μπορεί να ασκεί βέτο σε αποφάσεις για συγχώνευση ή για εξαγορά, κάτι που παραπέμπει -εμμέσως πλην σαφώς- στο πρόσφατο ναυάγιο της πρότασης συγχώνευσης Εθνικής - Alpha, τότε ευλόγως αναρωτιέται ο καθείς τι συμβαίνει. Εντάξει... Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ ξέρουν πολλά.
Εγώ δεν έχω καμία αντίρρηση να κρατικοποιηθούν οι τράπεζες. Αλλά με ενοχλεί αφόρητα τις «ιδιωτικές» τράπεζες να τις διοικεί ένας επίτροπος του Δημοσίου. Bεβαίως, οι τραπεζίτες δεν πληρώνουν ποτέ και για τίποτε... Αποφάσεις, συστάσεις και προειδοποιήσεις συνήθως εις βάρος των επενδυτών και των λαών. Οντως, πολλές φορές έχει αποδειχθεί πως οι τραπεζίτες συνήθως κάνουν μεγαλύτερο κακό, από καλό! Πάντα θυμάμαι την άποψη του Keynes: πως ένας «καλός» τραπεζίτης δεν είναι αυτός που προέβλεψε τους κινδύνους και τους απέφυγε, αλλά, δυστυχώς, αυτός του οποίου τα ερείπια της πολιτικής του τα συμμερίζονται με έναν συμβατικό και ορθόδοξο τρόπο οι υπόλοιποι τραπεζίτες, έτσι ώστε να μην μπορεί κανείς στην πραγματικότητα να τον κατηγορήσει και τα πληρώνουν οι φορολογούμενοι.
H άποψη της κατάργησης κυρίως των κεντρικών τραπεζών, που έχει ακαδημαϊκές ρίζες, παραμένει πάντοτε στην επικαιρότητα. Kαίριοι επικριτές των κεντρικών τραπεζών υπήρξαν οι Adam Smith, Walter Bagehot, Friedrich Hayek και Milton Friedman, υποστηρίζοντας ένα ελεύθερο τραπεζικό σύστημα, στο οποίο οι ιδιωτικές τράπεζες θα επιτραπεί να εκδίδουν τα δικά τους τραπεζογραμμάτια μέσα σε ανταγωνιστικές συνθήκες με τις άλλες τράπεζες. O Hayek πίστευε πως το μονοπώλιο του κράτους επί της προσφοράς χρήματος ήταν η κύρια αιτία της πυροδότησης του πληθωρισμού κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Eνα ιδιωτικοποιημένο χρηματοπιστωτικό καθεστώς θα οδηγήσει σε νομισματική πειθαρχία και σε συνθήκες ανάπτυξης μια σταθερά αντιπληθωριστική οικονομία, υποστήριζε ο ίδιος. Eνώ ο ανταγωνισμός μεταξύ των ιδιωτικών τραπεζών θα εξασφαλίσει την επιβίωση μόνο των τραπεζών εκείνων που θα διασφαλίσουν μια συνεχή αγοραστική ικανότητα. Oι άλλες θα κλείσουν...
Ωστόσο, το όραμα του Hayek για ιδιωτικοποίηση του χρηματιστικού συστήματος δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα με τη θεσμοθέτηση της κατάργησης των κεντρικών τραπεζών, αλλά μόνο με μια επαναστατική καινοτομία, που δεν θα διακυβεύει την ύπαρξη της νομισματικής μονάδας. Bεβαίως, είναι γνωστή η άποψη που τοποθετεί την απάντηση στο «e-money»... Yποστηρίζεται πως το μονοπώλιο των κεντρικών τραπεζών θα διαταραχθεί μόνον όταν το ηλεκτρονικό χρήμα, δηλαδή το «e-money», θα υποσκελίσει τον ρόλο του ορθόδοξου χρήματος. H επίδραση του «e-money» στη νομισματική πολιτική θα εξαρτηθεί από το πόσο επηρεάζει τη ζήτηση των τραπεζικών διαθεσίμων. Mια κεντρική τράπεζα μπορεί να μεταβάλει τα επιτόκιά της, επειδή έχει το μονοπώλιο της προσφοράς διαθεσίμων στο τραπεζικό σύστημα. Oι κεντρικές τράπεζες δεν θα χάσουν το μονοπώλιό τους, αλλά όπως έχει υποστηρίξει ο Benjamin Friedman, καθηγητής στο Harvard, το μονοπώλιο αυτό θα γίνει κάποια ημέρα άχρηστο.
Αλλωστε, τι σημασία έχουν πλέον οι τραπεζίτες αφού έχουμε χρεοκοπήσει. «Εχουν χρεοκοπήσει. Ας το παραδεχτούν», είναι ο τίτλος του εξωφύλλου του Economist για την Ελλάδα και την Ιρλανδία. «Η Ελλάδα θα πρέπει να σταματήσει να προσποιείται ότι μπορεί να αντέξει το τρέχον δανειακό βάρος και πρέπει να ασκήσει πιέσεις για αναδιάρθρωση», επισημαίνεται στο ειδικό άρθρο του Economist. Και καταλήγει στο συμπέρασμα πως η ελπίδα βρίσκεται στο ΔΝΤ, οι οικονομολόγοι του οποίου έχουν εμπειρία στις κρίσεις χρέους.
Στο ίδιο άρθρο εκφράζεται η άποψη ότι η πρόσφατη σύνοδος κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες «έκανε λίγα» για να βοηθήσει την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, τις πιο προβληματικές οικονομίες της ζώνης. Οι ηγέτες της Ευρώπης φέρουν μεγάλο μέρος της ευθύνης, τονίζεται στο άρθρο. Ευτυχώς.

No comments: