Tου Paul Krugman / The New York Times
Η ανεργία είναι τρομερή μάστιγα για μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου. Σχεδόν 14 εκατομμύρια Αμερικανοί είναι άνεργοι και εκατομμύρια ακόμα σε καθεστώς ημιαπασχόλησης ή σε θέσεις όπου δεν αξιοποιούν τα προσόντα τους. Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα: το 21% των Ισπανών είναι άνεργο. Και η κατάσταση δεν δείχνει να βελτιώνεται γρήγορα. Η τραγωδία συνεχίζεται και σε έναν ορθολογικό κόσμο το τέλος της θα ήταν η υπ’ αριθμόν 1 οικονομική προτεραιότητά μας. Και όμως, σε αμφότερες τις όχθες του Ατλαντικού, άπαντες συμφωνούν ότι τίποτα δεν μπορεί ή δεν πρέπει να γίνει για τις θέσεις εργασίας. Πληθώρα οι δικαιολογίες για την αδράνεια, μασκαρεμένες με τη γλώσσα της σοφίας και της ευθύνης.
Πρέπει, λοιπόν, κάποιος να πει το προφανές: η επινόηση τρόπων να μην επανέλθουν οι άνεργοι στην αγορά εργασίας δεν είναι ούτε σοφή ούτε υπεύθυνη. Για ποιες δικαιολογίες μιλώ; Παράδειγμα, η πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ για τις προοπτικές της οικονομίας. Ο ΟΟΣΑ μπορεί να μην έχει άμεση αρμοδιότητα χάραξης πολιτικής, όμως αυτά που λέει αντικατοπτρίζουν τη γνώμη της ευρωπαϊκής ελίτ. Και τι λέει για την υψηλή ανεργία των μελών του; «Το περιθώριο αντιμετώπισης αυτών των περίπλοκων προκλήσεων με μακροοικονομικές πολιτικές έχει σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί». Ο γενικός γραμματέας του καλεί, αντιθέτως, τις χώρες να εστιάσουν σε μακροχρόνιες μεταρρυθμίσεις, που ελάχιστα θα επιδράσουν στη σημερινή κατάσταση στην απασχόληση.
Πώς, άραγε, γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για πολιτικές που θα επαναφέρουν τους άνεργους στην αγορά εργασίας; Ο γενικός γραμματέας δεν αποκαλύπτει – και η ίδια η έκθεση ούτε καν προτείνει πιθανές λύσεις. Απλώς υπογραμμίζει τους κινδύνους, όπως τους βλέπει, της όποιας απόκλισης από την ορθόδοξη πολιτική.
Τότε, όμως, ποιος ομιλεί σοβαρά σήμερα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας; Στις ΗΠΑ, ούτε οι Ρεπουμπλικανοί ούτε η κυβέρνηση Ομπάμα. Ωστόσο, το γεγονός ότι κανείς σε θέση εξουσίας δεν το κάνει δεν σημαίνει και ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Θυμηθείτε, οι άνεργοι δεν είναι άνεργοι γιατί δεν θέλουν να δουλέψουν ούτε γιατί δεν έχουν προσόντα. Θυμηθείτε, μόλις πριν από τέσσερα χρόνια ο δείκτης ανεργίας ήταν κάτω από 5%.
Πυρήνας του οικονομικού προβλήματός μας είναι, αντιθέτως, το χρέος –κυρίως τα στεγαστικά δάνεια– που συγκέντρωσαν τα νοικοκυριά κατά τη φούσκα της περασμένης δεκαετίας. Τώρα που έσκασε η φούσκα, το χρέος δρα ως τροχοπέδη για την οικονομία, αποτρέποντας την πραγματική ανάκαμψη της απασχόλησης. Για το θέμα αυτό, πολλά θα μπορούσαν να γίνουν. Ας πούμε, θα μπορούσαμε να έχουμε προγράμματα τύπου WPA (σ.σ. της Υπηρεσίας Δημοσίων Εργων υπό το Νιου Ντιλ στις ΗΠΑ) που θα προωθούσαν την απασχόληση ανέργων σε χρήσιμα έργα όπως η οδοποιία – και θα βοηθούσαν, με την αύξηση των εισοδημάτων, τα νοικοκυριά στην εξόφληση των χρεών τους. Ή ένα σοβαρό πρόγραμμα τροποποίησης δανείων, που θα μείωνε τα χρέη των ιδιοκτητών κατοικιών που δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Θα μπορούσαμε να προσπαθήσουμε να ανεβάσουμε τον πληθωρισμό στο 4% που κυριαρχούσε στη δεύτερη θητεία του Ρόναλντ Ρέιγκαν, περιορίζοντας το πραγματικό χρέος.
Υπάρχουν λοιπόν πολιτικές που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε για να μειώσουμε την ανεργία. Θα ήταν ανορθόδοξες – το ίδιο όμως είναι και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Και όσοι προειδοποιούν για τους κινδύνους της δράσης, ας εξηγήσουν γιατί θα πρέπει να μας ανησυχούν αυτοί οι κίνδυνοι περισσότερο από τη βεβαιότητα του μαζικού μαρτυρίου, που θα συνεχιστεί αν δεν κάνουμε τίποτα.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_31/05/2011_443999
_______________________________________________
O Κρούγκμαν τα περίμενε όλα αυτά και τα λέει αρκετά χρόνια τώρα, τουλάχιστον από το 2007-8...
Το θέμα όμως είναι αυτό που λέει ο ίδιος: κανείς δεν ασχολείται!
Η ανεργία είναι τρομερή μάστιγα για μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου. Σχεδόν 14 εκατομμύρια Αμερικανοί είναι άνεργοι και εκατομμύρια ακόμα σε καθεστώς ημιαπασχόλησης ή σε θέσεις όπου δεν αξιοποιούν τα προσόντα τους. Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα: το 21% των Ισπανών είναι άνεργο. Και η κατάσταση δεν δείχνει να βελτιώνεται γρήγορα. Η τραγωδία συνεχίζεται και σε έναν ορθολογικό κόσμο το τέλος της θα ήταν η υπ’ αριθμόν 1 οικονομική προτεραιότητά μας. Και όμως, σε αμφότερες τις όχθες του Ατλαντικού, άπαντες συμφωνούν ότι τίποτα δεν μπορεί ή δεν πρέπει να γίνει για τις θέσεις εργασίας. Πληθώρα οι δικαιολογίες για την αδράνεια, μασκαρεμένες με τη γλώσσα της σοφίας και της ευθύνης.
Πρέπει, λοιπόν, κάποιος να πει το προφανές: η επινόηση τρόπων να μην επανέλθουν οι άνεργοι στην αγορά εργασίας δεν είναι ούτε σοφή ούτε υπεύθυνη. Για ποιες δικαιολογίες μιλώ; Παράδειγμα, η πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ για τις προοπτικές της οικονομίας. Ο ΟΟΣΑ μπορεί να μην έχει άμεση αρμοδιότητα χάραξης πολιτικής, όμως αυτά που λέει αντικατοπτρίζουν τη γνώμη της ευρωπαϊκής ελίτ. Και τι λέει για την υψηλή ανεργία των μελών του; «Το περιθώριο αντιμετώπισης αυτών των περίπλοκων προκλήσεων με μακροοικονομικές πολιτικές έχει σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί». Ο γενικός γραμματέας του καλεί, αντιθέτως, τις χώρες να εστιάσουν σε μακροχρόνιες μεταρρυθμίσεις, που ελάχιστα θα επιδράσουν στη σημερινή κατάσταση στην απασχόληση.
Πώς, άραγε, γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για πολιτικές που θα επαναφέρουν τους άνεργους στην αγορά εργασίας; Ο γενικός γραμματέας δεν αποκαλύπτει – και η ίδια η έκθεση ούτε καν προτείνει πιθανές λύσεις. Απλώς υπογραμμίζει τους κινδύνους, όπως τους βλέπει, της όποιας απόκλισης από την ορθόδοξη πολιτική.
Τότε, όμως, ποιος ομιλεί σοβαρά σήμερα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας; Στις ΗΠΑ, ούτε οι Ρεπουμπλικανοί ούτε η κυβέρνηση Ομπάμα. Ωστόσο, το γεγονός ότι κανείς σε θέση εξουσίας δεν το κάνει δεν σημαίνει και ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Θυμηθείτε, οι άνεργοι δεν είναι άνεργοι γιατί δεν θέλουν να δουλέψουν ούτε γιατί δεν έχουν προσόντα. Θυμηθείτε, μόλις πριν από τέσσερα χρόνια ο δείκτης ανεργίας ήταν κάτω από 5%.
Πυρήνας του οικονομικού προβλήματός μας είναι, αντιθέτως, το χρέος –κυρίως τα στεγαστικά δάνεια– που συγκέντρωσαν τα νοικοκυριά κατά τη φούσκα της περασμένης δεκαετίας. Τώρα που έσκασε η φούσκα, το χρέος δρα ως τροχοπέδη για την οικονομία, αποτρέποντας την πραγματική ανάκαμψη της απασχόλησης. Για το θέμα αυτό, πολλά θα μπορούσαν να γίνουν. Ας πούμε, θα μπορούσαμε να έχουμε προγράμματα τύπου WPA (σ.σ. της Υπηρεσίας Δημοσίων Εργων υπό το Νιου Ντιλ στις ΗΠΑ) που θα προωθούσαν την απασχόληση ανέργων σε χρήσιμα έργα όπως η οδοποιία – και θα βοηθούσαν, με την αύξηση των εισοδημάτων, τα νοικοκυριά στην εξόφληση των χρεών τους. Ή ένα σοβαρό πρόγραμμα τροποποίησης δανείων, που θα μείωνε τα χρέη των ιδιοκτητών κατοικιών που δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Θα μπορούσαμε να προσπαθήσουμε να ανεβάσουμε τον πληθωρισμό στο 4% που κυριαρχούσε στη δεύτερη θητεία του Ρόναλντ Ρέιγκαν, περιορίζοντας το πραγματικό χρέος.
Υπάρχουν λοιπόν πολιτικές που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε για να μειώσουμε την ανεργία. Θα ήταν ανορθόδοξες – το ίδιο όμως είναι και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Και όσοι προειδοποιούν για τους κινδύνους της δράσης, ας εξηγήσουν γιατί θα πρέπει να μας ανησυχούν αυτοί οι κίνδυνοι περισσότερο από τη βεβαιότητα του μαζικού μαρτυρίου, που θα συνεχιστεί αν δεν κάνουμε τίποτα.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_31/05/2011_443999
_______________________________________________
O Κρούγκμαν τα περίμενε όλα αυτά και τα λέει αρκετά χρόνια τώρα, τουλάχιστον από το 2007-8...
Το θέμα όμως είναι αυτό που λέει ο ίδιος: κανείς δεν ασχολείται!
No comments:
Post a Comment