Τι έπαθαν οι πολιτικοί στη Δύση; Μα η κερδοσκοπία ήταν πάντα αναπόσπαστο κομμάτι του αγγλοσαξονικού καπιταλισμού, που μέχρι πρόσφατα κυριαρχούσε σαν οικονομικό μοντέλο. Σύμφωνα με την ιδεολογία της ελεύθερης αγοράς, θα έπρεπε μάλιστα μέσω της δυναμικής απορρύθμισης των κεφαλαιαγορών να προκαλέσουν νέα οικονομική ανάπτυξη. Τώρα όλοι έχουν βάλει στο στόχαστρο τους κερδοσκόπους.
Δεν είναι δίκαιο και κυρίως απλοποιεί τους χειρισμούς των πολιτικών. Διότι οι πολιτικοί επιχειρούν να προσωποποιήσουν το κακό και να αποσπάσουν την προσοχή μας δημαγωγικά από τα δικά τους λάθη, αν και αυτοί ήταν που άνοιξαν πόρτες και παράθυρα στους κερδοσκόπους. Οι κερδοσκόποι θέλουν να δοκιμάσουν πόσο ανθεκτική είναι η ΟΝΕ του ευρώ, πόσο αλληλέγγυα.
Αντί να βρίζουν τους κερδοσκόπους, ας θεσπίσουν έξυπνους νόμους, που θα αποδυναμώσουν τις αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις των κερδοσκοπικών παιχνιδιών και έτσι αυτά να μην είναι πια ελκυστικά. Τα κεφάλαια των κερδοσκόπων θα διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία και θα προκαλέσουν ανάκαμψη και ανάπτυξη.
Βεβαίως, για τη χρηματοπιστωτική κρίση που έφερε στο χείλος της χρεοκοπίας το τραπεζικό σύστημα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη δεν ευθύνονταν οι κερδοσκόποι, αλλά οι ίδιες οι τράπεζες που είχαν μεταβληθεί σε καζίνο.
Ας πάρουμε τα διαβόητα hedge funds. Τα μεγαλύτερα αμερικανικά κερδοσκοπικά κεφάλαια στοιχημάτιζαν συντονισμένα (και ορθώς, όπως αποδείχθηκε) στην πτώση του ευρώ. Να τα ρίξουμε στην πυρά; Οχι βέβαια: να τα εκθειάσουμε, αφού συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας απέναντι στους Αμερικανούς και Ιάπωνες ανταγωνιστές της. Οπως είπε ο Νικολά Σαρκοζί, «μεγαλύτερη υποτίμηση οδηγεί σε περισσότερες εξαγωγές».
Αλλωστε, να μην πάει χαμένος και ο παγκόσμιος... πόλεμος κατά των κερδοσκόπων, που κήρυξε ο κ. Παπανδρέου. Αλλά ελπίζω και ο ίδιος να γνωρίζει ότι όλα αυτά είναι για το θεαθήναι. Να ξεκινήσουν πόλεμο απέναντι στα κερδοσκοπικά κεφάλαια.
Πάντως, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη σύγκρουση που πυροδοτείται μεταξύ Γαλλογερμανών και Βρετανίας στο μείζον θέμα της ντιρεκτίβας νέων κανόνων λειτουργίας των hedge funds και των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων (private equity funds) που προωθεί η Ε. Ε.
Η Γαλλία και η Γερμανία απέρριψαν την πρόταση της Βρετανίας να καθυστερήσει η απόφαση για την ντιρεκτίβα. Μια άρνηση που δοκιμάζει τις προθέσεις και τις αντοχές του ηγέτη των Συντηρητικών και νέου πρωθυπουργού Nτέιβιντ Κάμερον. Η σημασία των τραπεζικών υπηρεσιών για την ευρύτερη οικονομία της Βρετανίας είναι σημαντική. Τράπεζες και συναφή ιδρύματα –hedge funds και ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια– υπήρξαν επί μακρόν δυσανάλογα μεγάλοι κινητήριοι μοχλοί του εθνικού πλούτου. Η τέως κυβέρνηση Μπράουν είχε αντισταθεί στις πιέσεις του Παρισιού και του Βερολίνου να τους «περάσει χαλινάρι». Ωστόσο, όμως, η Βρετανία αντιμετωπίζει πληθώρα προβλημάτων, τα οποία προκάλεσαν οι οικονομικές προτεραιότητες της τελευταίας 20ετίας και η επίμονη άρνησή της να θέσει φραγμούς.
Η Βρετανία θεωρεί ότι το Λονδίνο είναι «το μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κέντρο της Ευρώπης και δεν πρέπει να βρεθεί σε συγκριτικά μειονεκτική θέση». Το Σίτι του Λονδίνου φιλοξενεί το 80% των hedge funds στην Ευρώπη και το 60% των εταιρειών private equity, τα οποία βάσει της οδηγίας θα πρέπει να αποδεχτούν αυστηρά κριτήρια λειτουργίας εάν επιθυμούν να δραστηριοποιούνται στις αγορές της Ε. Ε.
Προφανώς, έχουν και τα παράδοξα τα όριά τους. Οπως είπε ο πρόεδρος της Ισλανδίας, «απλοί άνθρωποι, αγρότες και ψαράδες, γιατροί, νοσοκόμες, δάσκαλοι, καλούνται να πληρώσουν για ένα πρόβλημα που δημιούργησαν ανεύθυνοι άπληστοι τραπεζίτες».
Λογικό ήταν, λοιπόν, από τη στιγμή που ρωτήθηκαν με δημοψήφισμα, οι Ισλανδοί να απορρίψουν με συντριπτική πλειοψηφία την αποζημίωση των Βρετανών και Ολλανδών πελατών της χρεοκοπημένης τράπεζας Ιcesave από τα δικά τους πορτοφόλια.
Οπως βέβαια έσπευσε να διευκρινίσει η κυβέρνηση του Ρέικιαβικ, η απόρριψη αυτή ήταν «συμβολική». Τα χρήματα θα επιστραφούν (σε αντίθετη περίπτωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν θα χορηγήσει στη χώρα τη δεύτερη δόση του δανείου που έχει συμφωνηθεί και η Βρετανία θα μπλοκάρει την ένταξη της χώρας στην Ε. Ε.).
No comments:
Post a Comment