8.4.11

Η ΕΚΤ βιάζεται να αυξήσει τα επιτόκιά της

The Economist
Με τα όσα έχουν ήδη ειπωθεί, θα υπάρξει έκπληξη εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν αυξήσει τα επιτόκιά της στη συνεδρίαση της 7ης Απριλίου. Στην προηγούμενη συνεδρίαση στις αρχές Μαρτίου, ο πρόεδρος της ΕΚΤ δεν θα μπορούσε πιο ξεκάθαρα να σηματοδοτήσει την επικείμενη αύξηση. Παρά το τσουνάμι στην Ιαπωνία και τη σύρραξη στη Λιβύη, δεν υπονοήθηκε ότι υπήρχαν δεύτερες σκέψεις ανάμεσα στα 23 μέλη του διοικητικού συμβουλίου του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Μια αύξηση θα διαμορφώσει τα επιτόκια από το ιστορικό χαμηλό του 1% στο 1,25% και τότε η ΕΚΤ θα τεθεί μπροστά από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (Fed), καθώς και από την Τράπεζα της Αγγλίας ενδεχομένως, η οποία επίσης συνεδριάζει σήμερα.
Η ενίσχυση των επιτοκίων ίσως φανεί μικρή, αλλά θα σηματοδοτήσει στροφή στον κύκλο των ευρωπαϊκών επιτοκίων. Πάντως, το επιχείρημα της ΕΚΤ φαίνεται αδύναμο. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έχει διευρυνθεί τους τελευταίους μήνες πέραν του στόχου της ΕΚΤ, του «κάτω αλλά πλησίον του 2%». Ωστόσο, η εκτίναξη στο 2,6% τον Μάρτιο οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υψηλότερη τιμή πετρελαίου, αποτυπωμένη στην αύξηση των τιμών των καυσίμων. Οι δείκτες του δομικού πληθωρισμού, από τον οποίο εξαιρούνται οι ευμετάβλητες τιμές τροφίμων και καυσίμων, παραμένουν σχεδόν στο 1%. Ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ διατείνεται για την αναγκαιότητα της νομισματικής σκλήρυνσης, ώστε να αποτραπούν οι δευτερογενείς επιπτώσεις από την αύξηση των τιμών στην αγορά εμπορευμάτων, όπως το να οδηγηθούν σε υψηλότερα επίπεδα οι μισθοί και οι τιμές. Προς το παρόν, οι μισθοί παραμένουν υπό έλεγχο στην Ευρωζώνη, παρουσιάζοντας αύξηση μόνον 1,4% το 2010. Παράλληλα, οι εκτιμήσεις των αναλυτών για τον πληθωρισμό δεν υποδηλώνουν την άνοδό του.
Αν και η γερμανική οικονομία αναπτύχθηκε το 2010 με ζωηρό ρυθμό 3,6%, συνολικά το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αυξήθηκε μόλις 1,7%. Ακόμη κι αν η ύφεση στην Ευρωζώνη ήταν η σοβαρότερη μετά τη δεκαετία του 1979, η επακολουθούσα ανάκαμψη αποδείχθηκε από τις πιο αδύναμες. Αυτό σημαίνει πως η οικονομία λειτουργεί 3,5% βραδύτερα από τους δυνάμει ρυθμούς της, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Η ογκώδης πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα ενδεχομένως να γεννήσει πληθωριστικές πιέσεις. Οι έρευνες μεταξύ των επιχειρήσεων αποτύπωναν προβλέψεις ταχείας ανάπτυξης στις αρχές του 2011. Ωστόσο, η χρονιά αυτή έρχεται μετά την ασθενική επίδοση του δεύτερου εξαμήνου του 2010, όταν το ΑΕΠ ενισχύθηκε μόλις 0,3% σε τριμηνιαία βάση. Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι ο ρυθμός ανάκαμψης χάνεται. Αυτό δεν προκαλεί απορία, εφόσον οι υψηλότερες τιμές πετρελαίου αναζωπυρώνουν τις ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομία. Ο κοινός δείκτης εμπιστοσύνης μεταξύ καταναλωτών και επιχειρηματιών στην Ευρωζώνη έχει υποχωρήσει από τα υψηλά του επίπεδα.
Είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς το συμπέρασμα ότι πίσω από την προθυμία της ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια δεν βρίσκεται μόνον η εκτίμηση της πολιτικής κατάστασης. Η Κεντρική Τράπεζα με οδύνη συνειδητοποιεί ότι έχει συρθεί σε δημοσιονομικά «λασπώδη νερά», αγοράζοντας κρατικά ομόλογα από υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ιρλανδία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Ολα αυτά κάνουν την ΕΚΤ να θέλει ακόμη περισσότερο να διακηρύξει τον ρόλο της ως πολέμιας του πληθωρισμού, οπότε σπεύδει χωρίς καθυστέρηση να αυξήσει τα επιτόκια. Πέραν τούτου, τίθεται και το θέμα της εσωτερικής διαδοχής.
Ο κ. Τρισέ πρόκειται να αποχωρήσει από το πηδάλιο της ΕΚΤ στα τέλη Οκτωβρίου. Αυτή τη στιγμή διεξάγεται μάχη για τη διαδοχή, για την οποία κρίσιμες θα αποδειχθούν οι απόψεις της Γερμανίδας καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ. Υπό το πρίσμα αυτό, οι υποψήφιοι εκπρόσωποι της μετά τον κ. Τρισέ εποχής, όπως ο Ιταλός Μάριο Ντράγκι, είναι πιθανόν να υιοθετήσουν τη γερμανική προσέγγιση, η οποία αποκρούει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Ανεξαρτήτως, πάντως, των επιχειρημάτων της, η ΕΚΤ με μια αύξηση επιτοκίων θα δηλώσει στην υπερβολή της το διογκούμενο χάσμα μεταξύ των κομβικών χωρών της Ευρωζώνης με τα σθεναρά δημόσια οικονομικά και εκείνων της περιφέρειας, οι οποίες έχουν επωμιστεί πολύ υψηλά χρέη. Στη Γερμανία, η αύξηση δεν θα σημάνει τίποτε. Στην Ισπανία, θα πλήξει τα νοικοκυριά με τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου και στην Ελλάδα θα αισθανθούν σαν να στοιβάχθηκε το Πήλιο πάνω στον Κίσσαβο.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_07/04/2011_438369

No comments: