Bloomberg
Ο εφησυχασμός είναι ίδιον του ανθρώπου. Δεν μπορούμε να αντισταθούμε στη σκέψη ότι η πρόσφατη εμπειρία καθορίζει το μέλλον. Μια στιγμή καλοτυχίας μάς κάνει να προσδοκούμε διαρκή τύχη - γιατί τη δικαιούμαστε. Αυτό το σκεπτικό έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πορεία για τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Ιδιωτικά και εισηγμένα ιδρύματα υπέθεσαν πως η ευημερία, ιδίως στην αγορά ακινήτων, ήταν φυσικό να συνεχισθεί. Δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι η κατάσταση μπορούσε να εξελιχθεί τόσο άσχημα. Το ρίσκο δεν υπολογιζόταν ποτέ: απλώς αγνοούνταν.
Εύκολα το αποδίδουμε στην απληστία ή την ανοησία της Γουόλ Στριτ. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι ολόκληρος ο πολιτισμός μας στηρίζεται σε εξίσου σαθρά θεμέλια. Υποθέτουμε πως η ίδια η Γη είναι στατική και θα μείνει πάντα όπως σήμερα. Ωστόσο, η γεωφυσική μάς λέει πως αυτό επ’ ουδενί δεν ισχύει. Συμβαίνουν και άσχημα. Μόνο τα τελευταία χρόνια, γίναμε μάρτυρες σειράς τρομερών φυσικών καταστροφών με όλες τις ζοφερές συνέπειές τους. Σεισμός στην Αϊτή, έκρηξη ηφαιστείου στην Ισλανδία, τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό, σεισμός και τσουνάμι στην Ιαπωνία.
Τι κρύβεται πίσω από όλη αυτή την ταραχή της Γης; Η απάντηση μπορεί να μην είναι παρηγορητική, είναι όμως απλή: τίποτα, είναι όλα φυσιολογικά. Βέβαια, οι φυσικές καταστροφές συμβαδίζουν σχεδόν πάντα με το ανθρώπινο λάθος. Κτίρια κακής κατασκευής στην αϊτινή πρωτεύουσα, ανικανότητα μετά τον τυφώνα «Κατρίνα» στον Κόλπο του Μεξικού, αλλά και φέτος στη Φουκουσίμα, όταν χτύπησε το τσουνάμι.
Τα λάθη είναι συνήθη στις μεγάλες φυσικές καταστροφές. Καμιά τους, βέβαια, δεν προέκυψε εντελώς ξαφνικά. Αντιθέτως, η ιστορία της γεωλογίας μάς λέει πως στην πραγματικότητα έχουμε υπάρξει τυχεροί. Πολλές καταστροφές έχουν γίνει στην Ιστορία, όμως οι άνθρωποι τείνουν να αφαιρούνται όταν μιλάς για κάτι που συνέβη για τελευταία φορά το 1783 ή το 934. Σίγουρα τα πράγματα είναι αλλιώς τώρα, λένε. Δυστυχώς, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Περήφανοι καθώς είμαστε για τα τεχνολογικά επιτεύγματα της σύγχρονης κοινωνίας, στην πραγματικότητα γινόμαστε πιο ευάλωτοι από ποτέ, γιατί ζούμε πιο πυκνά, με ένα περίπλοκο και ενίοτε εύθραυστο δίκτυο κτιρίων, δρόμων, γεφυρών και των συναφών.
Ο στρατός χρησιμοποιεί πολεμικά παιχνίδια για να προετοιμάζεται για απρόβλεπτες εξελίξεις. Ελάχιστα είναι τα πολιτικά αντίστοιχα. Δυστυχώς, οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμένοι να σκέπτονται με τον ίδιο τρόπο για τον κίνδυνο. Μερικοί σπάνιοι κίνδυνοι -όπως ο θάνατος σε αεροπορικό δυστύχημα- φαντάζουν μεγαλύτεροι στη φαντασία μας απ’ όσο υποδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία. Αλλοι, ωστόσο, που ενδεχομένως είναι εξίσου απίθανο να προκύψουν, μας φαίνονται ανύπαρκτοι. Το μάθημα είναι απλό, δύσκολα όμως εφαρμόζεται: οι κίνδυνοι με βαριές επιπτώσεις πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπ’ όψιν. Αυτό σημαίνει την ανάληψη μικρού αλλά πραγματικού κόστους σήμερα, ώστε να περιορίσουμε τη ζημιά από μια πιθανή καταστροφή στο μέλλον - ακόμη και αν αυτή βρίσκεται πέρα από τον τρέχοντα οικονομικό κύκλο, μετά τη συνταξιοδότηση του σημερινού διευθύνοντος συμβούλου ή τη λήξη της θητείας των πολιτικών. Μόνο σκεπτόμενοι και εκπαιδευόμενοι για το αναπόφευκτο μπορούμε να αποφύγουμε να εθελοτυφλούμε.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_23/06/2011_446711
Ο εφησυχασμός είναι ίδιον του ανθρώπου. Δεν μπορούμε να αντισταθούμε στη σκέψη ότι η πρόσφατη εμπειρία καθορίζει το μέλλον. Μια στιγμή καλοτυχίας μάς κάνει να προσδοκούμε διαρκή τύχη - γιατί τη δικαιούμαστε. Αυτό το σκεπτικό έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πορεία για τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Ιδιωτικά και εισηγμένα ιδρύματα υπέθεσαν πως η ευημερία, ιδίως στην αγορά ακινήτων, ήταν φυσικό να συνεχισθεί. Δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι η κατάσταση μπορούσε να εξελιχθεί τόσο άσχημα. Το ρίσκο δεν υπολογιζόταν ποτέ: απλώς αγνοούνταν.
Εύκολα το αποδίδουμε στην απληστία ή την ανοησία της Γουόλ Στριτ. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι ολόκληρος ο πολιτισμός μας στηρίζεται σε εξίσου σαθρά θεμέλια. Υποθέτουμε πως η ίδια η Γη είναι στατική και θα μείνει πάντα όπως σήμερα. Ωστόσο, η γεωφυσική μάς λέει πως αυτό επ’ ουδενί δεν ισχύει. Συμβαίνουν και άσχημα. Μόνο τα τελευταία χρόνια, γίναμε μάρτυρες σειράς τρομερών φυσικών καταστροφών με όλες τις ζοφερές συνέπειές τους. Σεισμός στην Αϊτή, έκρηξη ηφαιστείου στην Ισλανδία, τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό, σεισμός και τσουνάμι στην Ιαπωνία.
Τι κρύβεται πίσω από όλη αυτή την ταραχή της Γης; Η απάντηση μπορεί να μην είναι παρηγορητική, είναι όμως απλή: τίποτα, είναι όλα φυσιολογικά. Βέβαια, οι φυσικές καταστροφές συμβαδίζουν σχεδόν πάντα με το ανθρώπινο λάθος. Κτίρια κακής κατασκευής στην αϊτινή πρωτεύουσα, ανικανότητα μετά τον τυφώνα «Κατρίνα» στον Κόλπο του Μεξικού, αλλά και φέτος στη Φουκουσίμα, όταν χτύπησε το τσουνάμι.
Τα λάθη είναι συνήθη στις μεγάλες φυσικές καταστροφές. Καμιά τους, βέβαια, δεν προέκυψε εντελώς ξαφνικά. Αντιθέτως, η ιστορία της γεωλογίας μάς λέει πως στην πραγματικότητα έχουμε υπάρξει τυχεροί. Πολλές καταστροφές έχουν γίνει στην Ιστορία, όμως οι άνθρωποι τείνουν να αφαιρούνται όταν μιλάς για κάτι που συνέβη για τελευταία φορά το 1783 ή το 934. Σίγουρα τα πράγματα είναι αλλιώς τώρα, λένε. Δυστυχώς, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Περήφανοι καθώς είμαστε για τα τεχνολογικά επιτεύγματα της σύγχρονης κοινωνίας, στην πραγματικότητα γινόμαστε πιο ευάλωτοι από ποτέ, γιατί ζούμε πιο πυκνά, με ένα περίπλοκο και ενίοτε εύθραυστο δίκτυο κτιρίων, δρόμων, γεφυρών και των συναφών.
Ο στρατός χρησιμοποιεί πολεμικά παιχνίδια για να προετοιμάζεται για απρόβλεπτες εξελίξεις. Ελάχιστα είναι τα πολιτικά αντίστοιχα. Δυστυχώς, οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμένοι να σκέπτονται με τον ίδιο τρόπο για τον κίνδυνο. Μερικοί σπάνιοι κίνδυνοι -όπως ο θάνατος σε αεροπορικό δυστύχημα- φαντάζουν μεγαλύτεροι στη φαντασία μας απ’ όσο υποδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία. Αλλοι, ωστόσο, που ενδεχομένως είναι εξίσου απίθανο να προκύψουν, μας φαίνονται ανύπαρκτοι. Το μάθημα είναι απλό, δύσκολα όμως εφαρμόζεται: οι κίνδυνοι με βαριές επιπτώσεις πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπ’ όψιν. Αυτό σημαίνει την ανάληψη μικρού αλλά πραγματικού κόστους σήμερα, ώστε να περιορίσουμε τη ζημιά από μια πιθανή καταστροφή στο μέλλον - ακόμη και αν αυτή βρίσκεται πέρα από τον τρέχοντα οικονομικό κύκλο, μετά τη συνταξιοδότηση του σημερινού διευθύνοντος συμβούλου ή τη λήξη της θητείας των πολιτικών. Μόνο σκεπτόμενοι και εκπαιδευόμενοι για το αναπόφευκτο μπορούμε να αποφύγουμε να εθελοτυφλούμε.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_23/06/2011_446711
No comments:
Post a Comment