Σκληρότερος ασφαλιστικός νόμος σε 5 χρόνια

Σήμα κινδύνου για την ελληνική οικονομία, την απασχόληση αλλά και για τις συντάξεις μετά και την πρόσφατη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού εκπέμπει ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, καθηγητής Σ. Ρομπόλης.

Σ. Ρομπόλης // Επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ

Συνέντευξη στον Γιώργο Γάτο

Ποιες προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, των επενδύσεων και της απασχόλησης βλέπετε με βάση τις νέες συνθήκες;
«Η ελληνική οικονομία έχει καταστεί η πιο αποδυναμωμένη οικονομία της ζώνης του ευρώ. Τα αρνητικά αποτελέσματα που έχουν συσσωρευθεί στο σώμα (οικονομικό και κοινωνικό) της οικονομίας από την εφαρμοζόμενη πολιτική των οικονομικών της προσφοράς, ιδιαίτερα μετά τις νέες συνθήκες της διεθνούς κρίσης η οποία απειλεί την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία, επιβάλλουν τη διαμόρφωση ενός εναλλακτικού και νέου αναπτυξιακού υποδείγματος. Και αυτό στην προοπτική της πραγματικής σύγκλισης και της βελτίωσης του επιπέδου της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας. Και όχι για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμής που ενδιαφέρει βασικά τις επιχειρήσεις και εσφαλμένα προσπαθούν να την επιτύχουν, κυρίως με τον περιορισμό της προστασίας της απασχόλησης, την απορρύθμιση και ευελικτικοποίηση της αγοράς εργασίας και του συστήματος κοινωνικής προστασίας με τη σταδιακή αντικατάσταση του διανεμητικού (εσωτερική αλληλεγγύη) από το κεφαλαιοποιητικό σύστημα (εξατομίκευση ασφάλισης)».

Η πρόσφατη ασφαλιστική «μεταρρύθμιση» μειώνει και πόσο το δημοσιονομικό βάρος για τις πληρωμές των συντάξεων και τις λοιπές παροχές;
«Ο νέος ασφαλιστικός νόμος μειώνει το δημοσιονομικό βάρος των πληρωμών των συντάξεων και των άλλων παροχών σε επίπεδα που αντιστοιχούν σε ενάμιση μόνο χρόνο των συγκεκριμένων πληρωμών, με αποτέλεσμα, εφόσον δεν λύνεται το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης και της διαρροής πόρων με διάφορους τρόπους του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, να εγκυμονείται ο κίνδυνος και νέας σκληρής και περιοριστικής ασφαλιστικής παρέμβασης μετά από μία πενταετία».

Τι επιπτώσεις θα έχει στην αγορά εργασίας η παράταση του εργασιακού βίου με βάση τον νέο ασφαλιστικό νόμο;
«Θα δημιουργηθούν σταδιακά οι προϋποθέσεις αύξησης της ανεργίας και θα ασκηθούν σοβαρές πιέσεις παραπέρα απελευθέρωσης και ευελικτοποίησης της αγοράς εργασίας, προκειμένου να εμφανίζεται η μείωση της ανεργίας με την προσωρινή, εποχική, μερική κ.λπ. απασχόληση και όχι με τη μόνιμη και σταθερή απασχόληση».

Τι «κερδίζει» από τα μέτρα το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης μακροπρόθεσμα;
«Παρά την κοινωνικο-ασφαλιστική σκληρότητα των ρυθμίσεων του νέου νόμου, το έτος κρίσης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης σ' ένα βάθος χρόνου 30 ετών μετατοπίζεται μόνο κατά ενάμιση χρόνο. Αντίθετα, η έρευνα του ΙΝΕ απέδειξε ότι με μείωση 20% της εισφοροδιαφυγής αυξάνονται τα έσοδα των ασφαλιστικών Ταμείων κατά 40% και μετατοπίζεται το έτος κρίσης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης κατά επτάμισι χρόνια».

Θα υπάρξει θέμα «επάρκειας» των συντάξεων;
«Η μείωση των συντάξεων (κύριων και επικουρικών) που θα επέλθει κυρίως από το 2013 και μετά, θα είναι σε τέτοιο βαθμό που πλέον η συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων θα βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας, γεγονός που θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο την ανισοκατανομή του εισοδήματος στην Ελλάδα και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών».

Μπορούν να αποτρέψουν τα δικαστικά «μπλόκα» την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου;
«Η εμπειρία της αντισυνταγματικότητας του πλαφόν στο ύψος του εφάπαξ που προέβλεπε ο ν.2084/92 θα επαναληφθεί με την περίπτωση της μείωσης των συντάξεων (κύριων και επικουρικών) και με τη μείωση των παροχών υγείας».
Οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις περιθάλπουν τη «μαύρη εργασία»

Πώς λειτούργησαν οι νομοθετικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών (μείωση αμοιβής υπερωριών, ελαστικά ωράρια κ.ά.);
«Η πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας αποδεικνύει ότι οι σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις δεν έχουν αποδώσει ούτε στο επίπεδο της βελτίωσης του επιπέδου ανταγωνιστικότητας, ούτε στο επίπεδο βελτίωσης του επιπέδου αμοιβών, ούτε στο επίπεδο αύξησης της απασχόλησης και μείωσης της ανεργίας, ούτε στο επίπεδο ελέγχου των πληθωριστικών πιέσεων. Αντίθετα, οι νομοθετικές αυτές ρυθμίσεις μετέφεραν προς τους εργοδότες πόρους της τάξης του ενός δισ. ευρώ τον χρόνο».

Η προώθηση μεγαλύτερης ευελιξίας στις εργασιακές σχέσεις θα μπορούσε να επηρεάσει και πώς το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης και την απασχόληση;
«Η μεγαλύτερη ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις περιθάλπει την αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία, με αποτέλεσμα να μη εισρέουν στα ασφαλιστικά Ταμεία οι νομοθετημένοι και αναγκαίοι πόροι για τη μακροχρόνια βιωσιμότητα και κοινωνική αποτελεσματικότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».
Από την ευέλιξία κέρδισαν μόνο οι εταιρείες

Υπάρχει, κατά τη γνώμη σας, ανάγκη εκσυγχρονισμού του πλέγματος των εργασιακών σχέσεων και του συστήματος προσδιορισμού των αμοιβών να μειωθεί η ανεργία;
«Το πλέγμα εκσυγχρονισμού των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα απαιτείται να κινείται προς δύο κυρίως κατευθύνσεις: τη ρύθμιση του πλέγματος των εργασιακών σχέσεων και τους συστηματικούς ελέγχους των επιχειρήσεων για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας. Το εύρος και το μέγεθος της απελευθέρωσης και της ευελιξίας της αγοράς εργασίας δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα μοχλούς βελτίωσης του επιπέδου ανταγωνιστικότητας, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και μείωσης της ανεργίας. Αντίθετα, αποτελούν μοχλούς αύξησης της κερδοφορίας σε βάρος της ποιότητας των εργασιακών σχέσεων του κόσμου της μισθωτής εργασίας».

Η εξέλιξη των αμοιβών στην Ελλάδα, ύστερα και από τη νέα συμφωνία της ΓΣΕΕ με τις εργοδοτικές οργανώσεις, οδηγεί στον στόχο της σύγκλισης με τα επίπεδα των αμοιβών στην Ε.Ε.; Με ποιες προϋποθέσεις και πότε θα μπορούσε να υπάρξει αυτή η σύγκλιση;
«Οι μισθολογικές προϋποθέσεις σύγκλισης των αμοιβών στην Ελλάδα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, απαιτούν ονομαστικές αυξήσεις που θα περιλαμβάνουν τον πληθωρισμό, την παραγωγικότητα της εργασίας και επιπλέον 1,5% ετησίως προκειμένου αυτή να επιτευχθεί σε μία εξαετία».
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=13115&subid=2&tag=9917&pubid=1659233