Ηρθε η ώρα να φύγει ο «μοιραίος» τραπεζίτης από τη Fed. Αλλά...

ZZ
O πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας (Fed) των ΗΠΑ, Μπεν Μπερνάνκι, έχει λόγους να χαμογελά. Μαζί με (σχεδόν) ολόκληρο το πολιτικό και τραπεζικό σύστημα που τον στηρίζει. Οντως, ξέρει πολλά και ουδείς –βεβαίως και ο Λευκός Οίκος– θέλει να ανοίξουν στόματα. Η επανεκλογή του Μπερνάνκι για δεύτερη θητεία στη Fed θεωρείται γεγονός και προεξοφλείται στη Wall Street. Ωστόσο, ακόμη και στο πάρα πέντε μπορεί να ανατραπεί το δεδομένο. Εντάξει, φρούδες ελπίδες. Αλλά...
Σύμφωνα με τον νομπελίστα και αρθρογράφο των New York Times Πολ Κρούγκμαν, το δεδομένο αυτό παραμένει μετέωρο ώς την τελευταία στιγμή. Φυσικά η «ψήφος εμπιστοσύνης» που παρέσχε την περασμένη Παρασκευή στον κ. Μπερνάνκι ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπαμα ήταν πολύτιμη. Βέβαια, όλοι κάνουμε λάθη.
Αξίζει να επισημανθεί πως ο κ. Μπερνάνκι δεν προέβαλε σχεδόν καθόλου αντίσταση στην πρόταση του προέδρου Ομπάμα για έναν νέο οργανισμό προστασίας του καταναλωτή που θα αναλάβει τις εξουσίες της Fed σε θέματα καταναλωτικού δανεισμού. Παρομοίως, συμφώνησε και στο ότι η Fed θα μπορούσε να μοιραστεί τις ευθύνες παρακολούθησης του συστημικού κινδύνου με άλλες ρυθμιστικές αρχές.
Παράλληλα, ένα φαινομενικά αθώο νομοσχέδιο που θα απέτρεπε στο αμερικανικό Κογκρέσο να «ελέγξει» τη Fed και θα απειλούσε την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, έχει κατατεθεί ξεσηκώνοντας τη Wall Street. Στη Γερουσία, ο Κρίστοφερ Ντοτ, επικεφαλής της Επιτροπής Τραπεζικών Υποθέσεων, έχει προτείνει την αφαίρεση των αρμοδιοτήτων της Fed. Δηλαδή, της αφαιρείται στην κυριολεξία όλη η εξουσία εποπτείας και ρύθμισης των τραπεζών και οι αρμοδιότητες αυτές περνούν σε έναν νέο οργανισμό
Ομως, ακόμη πιο ανησυχητική είναι η ύπαρξη ενός νομοσχεδίου, του οποίου συντάκτης είναι ο Ρον Πολ, ένας δονκιχωτικός Ρεπουμπλικανός του Τέξας, αλλά με την ταυτότητα του ανεξάρτητου βουλευτή στη Βουλή των Αντιπροσώπων, το τελευταίο βιβλίο του οποίου, με τίτλο «Τελειώστε τη Fed», συγκαταλέγεται στα best sellers της χώρας. Παρά τις έντονες διαμαρτυρίες από τον κ. Μπερνάνκι, σχεδόν 300 βουλευτές και 30 γερουσιαστές υποστήριξαν το νομοσχέδιο του κ. Πολ.
Οι Αμερικανοί είναι πλέον καχύποπτοι και έχουν πανικοβληθεί από τις προσπάθειες της Fed, κόστους τρισ. δολαρίων, να διασώσει το τραπεζικό σύστημα και τη Wall Street. Εφ’ όσον όμως η Fed έπρεπε πραγματικά να επιβιώσει της δυσαρέσκειας και των δύο κομμάτων, ο κ. Μπερνάνκι έκανε κάποιου είδους συμβιβασμό, αφήνοντας τον κ. Φρανκ να επιληφθεί του θέματος.
Αντίθετα, η Fed δεν φαίνεται να διαπραγματεύεται για τις δύο κορυφαίες προτεραιότητες της κεντρικής τράπεζας: την πολιτική ανεξαρτησία της, όσον αφορά τη χάραξη νομισματικής πολιτικής, καθώς και το ρόλο της ως αδιαμφισβήτητου επόπτη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που θεωρούνται πολύ μεγάλα για να αφεθούν να χρεοκοπήσουν.
Αυτό όμως στο οποίο επέμεινε περισσότερο ο κ. Μπερνάνκι, ήταν να αποτραπούν οι παρεμβάσεις του Κογκρέσου στη νομισματική πολιτική της Fed. Από ιδρύσεώς της, το 1913, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ αντιμετωπίζει μια πολιτική αντίφαση. Η τράπεζα έχει την ευθύνη πρόληψης της κατάρρευσης του τραπεζικού και οικονομικού συστήματος της χώρας, των οποίων η υγιής κατάσταση είναι απαραίτητη για την «πραγματική οικονομία», την παραγωγή και την απασχόληση. Αλλά η Fed αποδείχτηκε ανεπαρκής, αποτυγχάνοντας να ελέγξει τη «δημιουργική ασυδοσία» των τραπεζιτών που προκάλεσαν την κρίση.
Σήμερα, ολοκληρώνεται η κρίσιμη διήμερη συνεδρίαση της Fed’s Open Market Committee (FOMC), η οποία είναι το αρμόδιο συμβούλιο για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας των Hνωμένων Πολιτειών, και οι πάντες έχουν στρέψει την προσοχή τους στην Ουάσιγκτον, όπου και η έδρα της. Οι ενδείξεις σταθεροποίησης που παρουσιάζει η αμερικανική οικονομία είναι αντιληπτές πλέον από τους πάντες, δημιουργώντας ανακούφιση μεν στη Fed, αλλά, παράλληλα, αναθερμαίνουν ποικίλους φόβους επενδυτών και κεντρικών τραπεζιτών. Τα μηδενικά επιτόκια της Fed πιθανόν να συμβάλουν στον πληθωρισμό στην Κίνα, την Ινδονησία και την Ταϊλάνδη πριν από τις ΗΠΑ. Ομως, τα υπερχρεωμένα αμερικανικά νοικοκυριά θα δαπανούν όλο και λιγότερα όσο η ανεργία παραμένει στο 10%.