29.1.10

H Ελλάδα φτερνίζεται η Αμερική κρυολογεί

Greece Sneezes, US Catches a Cold

Μιλάμε ότι είναι η μεγαλύτερη δημοσιότητα που έλαβε η χώρα από την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, και τα δύο το 2004.
Μπορεί κάποιος πραγματικά να το πιστέψει, εάν του έλεγαν πριν δύο χρόνια;
Μπορεί κάποιος να πιστέψει ότι σε όλα τα μονιτορ των τρέϊντερς (με τις φορμίτσες) ή και απλών "επενδυτών" υπάρχει ένα γραφηματάκι με τα ελληνικά σπριεεαντςς και σι ντι ες ες;
Εμένα πάντως μου φαίνεται απίστευτο.

Δεν είμαστε ούτε τράπεζα, ούτε ινβέστμεντ μπανκ, ούτε Νορθερν Ροκ, ούτε Λίμαν. Ούτε καν Ισλανδία των 300χιλ. κατοίκων με λέβερατζ 100:2, ούτε πρώην-πρότυπο-νύν-φούσκα^2-Ιρλανδία, ούτε Ντουμπάι, ούτε εξαγωγείς ασιατικών-νοτιοαμερικάνικων προϊόντων. Στο μόνο που είμαστε παγκοσμίου επιπέδου (2οι-3οι-4οι) είναι στο δημόσιο χρέος και τη διασπορά του σε ξένες τράπεζες, οι οποίες μας δανείζουν εδώ και τριάντα χρόνια, ενώ μόλις πρόσφατα, εκδόσαμε ομόλογο λήξης 2057...
Τι ακριβώς έχει αλλάξει από μόλις 2-3 χρόνια;

Και σήμερα φτάσαμε στα:
Greek Woes Hit Euro, Bank Stocks
Greek worries hit euro, world stocks flat
Greece Sneezes, US Catches a Cold
US stocks follow global sell-off on Greek debt worries

Η (μικρή) Ελλάς έχει πλέον τα φόντα να στείλει στα τάρταρα το παγκόσμιο χρηματο-πιστωτικό σύστημα, το ευρώ, την ΟΝΕ, την ευρωπαϊκή χρηματαγορά, την αμερικάνικη χρηματαγορά, την αγορά ομολόγων, τους βαλκάνιους εμπορικούς της εταίρους της, άλλες περιφερειακές χώρες της ΕΕ/ΟΝΕ...

Με τις δυνατότητες ανάσυρσης δεδομένων που μας παρέχει το ιντερνέτ, ας πάμε λίγο στη προηγούμενη αμερικάνικη/παγκόσμια ύφεση του 2001, όταν ο παγκόσμιος τρόμος ονομαζόταν Αργεντινή, μια χώρα με επίσης τεράστιο δημόσιο χρέος και μπλε εθνικά χρώματα.

26/8/2001 - ΖΖ

Λοιπόν, η σοβαρότατη νομισματική κρίση που είχε ξεσπάσει στη Αργεντινή τερματίστηκε εδώ και τώρα! Πάλι από την Ουάσιγκτον και με τα δισεκατομμύρια δολάρια του ΔΝΤ. Τόσο καλά και τόσο εύκολα... Kαθησυχασμένες από τον «τερματισμό» της κρίσης η Ουάσιγκτον και η Wall Street αδιαφορούν, βεβαίως, στο να ερμηνεύσουν το γιατί ούτε φυσικά τους απασχολεί το μετά... Ε... αφού ήταν τόσο εύκολο να επιλυθεί η κρίση, τότε γιατί επί μήνες κυβέρνηση και τράπεζα προσπαθούσαν να υπερασπισθούν ένα «υπερτιμημένο» νόμισμα και μιαν «άρρωστη» οικονομία; Βεβαίως, η «προσφορά» από την κυβέρνηση παραμένει και είναι η δέσμη στυγερών δημοσιονομικών μέτρων που έχουν επιβληθεί και θα συνεχισθούν στον λαό της Αργεντινής.

Είναι, όντως, ειρωνεία της ιστορίας το γεγονός ότι οι εφιάλτες από το «σύνδρομο του ντόμινο» κυριαρχούν ακόμη και σήμερα και βασανίζουν την Ουάσιγκτον και τη Wall Street. Η κρίση της Αργεντινής -για να αποφευχθεί μια «νέα χρεοκοπημένη Ρωσία»- στην αυλή των ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική, εξανάγκασε την Ουάσιγκτον ύστερα από σκληρές διαπραγμεύσεις δύο εβδομάδων να εγκρίνει πάραυτα βοήθεια 8 δισ. δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ)! Ο τρόμος πως η Αργεντινή θα εξαναγκασθεί ουσιαστικά να κηρύξει παύση πληρωμών αδυνατώντας να εξυπηρετήσει το τεράστιο εξωτερικό χρέος της, ύψους 128 δισ. δολαρίων, επηρέασε τον Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους να σπεύσει να συμφωνήσει ότι πρέπει μετά το γενναιόδωρο πακέτο των 40 δισ. δολαρίων που της είχε χορηγηθεί από το ΔΝΤ, μόλις πριν από οκτώ μήνες, πρέπει να προστεθούν εδώ και τώρα και άλλα δισ. δολάρια. Βεβαίως, η «προσφορά» του ήταν ο ίδιος να παραμερίσει τις θέσεις/απόψεις του πως το ΔΝΤ δεν πρέπει να παρεμβαίνει «πυροσβετικά» χορηγώντας δισεκατομμύρια δολάρια από τις τσέπες των Αμερικανών φορολογουμένων για την επίλυση παρόμοιων οικονομικών κρίσεων. Απλώς φρόντισε το νέο πακέτο βοήθειας να είναι ολίγον περίπλοκο και με διαφορετική σύνθεση. Δηλαδή τα 5 από τα 8 δισ. δολάρια θα ενισχύσουν τα λεηλατημένα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Αργεντινής. Να επισημανθεί ότι η περίφημη «θεωρία του ντόμινο» που εφαρμόσθηκε στην Ινδονησία και τη Ν.Α. Ασία βασίσθηκε στο ότι ενδεχόμενη πτώση του Βιετνάμ θα επέφερε την πτώση όλης της Νοτιοανατολικής Ασίας και θα αποτελούσε όντως σοβαρή απειλή για την ασφάλεια τη Δύσης. Ετσι ερμηνεύεται και το γεγονός πως ο πόλεμος του Βιετνάμ πολεμήθηκε και χάθηκε στην Ουάσιγκτον.

Να θυμίσω ότι ο απερχόμενος τότε (19 Ιανουαρίου του 1961) Αμερικανός πρόεδρος Ντουάιτ Ντ. Αϊζενχάουερ συμβούλεψε τον Kένεντι πως η απώλεια του Λάος -και άρα του Βιετνάμ- από τους κομμουνιστές θα σήμαινε την απώλεια όλης της Ν.Α. Ασίας. Ηταν ο ίδιος που είχε προωθήσει την περίφημη «θεωρία του ντόμινο», την οποία εφήρμοζε ιδιαίτερα στην Ινδονησία και στη Ν.Α. Ασία. Η συμβουλή προς τον Kένεντι το 1961 βασιζόταν στο ίδιο αξίωμα.

Η «θεωρία του ντόμινο» βασάνισε τις ΗΠΑ σε όλο τον πόλεμο του Βιετνάμ και πέρα από αυτόν. Αποτελούσε μια από τις δόλιες ιδέες στο ρεπερτόριο της εξωτερικής της πολιτικής. Πρόκειται για μια μηχανιστική θεωρία, επειδή προϋποθέτει μιαν απαραίτητη διαδοχή από μια αρχική αφετηρία ως ένα προκαθορισμένο τέλος. Διογκώνει τη σημασία οποιασδήποτε μεμονωμένης απώλειας, κάνοντάς τη να επεκτείνεται σε μια ολόκληρη περιοχή ή και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ενα σχετικά μικρό μέρος του πλανήτη μπορεί να μεταμορφωθεί σε τεράστια καταστροφή αν αρχίσουμε θεωρητικά να προσθέτουμε σε αυτό έναν οποιονδήποτε αριθμό κρατών. Το μέλλον όμως δεν είναι ποτέ προκαθορισμένο. Η απώλεια του Βιετνάμ δεν έφερε την κατάληψη της Ν.Α. Ασίας από τους κομμουνιστές. Ενα χαμένο ντόμινο μπορεί να ρίξει κάτω άλλα ντόμινο, μπορεί όμως και να σημάνει έναν συναγερμό που θα σώσει άλλα ντόμινο. Με την απλοϊκότητα και τη μοιρολατρία της η θεωρία του ντόμινο καθιστά άχρηστες τις περαιτέρω σκέψεις... Τι... θυμάμαι τώρα!

Βεβαίως, η Αργεντινή από το 1991 έχει προσδέσει το πέσο με το δολάριο, στην ισοτιμία, ακριβώς, ένα προς ένα. Αλλά αυτό δεν αρκεί! Kαθώς ενώ πέτυχε να συντρίψει το τέρας του πληθωρισμού έπεσε θύμα της ισχύος του δολαρίου/πέσο που έπληξε βάναυσα τις εξαγωγές της κυρίως προς τη Βραζιλία που έχει υποτιμήσει το νόμισμά της από τον Ιανουάριο του 1999. Βεβαίως, ο πρώην πρόεδρος της Αργεντινής Kάρλος Μένεμ επιδίωκε ως σωτηρία για τη χώρα του τη «δολαριοποίηση» της οικονομίας, προτείνοντας «ιερή νομισματική συμφωνία» με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δηλαδή κάτι παρόμοιο με την ΟΝΕ των 12 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εξυπνη, βεβαίως, ως ιδέα, ωστόσο απορρίφθηκε τότε από τον Αλαν Γκρίνσπαν... που διέβλεπε ακριβώς τις παγίδες και τις αδυναμίες.

Η Wall Street έκανε προχθές ένα άλμα, εκπλήσσοντας ακόμη περισσότερο τη Main Street και την Πενσυλβάνια Αβενιου. Η «αγωνία» της Wall που της προκαλεί ο κλασικός «εφιάλτης» για τους Αμερικανούς που λέγεται Λατινική Αμερική, ξεπεράστηκε. Οι φόβοι για το ενδεχόμενο να ξεφύγουν από κάθε έλεγχο οι νομισματικοί και χρηματιστηριακοί κλυδωνισμοί στην ευάλωτη περιοχή της Λατινικής Αμερικής, εξαιτίας της κρίσης στην Αργεντινή, ξεχάσθηκαν. Οι «έγκυρες» αναλύσεις που σύστηναν τη φυγή(!) των επενδυτών από τις αγορές της Αργεντινής, τώρα αντιστράφηκαν...

Βεβαίως, για την οικονομική «διάσωση» της Τουρκίας ήδη πριν από μερικές εβδομάδες το ΔΝΤ είχε τριπλασιάσει(!) τη βοήθειά του δανείζοντας 10 δισ. δολάρια. Ενώ η Βραζιλία έχει πετύχει νέα, μεγαλύτερη βοήθεια ύψους 15 δισ. δολαρίων.

Βλέπουμε με πολύ πρακτικό τρόπο την ειρωνεία της ιστορίας που - κατά σύμπτωση (?) - συνέβει στα μέσα της προηγούμενης αμερικάνικης/παγκόσμιας ύφεσης του 2001.
Βλέπουμε ακόμα μία φορά πως γίνεται ο φόβος να κυριαρχεί και οδηγεί παρορμητικά - ντόμινο - όποιους τον αφήνουν να φωλιάσει στη ψυχή τους.
Βλέπουμε επίσης πόσο εύκολο ήταν να επιλυθεί το πρόβλημα της Αργεντινής μέσα από το πρίσμα της παγκόσμιας οικονομίας. Το ότι ο λαός θα υποφέρει είναι βέβαιο, αλλά πάντοτε έτσι δε γίνεται;
Βλέπουμε επίσης ότι η λύση που πρότειναν οι Αργεντίνοι ήταν η δημιουργία μιας αμερικάνικης ΟΝΕ, κάτι που σήμερα διαθέτει η Ελλάς, με τους Γερμανούς να ηγούνται.

Οι ομοιότητες μας με την Αργεντινή είναι πολλές (από την ελληνική wiki):
οικονομικές: το αυξανόμενο δημόσιο χρέος, την αβεβαιότητα του νομισματικού συστήματος, την υπερβολική γραφειοκρατία, περιορισμούς στο ελεύθερο εμπόριο, καθώς και αδύναμους νόμους σε συνδυασμό με διαφθορά.
πολιτικές: περίοδος ανεξαρτησίας μετά το 1815, η αμερικανοκρατούμενη χούντα που ανέτρεψε τον Περόν και η επακόλυθη περίδοςο
Όμως η μεγάλη διαφορά είναι η εξής: αυτοί έχουν πεσο εμείς ευρώ. Αυτοί έχουν κερδοσκοπική επίθεση στο νόμισμά τους, εμείς στα ομόλογά μας.

υγ Mην χάσετε τη συνέχεια του φιλμ Wall Street του 1987 (λινκ - link), Wall Street: Money Never Sleeps (λινκ - link) το οποίο αναμένεται να βγει στις αίθουσες το 2010.

Greed is good

No comments: