Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Ισπανία ανέκαθεν έπαιζε με τους κανόνες και ως και το 2007 κατέγραφε δημοσιονομικό πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ. Ωστόσο, η συμμετοχή στο ευρώ από το 1999 πυροδότησε μια οικονομική έκρηξη, η οποία διήρκεσε σχεδόν μια δεκαετία. Ως το 2007, η κατανάλωση αυξανόταν πολύ ταχύτερα από τα εισοδήματα, οι επενδύσεις στην αγορά κατοικίας εκτινάχθηκαν στο 10% του ΑΕΠ, ενώ το έλλειμμα τρεχόντων λογαριασμών εκτοξεύθηκε. Μισθοί και τιμές αυξάνονταν ραγδαία, η παραγωγικότητα στη μεταποίηση ελάχιστα αυξανόταν και το εργατικό κόστος αυξήθηκε σχεδόν κατά 30% μεταξύ 1998 και 2007. Αποτέλεσμα, να γίνει η Ισπανία μη ανταγωνιστικός επενδυτικός προορισμός, το αναπτυξιακό μοντέλο της να καταρρεύσει και ο μοναδικός τρόπος ανάκαμψης να είναι η υιοθέτηση επαχθών μέτρων αποκατάστασης της ανταγωνιστικότητας με μειώσεις μισθών και αυξήσεις παραγωγικότητας. Στο μεταξύ, η κατάρρευση των φορολογικών εσόδων έχει επιφέρει μείζονα δημοσιονομική κρίση. Αυτό που διδάσκει η κρίση της Ισπανίας είναι ότι τη στιγμή που περιορίζεται η εγχώρια ζήτηση, το ποσοστό των κλάδων εμπορεύσιμων και μη εμπορεύσιμων αγαθών στην οικονομία μπορεί να έχει μεταβληθεί δραστικά.
Το μείζον ερώτημα για την Ευρωζώνη είναι τι πρέπει να γίνει βραχυπρόθεσμα και σε βάθος χρόνου για να αποφευχθούν παρόμοιες κρίσεις. Η απάντηση στο πρώτο σκέλος: διευκολύνετε την προσαρμογή μη επιτρέποντας στον πληθωρισμό να πέσει κάτω από τον στόχο, ώστε μέρος της ισπανικής επιστροφής στην ανταγωνιστικότητα να επέλθει με συγκράτηση μισθών και όχι με απευθείας μειώσεις τους. Για να γίνει αυτό θα χρειαστεί μια παρατεταμένη περίοδος υποστηρικτικής νομισματικής πολιτικής. Για το δεύτερο: Ενισχύστε την ανταγωνιστικότητα καθιστώντας περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες εμπορεύσιμα εκατέρωθεν των συνόρων και συμπληρώστε το μέτρο με πολύ στενότερη εποπτεία των εθνικών οικονομικών πολιτικών. Η Ε.Ε. έχει αρχίσει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, όμως οι μεγάλες προκλήσεις παραμένουν.
* Ο συγγραφέας είναι διευθυντής του Bruegel
No comments:
Post a Comment