Ο Γιούργκεν Σταρκ έχει αναρτημένο στον τοίχο του γραφείου του στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στη Φρανκφούρτη έναν πίνακα, ο οποίος δεν είναι τίποτε άλλο από γερμανικά μάρκα πλαισιωμένα από μία κορνίζα. Πάνω τους διακρίνεται η υπογραφή του. Ισως έπρεπε να σκεφθεί να προσθέσει τη φράση «σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, σπάστε το γυαλί». Tο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, για να αποτραπεί μία χρεοκοπία της, διέβρωσε την επενδυτική εμπιστοσύνη στο ευρώ. Ελπίζω πως στην Bundesbank, όπου ο Σταρκ διδάχθηκε την τέχνη του να ασκεί καθήκοντα Κεντρικού Τραπεζίτη, προτού εισέλθει στην ΕΚΤ, διαθέτει κάπου στο υπόγειο ένα κλειδωμένο θησαυροφυλάκιο με ένα αντίγραφο της στρατηγικής εξόδου από το ευρώ.
Η «Νέα Κανονικότητα», όπως την χαρακτήρισαν οι διαχειριστές κεφαλαίων στην Pacific Investment Management, αφορά τις συνθήκες μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση. Στις συνθήκες αυτές τα σενάρια μετακινούνται από το αδύνατον στο αναπόφευκτο, χωρίς καν να σταματούν στο απίθανο. Ο επόμενος σεισμός στις αγορές ενέχει περισσότερους κινδύνους απ’ ό,τι συνήθως. Ο σεισμός θα μπορούσε να είναι μία μαύρη τρύπα στα παράγωγα μιας μεγάλης τράπεζας, μία αποτυχημένη δημοπρασία ομολόγων στην Ευρωζώνη, ένας πόλεμος στην Κορέα ή ένα hedge fund, που αντιλαμβάνεται για άλλη μια φορά πως οι αγορές παραμένουν παράλογες μεγαλύτερο διάστημα, από όσο ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα παραμένει υγιές. Σήμερα όχι μόνο το σύμπαν του χρήματος είναι πιο δυσλειτουργικό, αλλά και οι πολιτικοί έχουν στερέψει από οπλισμό και ιδέες. Η «Νέα Κανονικότητα», λοιπόν, καθιστά την Kεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως τους ύστατους δανειστές. Για κανέναν λόγο οι Κεντρικές Τράπεζες δεν θα μπορούσαν να σταματήσουν τους μηχανισμούς «αιμοδοσίας», όταν οι χρηματαγορές απέχουν ελάχιστα από το να σταματήσουν να λειτουργούν.
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε αυτήν την εβδομάδα πως τώρα πλέον έχει στην κατοχή της κρατικά ομόλογα σε ευρώ αξίας 40,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το πρόβλημα έγκειται στο ότι δεν υπάρχει διαφάνεια σχετικά με το τι αγόρασε. Τα κρατικά κεφάλαια στρεβλώνουν τους διαύλους πληροφόρησης. Γιατί να διακινδυνεύσω να αγοράσω ελληνικά κρατικά ομόλογα, εάν οι βαθιές τσέπες μιας Κεντρικής Τράπεζας απορροφούν ισπανικά ομόλογα;
Κατά συνέπεια, το κόστος δανεισμού για τη Γερμανία μειώνεται σε επίπεδα ναδίρ, εφόσον οι επενδυτές αναζητούν την ασφάλεια των γερμανικών κρατικών ομολόγων. Ωστόσο, όλες οι υπόλοιπες χώρες γρονθοκοπούνται από τις αγορές, καθώς η ασθένεια μεταδίδεται στα βασικά μέλη της Ευρωζώνης αλλά και σε περιφερειακές χώρες. Οι κυβερνήσεις καλά θα κάνουν να θυμούνται πως οι διαχειριστές κεφαλαίων δεν είναι υποχρεωμένοι να τις δανείσουν, αγοράζοντας τα ομόλογά τους. Η «σωσίβια λέμβος» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, θα εκδίδει ομόλογα εγγυημένα από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, εάν ένα κράτος ζητήσει βοήθεια. Εάν λέγατε στη γιαγιά σας ότι η λύση στην υπερχρέωση είναι κι άλλα δάνεια, θα σας τιμωρούσε με τον παλιό τρόπο συνετισμού.
Συν τοις άλλοις, ο χειρότερος εφιάλτης της Bundesbank βγήκε αληθινός. Η από κοινού έκδοση ευρω-ομολόγων υποθετικά απαγορευόταν από τις διατάξεις που ισχύουν για το ευρώ. Η απαγόρευση απέτρεπε τις σπατάλες εις βάρος των δημοσιονομικά πειθαρχημένων. «Ο χρόνος, οι υποτιμήσεις και η αναδιάρθρωση του χρέους είναι μάλλον η μόνη διέξοδος για πολλές χώρες» τονίζει ο Αντονι Κρεσένζι της Pimco, της διεθνώς μεγαλύτερης εταιρείας επενδύσεων σε ομόλογα. «Η κοπή νομισμάτων για τη στήριξη της οικονομίας είναι ελιξίριο, που μεταμορφώθηκε σε δηλητήριο». Ισως λοιπόν, η Bundesbank αντί να διαθέτει ευρώ στους γείτονές της, να έπρεπε να τυπώνει μάρκα, αντικαθιστώντας το υποτιμημένο ευρώ.
No comments:
Post a Comment