Η ώρα της Πολιτικής

Οτι ο κόσμος έχει ανισορροπήσει είναι πλέον κοινός τόπος.

Ακόμη και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της εύφορης και πλήρως απελευθερωμένης παγκοσμιοποίησης νιώθουν πια ότι το μέτρο έχει χαθεί και ότι το μοντέλο δεν είναι διατηρήσιμο.

Είναι επίσης προφανές ότι η ανισορροπία δεν επήλθε αυτόματα. Oι ιστορικοί του μέλλοντος όταν θα επιχειρήσουν να προσεγγίσουν την τελευταία εικοσαετία θα δουν ότι η αφετηρία της σημερινής κρίσης είναι πολύ παλαιά.

Συνδέεται κυρίως με τη σταδιακή μετατόπιση ισχύος από την Πολιτική στην οικονομία και ιδιαιτέρως από τις δυνατότητες που προσφέρθηκαν στους χειριστές, στους τεχνικούς του χρήματος και των αγορών. Η οποία εξελίχθηκε στον χρόνο και ήταν αποτέλεσμα μιας διαρκούς πάλης η οποία κρατάει από την εποχή της προηγούμενης μεγάλης κρίσης του 1929. Ο Πολ Κρούγκμαν στη «Συνείδηση ενός προοδευτικού» σημειώνει ότι ο συντηρητικός κύκλος του νεοφιλελευθερισμού ουδέποτε συμβιβάστηκε με τον θρίαμβο του Ρούζβελτ επί των αγορών.

Και μπορεί ο μεγάλος πόλεμος και η επικράτηση του αμερικανικού ονείρου στα μεταπολεμικά χρόνια να περιόρισαν τις ευκαιρίες και τις δυνατότητές τους, αλλά η ιδεολογική πάλη και μάχη παρέμεινε ενεργή και απολύτως διαβρωτική.

Mετά την πετρελαϊκή κρίση του 1973 εκμεταλλεύθηκε τις ρωγμές, η σχολή του Σικάγου ανδρώθηκε σιγά σιγά και από το 1980, με αιχμές τον Ρίγκαν και την Θάτσερ, έχτισε την επικράτησή της, εκχωρώντας εξουσία και ισχύ στις δυνάμεις του χρήματος και της κερδοσκοπίας.

Και ο θρίαμβος ήλθε με τη σοβιετική κατάρρευση του 1989. Η επικράτηση έκτοτε ήταν πλήρης, το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα κυριάρχησε, οι δυνάμεις της κερδοσκοπίας γιγαντώθηκαν, μετέφεραν κεφάλαια παντού και στήριξαν την ανάπτυξη της Ασίας, υπολογίζοντας στη μεγέθυνση της αγοράς. Μόνο που η κουλτούρα της Ανατολής πρόδωσε το εγχείρημα. Οι Ασιάτες κέρδιζαν, αλλά δεν ξόδευαν, παρά μόνο αποταμίευαν. Και τα κέρδη τους διεκδικούσαν ολοένα και περισσότερα κέρδη από τους μοντέρνους τραπεζίτες του σύγχρονου κόσμου. Κάπως έτσι για τις καλύτερες αποδόσεις των ασιατικών αποταμιεύσεων έπεσε έξω το σύστημα του 2008. Και τώρα οι ίδιοι μηχανισμοί έχουν βαλθεί να τελειώσουν την Ευρώπη. Αυτός ο παραλογισμός προφανέστατα δεν μπορεί να γίνει ανεκτός. Τώρα είναι ξανά η ώρα της Πολιτικής και των μεγάλων ηγετών. Το ζήτημα είναι πού θα τους βρούμε...

akarakousis@dolnet.gr

_________________
Ο Κρουγκμαν είναι in line και σε μικρό ορίζοντα συνήθως δεν πέφτει έξω.
Όσο από πλευράς ηγετών, δεν βρίσκω γιατί ο ΓΑΠ δεν είναι ο καλύτερος από ότι κυκλοφορεί παν-ευρωπαϊκώς και παγκοσμίως σε επίπεδο ηγετών... Μπορεί να είναι και τραγικό...