26.7.10

Ανεργία και πληθωρισμό 20% θα φέρει στην Ελλάδα η έξοδος από το ευρώ

Συρρίκνωση της οικονομίας κατά 7,6%, ανεργία στο 18,5% και πληθωρισμός στο 20,2%, με τη «νέα δραχμή» να βυθίζεται κατά 80%. Κάπως έτσι θα ήταν η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας το 2011 εάν η χώρα αποφάσιζε να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη, σύμφωνα με τους αναλυτές της ING.

Σε μια εποχή που η επιβίωση της νομισματικής ένωσης αμφισβητείται και πολλοί ισχυρίζονται ότι περιφερειακές χώρες όπως η Ελλάδα θα αντιμετώπιζαν μικρότερες δυσκολίες εάν «ξεφορτώνονταν» το ευρώ, η ING επιχειρεί, όπως λέει, να «ποσοτικοποιήσει το αδιανόητο».

Τα σενάρια

Δηλαδή να προβλέψει τις πιθανές επιπτώσεις από τη διάσπαση της νομισματικής ένωσης. Εξετάζοντας τόσο το σενάριο της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ όσο και εκείνο της κατάρρευσης της Ευρωζώνης με την επιστροφή όλων των χωρών-μελών στα εθνικά τους νομίσματα, οι οικονομολόγοι της τράπεζας κατέληξαν σε ένα σαφές συμπέρασμα: η έκταση της οικονομικής ζημιάς των πρώτων δύο χρόνων θα ήταν τόσο μεγάλη ώστε να υπερκαλύψει με το παραπάνω τα τυχόν υποτιθέμενα μακροπρόθεσμα οφέλη.

«Το αρχικό τραύμα είναι αρκετά σοβαρό ώστε να δώσει τροφή για σκέψη σε όλους αυτούς που πολύ ελαφρά προτείνουν την έξοδο από την Ευρωζώνη ως επιλογή», επισημαίνει ο επικεφαλής ανάλυσης αγορών της ING, Mark Cliffe.

Οι πιθανότητες

Η τράπεζα αναγνωρίζει πως παρότι η δημιουργία της Ευρωζώνης ήταν θεωρητικά μη αναστρέψιμη διαδικασία, σήμερα οι πιθανότητες διάσπασης της νομισματικής ένωσης δεν μπορούν να θεωρούνται πια μηδενικές. Η ίδια η ING δεν πιστεύει ότι η Ευρωζώνη θα διασπαστεί· όμως, σημειώνει πως ακόμα και στην περίπτωση που αυτό το απίθανο σενάριο έβγαινε αληθινό, οι εξελίξεις δεν θα μπορούσαν να είναι άμεσες, αλλά θα εκδηλώνονταν από το 2011 και μετά.

Πάντως, καθαρά για πρακτικούς λόγους, η ING χρησιμοποιεί στα σενάρια που επεξεργάστηκε το 2010 ως έτος διάσπασης της Ευρωζώνης. Από τη μελέτη της τράπεζας προκύπτει ότι στην περίπτωση που η Ελλάδα αποφάσιζε να αποχωρήσει από το ευρώ, οι επιπτώσεις στην εγχώρια οικονομία θα ήταν βαρύτατες, αν και για το σύνολο της Ευρωζώνης, το γεγονός θα καταγραφόταν σαν μια σχεδόν αμελητέα «ενόχληση».

Συγκεκριμένα, ακόμα και στην περίπτωση που η αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη γινόταν με τρόπο τακτικό και προσχεδιασμένο, αλλά και με την παροχή έκτακτης χρηματοδότησης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το πλήγμα στην οικονομία θα ήταν τουλάχιστον υπολογίσιμο. Η ING πιστεύει ότι σε ένα τέτοιο σενάριο, η ελληνική οικονομία θα βυθιζόταν σε βαθιά ύφεση που θα διαρκούσε τουλάχιστον έως το 2012. Το ΑΕΠ θα συρρικνωνόταν κατά 4,8% το 2010, κατά 7,6% το 2011 και κατά 2,1% το 2012, με τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται γρήγορα σε διψήφια επίπεδα, ξεπερνώντας ακόμα και το 20%. Αιτία για τις εντονότατες πληθωριστικές πιέσεις θα ήταν η κατακόρυφη πτώση του εθνικού νομίσματος, αφού η ING υπολογίζει ότι με βάση το δημοσιονομικό έλλειμμα και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, η «νέα δραχμή» θα υποχωρούσε κατά 80% έναντι του ευρώ.

Η σοβαρή διαταραχή της οικονομίας θα εκτίνασσε και την ανεργία σε διψήφιο ποσοστό, που θα έφτανε ακόμα και στο 18,5% το 2011. Βαρύτατες θα ήταν οι επιπτώσεις και στην αγορά ακινήτων, με την ING να προβλέπει ότι εάν η Ελλάδα εγκατέλειπε το ευρώ, οι τιμές των εμπορικών ακινήτων -που ήδη έχουν υποχωρήσει αισθητά- θα μειώνονταν κατά 28% την πρώτη χρονιά και κατά 25% ακόμα τη δεύτερη.

Η επιστροφή

Ακόμα και με σημαντική προετοιμασία και σχεδιασμό εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, της Ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τα διαδικαστικά και νομικά προβλήματα της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα θα ήταν σοβαρά. Επιπλέον, η αναπόφευκτη βουτιά της «νέας δραχμής» θα προκαλούσε μαζική έξοδο κεφαλαίων από τη χώρα και ενδεχομένως κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Η διαταραχή στο εμπόριο και τις επενδύσεις θα ήταν εντονότατη, όπως κατακόρυφη θα ήταν και η πτώση της επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης.

Νέα μέτρα

Σε ένα τέτοιο σενάριο, η ελληνική κυβέρνηση θα ήταν αναγκασμένη να διασώσει τις τράπεζες, κάτι που θα ασκούσε περαιτέρω πιέσεις στα ήδη επιβαρημένα δημόσια οικονομικά της χώρας. Ένα νέο κύμα μέτρων λιτότητας θα ήταν αναπόφευκτο, εκτιμά η ING. Την ίδια στιγμή, όμως, η εικόνα στο σύνολο της Ευρωζώνης θα ήταν πολύ διαφορετική.

Η αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ των 16 χωρών-μελών του ευρώ από την αποχώρηση της Ελλάδας δεν θα ξεπερνούσε τις 0,4 ποσοστιαίες μονάδες. Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα εμφάνιζε θετική μεταβολή το 2010, «τρέχοντας» με ρυθμό 0,8%.

Πολιτικά αλλά και οικονομικά ασύμφορη η κατάρρευση της ΟΝΕ

Η ING παραδέχεται ότι η απόφαση για την αποχώρηση μίας ή περισσοτέρων χωρών από το ευρώ είναι ξεκάθαρα πολιτική. Εάν η Ελλάδα ή κάποια άλλη χώρα-μέλος αποφάσιζε να εγκαταλείψει το ευρώ, η πτώση του νέου εθνικού της νομίσματος δεν θα βοηθούσε άμεσα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων φερεγγυότητας.

Αντίθετα, εκτός και εάν τα ήδη υπάρχοντα χρέη της χώρας εκφράζονταν στο νέο νόμισμα, η αναλογία χρέους/ΑΕΠ θα εκτινασσόταν σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα. Όμως, ακόμα και εάν τα χρέη μετατρέπονταν στο νέο νόμισμα, στην καλύτερη περίπτωση, η αναλογία χρέους/ΑΕΠ θα παρέμενε αμετάβλητη.

Τα όποια οφέλη θα περιορίζονταν στην αποκατάσταση της χαμένης ανταγωνιστικότητας χωρών όπως η Ελλάδα ή η Ισπανία και η Πορτογαλία, αφού τα στοιχεία της ING δείχνουν πως τυχόν επιστροφή των εθνικών τους νομισμάτων θα συνοδευόταν από κατακόρυφη πτώση της αξίας τους έναντι του ευρώ ή του δολαρίου.

Με δεδομένο ότι οι όποιες προσδοκίες για ανάπτυξη μέσω της ευρωπαϊκής σύγκλισης έχουν πλέον εγκαταλειφθεί, πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι η αποχώρηση από το ευρώ αποτελεί μια ελκυστική λύση για την τόνωση των οικονομιών.

Η άποψη της ING είναι πάντως διαφορετική. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι οικονομολόγοι του οίκου είναι πως η διάλυση της Ευρωζώνης είναι πλέον «νοητή, αλλά δυσκολοχώνευτη».

«Δραματικό και τραυματικό» το κόστος

Η μελέτη της ING αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι η επιστροφή των ευρωπαϊκών χωρών στα εθνικά τους νομίσματα είναι κάθε άλλο παρά «μαγική λύση» στα προβλήματα της Ευρωζώνης, όπως τουλάχιστον κάποιοι θέλουν να την παρουσιάζουν. Ο Mark Cliffe χαρακτηρίζει τις επιπτώσεις ενός τέτοιου σεναρίου «δραματικές και τραυματικές». «Η πλήρης διάλυση της Ευρωζώνης θα είχε επιπτώσεις που ξεπερνούν αυτές που προκάλεσε η κατάρρευση της Lehman Brothers», τονίζει.

Συγκεκριμένα, η ING υπολογίζει ότι κατά τον πρώτο χρόνο από την εγκατάλειψη του ευρώ, οι πρώην χώρεςμέλη θα βίωναν πτώση του ΑΕΠ τους από 5% έως και 9%, με παράλληλη κατάρρευση όλων των αγορών. Με δεδομένο ότι τα νέα εθνικά νομίσματα των περιφερειακών χωρών θα υποχωρούσαν κατά 50% ή και περισσότερο, οικονομίες όπως αυτές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας θα έβλεπαν τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται σε διψήφια επίπεδα.

Στο σενάριο διάσπασης της Ευρωζώνης, η Ελλάδα θα έβλεπε το ΑΕΠ της να συρρικνώνεται κατά 5,8% την πρώτη χρονιά και κατά 9,1% τη δεύτερη. Η ανεργία θα ξεπερνούσε το 20%.

http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=13&artid=85864

No comments: