Η Ευρωζώνη αναπτύσσεται ξανά. Το τραπεζικό σύστημα επέζησε των τεστ κοπώσεως. Οι Ελληνες εφάρμοσαν τα πρώτα μέτρα λιτότητας με κάποια επιτυχία. Οι ζοφερές προβλέψεις των αρχών του θέρους για το ευρώ, αλλά και για την κρίση χρέους στην Ευρώπη και την εξάπλωσή της σαν ιό σε χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, έχουν ξεχαστεί. Η κρίση φαίνεται να τελείωσε.
Μην το πιστεύετε. Κάτω από την επιφάνεια, οι ρωγμές στο ευρώ βαθαίνουν. Οι ανισορροπίες στην Ευρωζώνη μεγαλώνουν καθημερινά. Η αντίδραση στο πακέτο στήριξης θα αυξάνεται όσο οι όροι αποδεικνύονται ανήθικοι και παράλογοι. Και οι χώρες με μεγάλο έλλειμμα είναι όμηροι μιας πτωτικής οικονομικής δίνης.
Το ευρώ αγόρασε κάποιο χρόνο, με τεράστιο κόστος. Κι όμως, ελάχιστα έχουν γίνει για να διορθωθούν οι αιτίες της κρίσης. Σίγουρα, υπήρξαν ενδείξεις τον περασμένο μήνα ότι η κατάσταση σταθεροποιείται. Την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Ενωση ανακοίνωσε ότι οι 16 χώρες της Ευρωζώνης αναπτύχθηκαν κατά 1% το δεύτερο τρίμηνο, με τους ταχύτερους ρυθμούς της τελευταίας τετραετίας. Οι περισσότερες τράπεζες πέρασαν τα «τεστ κοπώσεως», ανέκαμψαν από την κρίση και φαίνονται και πάλι σε καλή κατάσταση. Το ευρώ ενισχύθηκε επίσης, ενώ ακόμα και οι ελληνικές μετοχές μοιάζουν υγιέστερες. Σύντομα, ακόμα και οι συντάκτες του περιοδικού Bild θα συγχαίρουν τους Ελληνες φίλους τους για τη νηφάλια και υπεύθυνη προσέγγισή τους στην οικονομική διαχείριση.
Ομως, μια στιγμή. Γι’ αυτό ακριβώς πρέπει να είμαστε σκεπτικοί.
Πρώτον, η Ευρωζώνη παραμένει σε εξίσου επικίνδυνη ανισορροπία όπως πάντα. Κοιτάξτε ξανά τα στοιχεία για την ανάπτυξη. Το δεύτερο τρίμηνο, το γερμανικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,2%, όμως άλλες χώρες δεν τα πήγαν ούτε κατά διάνοια τόσο καλά. Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 1,5%, ενώ η ισπανική κατέγραψε ανάπτυξη μόλις 0,2%. Η κρίση χρέους βοήθησε τη Γερμανία, προκαλώντας εξασθένηση του ευρώ και ενισχύοντας τις εξαγωγές της. Δεν έκανε το ίδιο σε χώρες όπως η Ελλάδα, οι οποίες δεν εξάγουν πολλά. Από την άλλη, οι Γερμανοί πλουτίζουν, όμως είναι υποχρεωμένοι να επιδοτούν τους Ελληνες, που φτωχαίνουν. Αυτό δεν μπορεί να διατηρηθεί.
Δεύτερον, η αντίδραση στα πακέτα στήριξης ίσως αυξηθεί. Η Σλοβακία αρνήθηκε να επικυρώσει το μερίδιό της. Κάθε πολιτικό σύστημα οφείλει να είναι δίκαιο και λογικό για να απαιτεί στήριξη. Οι όροι των πακέτων δεν είναι τίποτα από αυτά. Δεν μπορείς να υπαγορεύεις σε σχετικά φτωχούς, σκληρά εργαζόμενους ανθρώπους που ακολούθησαν τους κανόνες, όπως οι Σλοβάκοι, ότι πρέπει να βοηθήσουν άλλες χώρες που δεν έκαναν το ίδιο, όπως η Eλλάδα. Αν η Ευρωζώνη είναι απλώς ένας μηχανισμός μεταβίβασης πλούτου, δύσκολα τη βλέπουμε να επιβιώνει.
Τρίτον, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε τρομερή κατάσταση. Μπορεί να υλοποίησε τον πρώτο γύρο των μέτρων λιτότητας που απαιτήθηκε στο πλαίσιο του πακέτου διάσωσης. Αυτό θα συνέβαινε ούτως ή άλλως. Ομως, η οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται. Με την κυβέρνηση να μειώνει τις δαπάνες και τις απεργίες να πλήττουν την τουριστική βιομηχανία, είναι αδύνατο να τη δούμε σύντομα να ανακάμπτει. Και όσο συρρικνώνεται, τόσο θα υποχωρεί η φορολογική βάση και θα δυσχεραίνει ο στόχος μείωσης του ελλείμματος. Η Ελλάδα ανέκαθεν χρειαζόταν στρατηγική όχι μόνο για τη μείωση του ελλείμματος, αλλά και για την ανάπτυξη. Ενδείξεις για το τελευταίο δεν υπάρχουν ακόμα.
_____________________________
Ωραίο το Μπλουμπεργκ!!!
No comments:
Post a Comment