17.11.11

Σε αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ εθνικών κρατών και ευρωπαϊκών αρχών

Bloomberg
Η Ευρωπαϊκή Ενωση ενδεχομένως να μην εξέλθει της κρίσης ακέραιη. Εάν όμως συμβεί αυτό, θα χρειαστεί να δεσμευθεί, και αυτήν τη φορά σοβαρά, απαντώντας σε θεμελιώδη ερωτήματα. Ερωτήματα, τα οποία είχαν ήδη διατυπωθεί και πολύ γρήγορα είχαν αποσυρθεί στα χρόνια πριν από την υιοθέτηση του ευρώ. Ακόμα και εν μέσω κρίσης, είναι καιρός να ξεκινήσει η διαδικασία. Η Ευρώπη θα πρέπει να αντιληφθεί τα λάθη που έγιναν, και να θυμηθεί τον λόγο δημιουργίας του ευρώ, ώστε να αποκατασταθεί το σύστημα του κοινού νομίσματος. Το εάν η Ελλάδα ή η Γερμανία θα πρέπει να παραμείνουν εντός του κοινού νομισματικού συστήματος δεν σχετίζεται μόνον με το βαρύτατο βραχυπρόθεσμο κόστος μιας εξόδου, αλλά και με το πώς θα λειτουργεί το σύστημα σε βάθος χρόνου.
Ο γόρδιος δεσμός της Ευρώπης είναι η κρίση δημοσίου χρέους. Το ευρώ δεν προκάλεσε τον υπερδανεισμό, αλλά όντως τον διευκόλυνε. Τα ελληνικά ομόλογα θεωρούνταν εξίσου ασφαλή με τα γερμανικά - εφόσον δεν υπήρχε πλέον η εναλλακτική μιας υποτίμησης του ελληνικού νομίσματος. Συνεπώς, οι επενδυτές προθύμως χρηματοδοτούσαν τον δανεισμό του Δημοσίου. Σε μία αλληλουχία γεγονότων, η οποία θα μπορούσε ίσως να προβλεφθεί, οι φόβοι για το μη αξιόχρεο μιας χώρας διέκοψαν τη ροή πιστώσεων, και η κρίση ξέσπασε. Η αποκατάσταση του ευρώ προϋποθέτει μεταξύ άλλων την επιβολή νέων και αποτελεσματικότερων περιορισμών στον δανεισμό του Δημοσίου. Βέβαια, οι χώρες θα πρέπει να διατηρούν το δικαίωμα μέτρων οικονομικής τόνωσης σε καιρούς ύφεσης.
Το ερώτημα για το πώς θα διαμορφωθεί ένα ισορροπημένο σύστημα μεταξύ εθνικών κυβερνήσεων και ευρωπαϊκών αρχών δεν απαντάται εύκολα. Συν τοις άλλοις, τίθεται και ζήτημα λειτουργίας της δημοκρατίας και των ορίων της εθνικής κυριαρχίας. Οι άνθρωποι στην Ελλάδα και σε άλλες εξασθενημένες χώρες διερωτώνται με ποιο δικαίωμα ξένες κυβερνήσεις απαιτούν υψηλότερους φόρους, περιστέλλουν τις παρεχόμενες από το Δημόσιο υπηρεσίες και υποβαθμίζουν το βιοτικό τους επίπεδο. Υπό τις συνθήκες αυτές κανείς δεν θα δεχόταν περαιτέρω μετάθεση των εξουσιών από τις πρωτεύουσες στις Βρυξέλλες, αν και κάτι τέτοιο θα χρειαζόταν για την αποκατάσταση του ευρώ.
Οι περιορισμοί στον δημόσιο δανεισμό, έχοντας αντιμετωπίσει και το ζήτημα της βραχυπρόθεσμης ευελιξίας, παραβιάζουν τη δημοσιονομική κυριαρχία με ένα σχετικά ευμενή τρόπο. Αλλωστε, η προτεινόμενη ρύθμιση δεν θα έκανε τις Βρυξέλλες να θεσπίζουν φόρους και να ελέγχουν τις δημόσιες δαπάνες. Θα έθετε έναν αριθμητικό στόχο στον ίδιο βαθμό, που θα έθετε έναν πολιτικό ή έναν συνταγματικό όριο. Ακόμα και στην ακραία περίπτωση ενός κανόνα για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, οι εθνικές κυβερνήσεις θα διατηρούν το ουσιώδες συστατικό της δημοσιονομικής τους κυριαρχίας, εφόσον θα επιλέγουν τον ρόλο και την έκταση του δημοσίου τομέα. Αφ’ ης στιγμής μία χώρα αποφασίσει τι είδους δημόσιο τομέα επιθυμεί, η εμμονή στο να καλύπτει εγκαίρως το κόστος του και να αντιμετωπίζει κυρώσεις σε αντίθετη περίπτωση, δεν μπορεί να θεωρηθεί επαχθής συνθήκη.
Πάντως, οι ανησυχίες των Ευρωπαίων για τη μετατόπιση πολιτικών εξουσιών είναι βάσιμες. Από δω και πέρα η Ευρώπη θα πρέπει να ζητεί από τις κυβερνήσεις να εκχωρούν την εθνική τους κυριαρχία, όταν είναι απολύτως απαραίτητο. Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να ενημερώνονται και να λαμβάνονται υπ’ όψιν. Οταν η ευρωπαϊκή ενοποίηση υπερβαίνει ό,τι είναι αναγκαίο ή επιθυμητό από τους ψηφοφόρους, θα πρέπει να οπισθοχωρεί. Το κοινό νόμισμα ήταν μία απόδειξη του ότι η πολιτική ενοποίηση κατέστη αυτοσκοπός και όχι μέσον για στενότερη οικονομική ενοποίηση. Οι απόπειρες κοινής εξωτερικής πολιτικής και κοινού δικαστικού συστήματος δεν έχουν οικονομική λογική. Σε όλα αυτά οι οραματιστές πολιτικοί κινήθηκαν πέραν των ψηφοφόρων τους, και γι’ αυτό η σημερινή αναταραχή είναι πάρα πολύ επικίνδυνη. Ο κίνδυνος έγκειται στο να επικρατήσει μία λαϊκιστική ισοπεδωτική οπισθοδρόμηση, η οποία θα διακυβεύσει τα αδιαμφισβήτητα επιτεύγματα της Ε.Ε., δηλαδή την οικονομική ενοποίηση και - πέραν όλων των άλλων - το ίδιο το ευρώ. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να καταλάβουν πως δεν έχουν άλλη επιλογή από το να κάνουν το σύστημα του ευρώ να λειτουργήσει με περιορισμό της δημοσιονομικής κυριαρχίας. Ισως οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι το δεχθούν, εάν τους εξηγήσουν επιτέλους πόσο αναγκαίο είναι και, κυρίως, αν τους δοθεί λόγος για άλλες πτυχές της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_17/11/2011_463031

____________________________________

είναι καλό το άρθρο διότι εξηγεί τον αυτοεγκλωβισμό εντός ΟΝΕ

No comments: