Tου Zsolt Darvas*
Η απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να διεξαγάγει δημοψήφισμα για την επικύρωση της νέας δανειακής σύμβασης προκάλεσε μεγάλη έκπληξη. Οι πολιτικοί ανακοινώνουν έκτακτες συνεδριάσεις, οι αγορές υποχωρούν και οι αναλυτές βλέπουν όχι μόνο την αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και πιθανότατα την Ε. Ε., αλλά και μια κατάρρευση του ευρώ. Η ανακοίνωση ήρθε πράγματι σε μια απροσδόκητη χρονική περίοδο. Τα συμπεράσματα από τη σύνοδο της προηγούμενης εβδομάδας παραμένουν ελλιπή, δεδομένου ότι η εθελοντική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα δεν αναμένεται να οδηγήσει σε επαρκή μείωση του χρέους. Ωστόσο, η νέα συμφωνία, μαζί με τον χαμηλότερο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος, όπως αναφέρεται στα έγγραφα της πέμπτης αξιολόγησης του Μνημονίου που διέρρευσαν, δίνουν τουλάχιστον υψηλότερες πιθανότητες για την επίτευξη δημοσιονομικής βιωσιμότητας στην Ελλάδα. Εκτός αυτού, η χώρα εμφανίζει τόσο μεγάλες αδυναμίες σε διαρθρωτικούς δείκτες που κρίνεται απαραίτητη η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, τόσο με ή και χωρίς τη βοήθεια της ευρωπαϊκής συμφωνίας.
Το δημοψήφισμα, εφόσον πραγματοποιηθεί και οδηγήσει σε ένα «όχι», θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία με ευρείες συνέπειες. Το δημοψήφισμα ενδεχομένως να μην πραγματοποιηθεί καν. Αν όμως γίνει, θα μπορούσε να οδηγήσει και σε ένα «ναι», υπό την προϋπόθεση ότι ο ελληνικός λαός θα κατανοήσει τις πραγματικές επιπτώσεις των αποφάσεών του. Ενώ το ερώτημα που θα τεθεί προς ψήφιση δεν είναι ακόμα γνωστό, το δημοψήφισμα δεν θα αναφέρεται στο ενδεχόμενο συνέχισης της λιτότητας, ένα θέμα για το οποίο το ελληνικό σύνταγμα δεν επιτρέπει ψηφοφορία. Κατά πάσα πιθανότατα θα αναφέρεται σε μια πιο θεμελιώδη επιλογή για το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, ή ακόμα και στην Ε. Ε:
Α. Είναι έτοιμος ο ελληνικός λαός να συνεχίσει το πρόγραμμα και να υποφέρει ακόμη περισσότερο, αλλά διατηρώντας μια ελπίδα επιτυχίας;
Β. Ή μήπως θέλουν να σπρώξουν τη χώρα σε κατάσταση χάους με πολύ χειρότερες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις;
Μια αρνητική απάντηση στο πρώτο ερώτημα ισοδυναμεί με «ναι» στο δεύτερο ερώτημα. Παρ’ όλο που με την πολιτική και οικονομική υποστήριξη από το εξωτερικό θα μπορούσε να καταστεί διαχειρίσιμη ακόμα και μια μη εθελοντική μείωση του χρέους, ένα «όχι» στο δημοψήφισμα θα έθετε σε κίνδυνο αυτή την υποστήριξη και η Ελλάδα θα κατέληγε πιθανότατα μόνη της. Ο επίσημος δανεισμός από τους εταίρους της στην Ευρωζώνη και στο ΔΝΤ θα αναστελλόταν, ενώ δεν θα αργούσε να ακολουθήσει και μια χρεοκοπία της κυβέρνησης. Το ενδεχόμενο να οδηγηθεί η Ελλάδα σε μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη για τους πολιτικούς της Ευρωζώνης, και είναι πράγματι κρίμα το γεγονός ότι έχουν αποτύχει να προετοιμαστούν για μια τέτοια σύγκρουση. Δεν υπάρχει πλέον άλλος χρόνος για χάσιμο, και θα πρέπει επιτέλους να βρουν τις σωστές λύσεις για να περιορίσουν τυχόν μετάδοση, με τη λύση της απελευθέρωσης των τραπεζών της Ευρωζώνης από τις εθνικές πρωτεύουσες να κρίνεται ως υψίστης σημασίας. Επίσης, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η επιστροφή στο προσκήνιο της φαινομενικά ξεχασμένης πρότασης του ευρωομολόγου, η οποία θα μπορούσε να επιφέρει οικονομική σταθερότητα για τα επόμενα χρόνια και να περιορίσει την ανάγκη για τα μη δημοφιλή πακέτα διάσωσης.
Ως εκ τούτου, ενώ οι πολιτικοί της Ευρωζώνης θα μπορούσαν να κάνουν πολύ περισσότερα για την προστασία της νομισματικής ένωσης, η επιλογή του ελληνικού λαού είναι επίσης σαφής: Να αποχωρήσει από τους δρόμους και να συνεχίσει το ιδιαίτερα αναγκαίο πρόγραμμα διαρθρωτικής και δημοσιονομικής προσαρμογής, ή να σπρώξετε τη χώρα σας στο χάος και ενδεχομένως εκτός Ευρωζώνης και Ε. Ε. Η ώρα των αποφάσεων πλησιάζει.
* Ο κ. Ντάρβας είναι συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Bruegel.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_03/11/2011_461278
Η απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να διεξαγάγει δημοψήφισμα για την επικύρωση της νέας δανειακής σύμβασης προκάλεσε μεγάλη έκπληξη. Οι πολιτικοί ανακοινώνουν έκτακτες συνεδριάσεις, οι αγορές υποχωρούν και οι αναλυτές βλέπουν όχι μόνο την αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και πιθανότατα την Ε. Ε., αλλά και μια κατάρρευση του ευρώ. Η ανακοίνωση ήρθε πράγματι σε μια απροσδόκητη χρονική περίοδο. Τα συμπεράσματα από τη σύνοδο της προηγούμενης εβδομάδας παραμένουν ελλιπή, δεδομένου ότι η εθελοντική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα δεν αναμένεται να οδηγήσει σε επαρκή μείωση του χρέους. Ωστόσο, η νέα συμφωνία, μαζί με τον χαμηλότερο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος, όπως αναφέρεται στα έγγραφα της πέμπτης αξιολόγησης του Μνημονίου που διέρρευσαν, δίνουν τουλάχιστον υψηλότερες πιθανότητες για την επίτευξη δημοσιονομικής βιωσιμότητας στην Ελλάδα. Εκτός αυτού, η χώρα εμφανίζει τόσο μεγάλες αδυναμίες σε διαρθρωτικούς δείκτες που κρίνεται απαραίτητη η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, τόσο με ή και χωρίς τη βοήθεια της ευρωπαϊκής συμφωνίας.
Το δημοψήφισμα, εφόσον πραγματοποιηθεί και οδηγήσει σε ένα «όχι», θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία με ευρείες συνέπειες. Το δημοψήφισμα ενδεχομένως να μην πραγματοποιηθεί καν. Αν όμως γίνει, θα μπορούσε να οδηγήσει και σε ένα «ναι», υπό την προϋπόθεση ότι ο ελληνικός λαός θα κατανοήσει τις πραγματικές επιπτώσεις των αποφάσεών του. Ενώ το ερώτημα που θα τεθεί προς ψήφιση δεν είναι ακόμα γνωστό, το δημοψήφισμα δεν θα αναφέρεται στο ενδεχόμενο συνέχισης της λιτότητας, ένα θέμα για το οποίο το ελληνικό σύνταγμα δεν επιτρέπει ψηφοφορία. Κατά πάσα πιθανότατα θα αναφέρεται σε μια πιο θεμελιώδη επιλογή για το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, ή ακόμα και στην Ε. Ε:
Α. Είναι έτοιμος ο ελληνικός λαός να συνεχίσει το πρόγραμμα και να υποφέρει ακόμη περισσότερο, αλλά διατηρώντας μια ελπίδα επιτυχίας;
Β. Ή μήπως θέλουν να σπρώξουν τη χώρα σε κατάσταση χάους με πολύ χειρότερες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις;
Μια αρνητική απάντηση στο πρώτο ερώτημα ισοδυναμεί με «ναι» στο δεύτερο ερώτημα. Παρ’ όλο που με την πολιτική και οικονομική υποστήριξη από το εξωτερικό θα μπορούσε να καταστεί διαχειρίσιμη ακόμα και μια μη εθελοντική μείωση του χρέους, ένα «όχι» στο δημοψήφισμα θα έθετε σε κίνδυνο αυτή την υποστήριξη και η Ελλάδα θα κατέληγε πιθανότατα μόνη της. Ο επίσημος δανεισμός από τους εταίρους της στην Ευρωζώνη και στο ΔΝΤ θα αναστελλόταν, ενώ δεν θα αργούσε να ακολουθήσει και μια χρεοκοπία της κυβέρνησης. Το ενδεχόμενο να οδηγηθεί η Ελλάδα σε μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη για τους πολιτικούς της Ευρωζώνης, και είναι πράγματι κρίμα το γεγονός ότι έχουν αποτύχει να προετοιμαστούν για μια τέτοια σύγκρουση. Δεν υπάρχει πλέον άλλος χρόνος για χάσιμο, και θα πρέπει επιτέλους να βρουν τις σωστές λύσεις για να περιορίσουν τυχόν μετάδοση, με τη λύση της απελευθέρωσης των τραπεζών της Ευρωζώνης από τις εθνικές πρωτεύουσες να κρίνεται ως υψίστης σημασίας. Επίσης, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η επιστροφή στο προσκήνιο της φαινομενικά ξεχασμένης πρότασης του ευρωομολόγου, η οποία θα μπορούσε να επιφέρει οικονομική σταθερότητα για τα επόμενα χρόνια και να περιορίσει την ανάγκη για τα μη δημοφιλή πακέτα διάσωσης.
Ως εκ τούτου, ενώ οι πολιτικοί της Ευρωζώνης θα μπορούσαν να κάνουν πολύ περισσότερα για την προστασία της νομισματικής ένωσης, η επιλογή του ελληνικού λαού είναι επίσης σαφής: Να αποχωρήσει από τους δρόμους και να συνεχίσει το ιδιαίτερα αναγκαίο πρόγραμμα διαρθρωτικής και δημοσιονομικής προσαρμογής, ή να σπρώξετε τη χώρα σας στο χάος και ενδεχομένως εκτός Ευρωζώνης και Ε. Ε. Η ώρα των αποφάσεων πλησιάζει.
* Ο κ. Ντάρβας είναι συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Bruegel.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_03/11/2011_461278
No comments:
Post a Comment