Η κρίση δεν είναι μόνο στην οικονομία

The New York Times
Εάν έπρεπε κανείς να εξηγήσει την επιτυχία της Αμερικής στην οικονομία με μία και μόνη λέξη, αυτή θα ήταν η «εκπαίδευση». Τον 19ο αιώνα, ήταν εκείνη η οποία άνοιγε δρόμους στην οικουμενική βασική εκπαίδευση. Μετά την ακολούθησαν κατά πόδας άλλες χώρες και φθάσαμε στην «επανάσταση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης» των αρχών του 20ού αιώνα, η οποία μας μετέφερε σε ένα εντελώς νέο επίπεδο. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Αμερική εδραίωσε πλέον ηγετική θέση στην ανώτατη εκπαίδευση.
Ολα αυτά, όμως, ήταν τότε. Η άνοδος της αμερικανικής εκπαίδευσης είχε πέραν όλων των άλλων να κάνει με την άνοδο της δημόσιας εκπαίδευσης. Τα τελευταία τριάντα χρόνια, όμως, στην πολιτική μας σκηνή δέσποσε η άποψη πως όλες οι κρατικές δαπάνες αδιακρίτως είναι σπατάλη των χρημάτων των φορολογουμένων. Η εκπαίδευση, ως ένα από τα μεγαλύτερα συστατικά των κρατικών δαπανών, αναπόφευκτα υπέστη πλήγματα. Μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα από την εγκατάλειψη της εκπαίδευσης είναι σταδιακά και αποτυπώνονται στη βραδεία διάβρωση της θέσης, που κατέχει παγκοσμίως η Αμερική. Ωστόσο, τα πράγματα αρχίζουν να επιδεινώνονται περαιτέρω, ενόσω η οικονομική κρίση επιφέρει καίριο χτύπημα στην εκπαίδευση καθολικά. Οι επιπτώσεις της κρίσης διογκώνονται από τη συμπεριφορά της Ουάσιγκτον, που εμμένει στην προσέγγιση της «δημοσιονομικής υπευθυνότητας» με τρόπο ανόητο. Τον τελευταίο καιρό υπήρξε μια σειρά δημοσιευμάτων για την απειλή που δέχεται η ελίτ των αμερικανικών πανεπιστημίων ως προς την κορυφαία τους θέση. Ομως, δεν καλύφθηκε στην ίδια έκταση το ότι υπάρχει σχετική κάμψη σε πιο γήινα θέματα. Η Αμερική, η οποία κάποτε πρωτοπορούσε στην εκπαίδευση των νέων της, αρχίζει να υστερεί σταδιακά έναντι των λοιπών προηγμένων χωρών. Σήμερα είναι πιο πιθανό να μην αποφοιτήσουν από το πανεπιστήμιο οι Αμερικανοί φοιτητές και φοιτήτριες από ό, τι οι «συνάδελφοί» τους στις άλλες χώρες. Και αυτό θα συνέβαινε και άνευ κρίσεως.
Στις ΗΠΑ, με το αδύναμο δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας και την περιορισμένη βοήθεια στη σπουδάζουσα νεολαία, οι φοιτητές έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν πλήρως απασχολούμενοι παρά πτυχιούχοι. Η οικονομική κρίση ασκεί περαιτέρω ασφυκτικές πιέσεις στο κλονιζόμενο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, τον περασμένο μήνα οι ΗΠΑ έχασαν 273.000 θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι 29.000 προέρχονται από την πολιτειακή και την τοπική εκπαίδευση. Συνολικά το τελευταίο πεντάμηνο φθάνουν τις 143.000 οι απώλειες από τον συγκεκριμένο τομέα. Ισως αυτό να μη φαίνεται τόσο σοβαρό, αλλά η εκπαίδευση αποτελεί έναν από τους κλάδους που θα έπρεπε να αναπτύσσονται ακόμα και σε περίοδο οικονομικής δυσπραγίας. Ενδεχομένως οι αγορές να έχουν προβλήματα, αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να σταματήσουμε να μορφώνουμε τα παιδιά μας. Δεν υπάρχει κάποιο μυστήριο σε αυτό. Η εκπαίδευση είναι κυρίως υπευθυνότητα των πολιτειακών και τοπικών αρχών, οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα. Εάν είχε δοθεί η αναγκαία βοήθεια από την κεντρική κυβέρνηση, η διαφορά θα ήταν μεγάλη. Οταν όμως δόθηκε, ήταν ανεπαρκής. Οι απολύσεις δασκάλων είναι το ένα κομμάτι της ιστορίας. Το ακόμα πιο σοβαρό είναι ότι δεν δίνουμε ευκαιρίες στα παιδιά μας.